Page 267 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

ÇÖZÜMLÜ SORULAR 20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri FELSEFE

5. Bilim felsefesi alanındaki çalışmalarıyla öne çıkan T. 6. İsyan Ahlakı isimli kitabında N. Topçu, ruh hâllerimizin
Kuhn’un görüşlerinin merkezinde, paradigma kavramı ahlâka bağlı olduğunu yazar. Mutluluk, görev, fayda
yer alır. Belli bir dönemde bilim insanları tarafından bunların hepsi de insanî duygulardır ancak aynı zaman-
kabul görmüş ve doğayı açıklamak için kullanılan dü- da pasiftirler. Onun için ahlaklılık, bunların ötesindedir.
şünceler bütünü olarak tanımlanan paradigma, evreni Böyle bir ahlaklılığı anlamak için, hareketin kendisini in-
açıklamada yetersiz kaldığında yerini yenisine bıra- celemek gerekir. Tüm hareketlerin amacı türün kendisi-
kır. Bu sebeple, bilimsel araştırmalarla ortaya çıkan nin ötesine geçmesine imkân sağlamak ve sonsuzluğa
gelişmeler doğrultusunda değişime uğrayabilir. Eski ulaşmaktır. Bu nedenle de mutluluk, fayda, görev vs. in-
paradigmanın yerini alan her yeni paradigma aynı za- sanın esaret kapılarına dönüşür. İnsan bu esaretlerden
manda bilimsel bir devrimi de gerçekleştirir. Bilim de kurtulup onların üstüne çıkmalı ve hareketin amacı olan
bu sayede ilerleme kaydeder. sonsuzluğa göre kendisine yön vermelidir. O, insanın
ancak bunu başardığı zaman ahlaklılığa kavuşulabile-
Buna göre paradigma kavramı için aşağıdakiler- ceğini söyler.
den hangisi doğrudur?
Metne göre N. Topçu’nun ahlak anlayışıyla örtüşen
A) Eskiden ele alınan bilimsel sorunların, değişme-
seçenek hangisidir?
den çözümlenmesi için çalışır.
A) Ahlaki eylemlerin amacına iyi ideasına yönelmekle
B) Cevap veremediği sorular ya da durumlar oldu-
ulaşılır.
ğunda, terk edilir.
B) Hareketin gayesi, insanı kendi mükemmeline ulaş-
C) İçinde yaşanılan tarihsel süreçten bağımsız bir ya-
tırmaktır.
pıdadır.
C) Hazza ulaştıran eylem, iyinin gerçek ölçütüdür.
D) Çağları aşan bir yapıda kuram oluşturmaya çalış-
maktadır. D) Ahlaki eylem ödeve uygun olandır.
E) Bilimsel değişikliklere kapalı bir yapısı vardır. E) Bir eylemi ahlaki kılan sonuçlarıdır.
Çözüm:
Çözüm: Soru kökümüzde N. Topçu’nun İsyan Ahlakı kitabından
Parçada T. Kuhn’un felsefi görüşlerinin temelindeki yola çıkarak ahlaklılık kavramı açıklanmaya çalışılmış-
kavramın paradigma olduğu verilmiştir. Buna göre pa- tır. Sorumuzda da bu görüşle örtüşen seçenek isten-
radigma; bilim insanları tarafından kabul gören ve belli mektedir. Seçeneklerimize baktığımızda;
bir dönemde geçerli olan değerler bütünü olarak ifade
edilir. Yaşanan değişim ve gelişmeler paradigmaları da A seçeneğinde “Ahlaki eylemlerin amacına iyi ideasına
etkiler. Geçerliliğini yitiren paradigmalar terk edilir. yönelmekle ulaşılır.” ifadesine yakın anlamlı bir cümle
göremiyoruz. İyi ideası Platon’un ahlak görüşüne ait
A) Eskiden ele alınan bilimsel sorunların, değişmeden bir kavramdır.
çözümlenmesi için çalışır yargısı, parçada verilenler-
den yola çıkarak yanlıştır. Çünkü paradigma değişime B seçeneğinde “Hareketin gayesi, insanı kendi mükem-
uğrayabilir. meline ulaştırmaktır.” ifadesinin metinde geçen “Tüm
hareketlerin amacı türün kendisinin ötesine geçmesine
B) Cevap veremediği sorular ya da durumlar olduğun-
da terk edilir yargısı, parçada verilen bilgilerle örtüş- imkân sağlamaktır” ifadesiyle örtüştüğünü görüyoruz.
mektedir. Evreni açıklamada yetersiz kaldığında yerine C seçeneğinde “Hazza ulaştıran eylem iyinin gerçek
yenisi gelir. Bu nedenlerle doğru cevap B seçeneğidir.
ölçütüdür.” ifadesinin metinde geçen “Bu nedenle de
C) İçinde yaşanılan süreçten bağımsız bir yapıdadır mutluluk, fayda, görev vs. insanın esaret kapılarına dö-
yargısı, doğru bir ifade değildir. Çünkü paradigmalar, nüşür.” ifadesiyle çeliştiğini görüyoruz. N. Topçu hazzı
evreni açıklamak için belli bir dönemde kullanılan dü- bir engel olarak gördüğünü dile getirmiştir.
şüncelerdir.
D seçeneğinde “Ahlaki eylem ödeve uygun olandır.” ifa-
D) Çağları aşan bir yapıda kuram oluşturmaya ça- desinin metinde geçen “Bu nedenle de mutluluk, fayda,
lışmaktadır. Bu yargı da parçaya göre doğru değildir. görev vs. insanın esaret kapılarına dönüşür.” ifadesiyle
Paradigma çağları aşacak şekilde değildir, belli bir dö-
neme ait olarak karşımıza çıkar. çeliştiğini görüyoruz. N. Topçu ödevi de bir engel olarak
gördüğünü dile getirmiştir. Ödev kavramı I. Kant’ın ah-
E) Bilimsel değişikliklere kapalı bir yapısı vardır ifa- lak felsefesine ait bir kavramdır.
desi de parçaya göre doğru değildir. Bilimde yaşanan
değişiklikler paradigmayı da etkileyecek bir yapıdadır. E seçeneğinde “Bir eylemi ahlaki kılan sonuçlarıdır.”
ifadesinin de metinde karşılığı olabilecek bir cümle bu-
Cevap: B
lunmamaktadır. Cevap: B

265