Page 262 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 20. Yüzyıl Felsefesi ve Ana Akımlar 4. TEST - A

6. Gadamer’e göre, anlamak için kendisine yöneldiği- 8. Bu yaklaşıma göre insan önceden belirlenmiş bir var-
miz her türlü metinde, farklı geleneklerle diyalog içine lık değildir. Kendi yaşamına yön veren, yolunu bizzat
girer ve bu diyalog aracılığıyla kendi durumumuzdan kendisi seçen, değerlerini sonradan istencine dayalı
çok farklı bir durumla karşı karşıya geliriz. Bu süreç seçimleriyle tanımlayan ve belirleyen bir varlıktır. İnsan
içerisinde farklı bir geleneğin temsilcisi olarak karşıda kendini nasıl tasarlarsa öyle olacaktır ve olduğu şeyin
bulunan nesne de, bu nesneyi anlamaya çalışan özne de sorumluluğunu taşıyacaktır. Çünkü insan özgürdür
de karşılıklı olarak birbirlerini etkiler, değiştirip dönüş- ve yaptığı edimlerden de sorumludur.
türürler. Bu, “benim olan” ile “başka olan”ın birliğidir.
Diyalog sürecinde gelenekle aktarılan önyargılar be- Bu parçada anlatılanlar 20. yy felsefesinin problem-
lirli bir şimdinin ufkunu oluşturur. Bu ufuk bir bakıma lerinden hangisiyle ilgilidir?
içinde hareket edilen görüş alanıdır ve yorumlama et-
A) Yorum
kinliğinde girilen her diyalogdan az ya da çok etkilenir,
B) Değişim
değişir. Bu bakımdan anlama aslında iki farklı ufkun
kaynaşması, iki ufuk arasındaki bağdır. Gadamer’in C) Varoluş - öz
ufukların kaynaşması ifadesiyle ortaya koyduğu bu D) Metafizik bilgi
düşünce, geçmişle bugün arasındaki sonsuz, sınırsız
diyaloğa işaret eder. E) Gerçeklik - görünüş
Buna göre aşağıdakilerden hangisi “ufukların
kaynaşması” kavramını en iyi açıklayan ifadedir?
A) Geçmişin tinselliği içinde kendini ifade eden met-
nin analiz edilip yorumlanmasıdır.
B) Geçmiş ile bugün arasında kurulan sonsuz bağın
döngüsel bir süreçte tekrar etmesidir.
C) Özne ve nesnenin birbirleriyle karşılaşması sonu-
cu her ikisinin de değişime uğramasıdır.
D) Öznenin beklentileri ve ön yargıları ile kendisini
açarken, nesnenin ufku ile karşılaşmasıdır.
9. İfade edilen her cümle anlamlı mıdır? Mantıkçı poziti-
E) Karşılıklı etkileşim sürecinde geçmişin mirasının
vistler, bu soruyu “Biçimsel olarak uygun ifade edilmiş
temsil ettiği zamanın ufkunu oluşturmasıdır.
anlamlı bir bilgi sisteminin, olgusal olmayan metafizik-
sel düşünceyi değil, gözlemlenen ya da deneyimlenen
şeyi yansıtması gerektiği” şeklinde cevaplandırmışlar-
dır. “Viyana çevresi” olarak bilinen bu filozoflar bir cüm-
7. N. Hartmann, her bilgi dalına ait varlık alanının, o bilgi lenin anlamlı olup olmadığının kararını doğrulama öl-
alanıyla uğraşan kişiler tarafından tanınması gerektiğini çütüne göre verirler. Onlara göre bir teori, aynı biçimde
öne sürer. Ona göre bilgi; bilenle bilinen arasında kuru- tekrarlanan olgular dünyası ile örtüşüyorsa doğrudur.
lan ilişkidir. Bu ilişki, bilinç tarafından, gerçek dünyayla Teori olgusal önermeler dizgesidir ve eğer teori aynı
kurulan pek çok ilişki türünden biridir. Yalnızca bilincin olgu için farklı iki sonuç veriyorsa veya hiçbir gözlemsel
bilgiye sahip olabileceği ve bir şeyleri bilebileceği de sonuç vermiyorsa anlamsızdır.
unutulmamalıdır. Bu durumda bilincin var olduğu fikri
asla yadsınamaz. Ancak bilgi ilişkisinde her ne kadar Buna göre aşağıdakilerden hangisi mantıkçı poziti-
düşünen bir özneye ihtiyaç duyulsa da düşünülen varlı- vizm düşüncesine uygun bir yargıdır?
ğın payı unutulmamalıdır. A) Metafiziksel önermeler deneyimlenebilen bilgiyi içe-
rebilir.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir? B) Deney ve gözlem alanının dışında kalan önermeler
anlamsızdır.
A) Bilincin tek işlevi varlığın bilgisini edinmektir.
C) Teoriler hangi koşulda olursa olsun anlamlı öner-
B) Bilincin varlığı ontolojik olarak sorgulanmaktadır.
melerden oluşur.
C) Bilginin oluşumunda yalnızca öznenin katkısı vardır.
D) Teorinin doğruluğu olgusal içeriğe sahip olması ko-
D) Bilgi özne ve nesnenin karşılıklı var olmalarıyla oluşur. şulunu gerektirmez.
E) Bilgi aynı özelliklere sahip tek bir alana yönelerek E) Bir cümlenin anlamlı olup olmadığı ait olduğu bilim
edinilir. dalına göre belirlenir.

260 261