Page 265 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE ÇÖZÜMLÜ
20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri SORULAR

1. İnsanın doğasını ahlak, gelenek, kültür ve toplumsal E) Güç istenciyle hedeflenen üst insandır ancak parça-
ilişkiler bağlamında sorgulayan F. Nietzsche’nin felse- da üst insan, başkalarına üstünlük kurma ile ilişkilen-
fi anlayışının merkezinde “üst insan” kavramı yer alır. dirilmemiş, yalnızca kendine odaklanma ve dolayısıy-
Güç istenci ise insanı iyinin ve kötünün ötesine taşıya- la potansiyelini gerçekleştirme olarak ifade edilmiştir.
Kendine odaklanma ve potansiyelini gerçekleştirme ile
cak olan “üst insan” modelinin en önemli motivasyon
amaçlanan F. Nietzsche’nin deyimiyle, İnsanın başka-
kaynağıdır. Güç istenci insanın doğasında yer alan
larının omuzlarında değil kendi omuzlarında yükselme-
içgüdüsel bir dürtüdür. Onunla insan düşüncelerini,
sidir. Bu nedenle bu seçenek doğru değildir.
ideallerini, varoluş amacını gerçekleştirme ve yaşama
bağlanma arzusu taşır. Bu nedenle insan kendini bilme, Cevap: D
değerlerini oluşturma ve özgürleşme adına kendini kı- 2. F. Nietzsche’ye göre ahlaki yargılarının ölümsüzlüğü
sıtlayan tüm değer ve normlara karşı durmalı, yaşamın diye bir şey söz konusu değildir. Bu yargılar yani iyi
acı ve zorluklarıyla yüzleşerek kendini en üst seviyede ve kötü daima kendilerini aşmakla yükümlüdür. Böyle
gerçekleştirmelidir. Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde “Ve iyinin ve kötünün
yaratıcısı olmak isteyen: sahiden, önce bir yok edici ol-
Buna göre güç istenci ile hedeflenen nedir? malıdır ve değerleri paramparça etmelidir.” demiştir. Ona
göre işlevselliğini yitirmiş, parçalanması zorunlu olan her
A) Düşünsel olarak yetkinleşme
şeyin parçalanması ve yeniden inşa edilmesi gerekir.
B) Ahlaki anlamda olgunlaşma
Buna göre F. Nietzsche’nin insanlardan beklentisi
C) İdeal toplumu oluşturma
aşağıdakilerden hangisidir?
D) İnsanın kendini aşması
A) Kendi değerlerini ortaya çıkarması
E) Üstünlük kurma
B) Ahlak yasasına karşı çıkmaması
Çözüm:
C) Evrensel ahlaki yargılar oluşturması
Parçada “üst insan” kavramıyla kendini tam anlamıyla D) Var olan değerlere uygun hareket etmesi
gerçekleştirmiş bir modelden bahsedilmektedir. İnsanın
varoluş amacını gerçekleştirmesinde ise en önemli mo- E) Toplumsal düzene aykırı davranmaması
tivasyon kaynağının güç istenci olduğu belirtilmektedir. Çözüm:
Güç istencinin üst insana ulaşma hedefine yön verdiği
ifade edilmektedir. Parçada insanın kendini sınırlayan Parçada F. Nietzsche ahlaki yargıların yani iyi ve kötünün
tüm değer ve normları reddederek yaşamın zorluklarıy- ölümsüz olmadığını, bu değerlerin kendilerini aşmak zo-
la yüzleşmesi ve potansiyelini kullanarak kendini en üst runda olduklarını savunmuştur. F. Nietzsche’ye göre in-
seviyede gerçekleştirmesi gerektiği belirtilmektedir. san da önce bu parçalanması zorunlu değerleri yok etmeli
ve yenilerini inşa etmelidir. Buna göre F. Nietzsche’nin
Buna göre bizden güç istenciyle neyin hedeflendiğini insanlardan beklentisinin hangi seçenekte verildiğini bul-
bulmamız istenmektedir. mamız istenmiştir. Seçeneklere bakalım;
A) Parçada güç istenci ile düşüncelerimizi gerçekleşti- A) Parçada insanın parçalanması zorunlu olan değer-
rebileceğimiz ifade edilmektedir. Düşüncelerimizi pratik leri yok edip yeni değerler inşa etmesi gerektiği vurgu-
anlamda gerçekleştirmenin ise bir üst insana ulaşma landığı için doğru cevap A seçeneğidir.
gayesi taşıdığı görülmektedir. Bu nedenle bu seçenek
doğru değildir. B) Parçada iyi ve kötünün ölümsüz olmadığı yani de-
ğişebileceği ve kendisini aşması gerektiği belirtilmiştir.
B) Parçada geleneksel ahlak anlayışı eleştirilmiştir. Bu seçeneğin aksine parçada insanın kendi değerlerini
Fakat buradaki eleştiri daha iyi bir ahlaki anlayışı ortaya inşa etmesi gerektiği belirtilmiştir.
çıkarma adına yapılmamıştır. Parçada ahlakın üst insa-
na ulaşmada bir engel olduğu ve reddedilmesi gerektiği C) Parçada ahlaki değerlerin ölümsüz olmadığı ve bu
söylenmiştir. Bu nedenle bu seçenek doğru değildir. değerlerin kendilerini aşmakla yükümlü oldukları belir-
tildiği için evrensel ahlaki yargıların olması da mümkün
C) Parçada toplumsal ahlaki değer ve normlara eleştiri değildir.
yapılmıştır. Eleştirinin sebebi ise bireyin potansiyelini sı-
nırlaması ve insanın kendini gerçekleştirmesine engel ol- D) Parçada “İyinin ve kötünün yaratıcısı olmak iste-
masından dolayıdır. Güç istencinin amacı toplumsal değil yen önce yok edici olmalıdır ve değerleri paramparça
parçada belirtildiği gibi bireysel anlamda idealize edilmiş etmelidir.”ifadesinden bu seçeneğe de ulaşılamaz.
üst insandır. Bu nedenle bu seçenek doğru değildir.
E) Parçada insanın parçalanması zorunlu olan değer-
D) Parçada insanın kendini sınırlayan tüm değer ve leri yok edip yeni değerler inşa etmesi gerektiği belirtil-
normları reddederek özgürleşmesi ve kendini en yük- miştir. İnsanın toplumsal düzene aykırı davranmaması
sek değerlerle gerçekleştirmesi gerektiği ifade edil- gerektiğine ilişkin bir ifade metinde yer almamıştır.
mektedir. Dolayısıyla güç istenciyle hedeflenen insanın Cevap: A
potansiyelini en üst seviyede gerçekleştirmesi yani ken-
dini aşmasıdır. Bu nedenle bu seçenek doğrudur.

263