Page 265 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE ÇÖZÜMLÜ
20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri SORULAR

1. İnsanın doğasını ahlak, gelenek, kültür ve toplumsal E) Güç istenciyle hedeflenen üst insandır ancak parça-
ilişkiler bağlamında sorgulayan F. Nietzsche’nin felse- da üst insan, başkalarına üstünlük kurma ile ilişkilen-
fi anlayışının merkezinde “üst insan” kavramı yer alır. dirilmemiş, yalnızca kendine odaklanma ve dolayısıy-
Güç istenci ise insanı iyinin ve kötünün ötesine taşıya- la potansiyelini gerçekleştirme olarak ifade edilmiştir.
Kendine odaklanma ve potansiyelini gerçekleştirme ile
cak olan “üst insan” modelinin en önemli motivasyon
amaçlanan F. Nietzsche’nin deyimiyle, insanın başka-
kaynağıdır. Güç istenci insanın doğasında yer alan
larının omuzlarında değil kendi omuzlarında yükselme-
içgüdüsel bir dürtüdür. Onunla insan düşüncelerini,
sidir. Bu nedenle bu seçenek doğru değildir.
ideallerini, varoluş amacını gerçekleştirme ve yaşama
bağlanma arzusu taşır. Bu nedenle insan kendini bilme, Cevap: D
değerlerini oluşturma ve özgürleşme adına kendini kı- 2. F. Nietzsche’ye göre ahlaki yargıların ölümsüzlüğü diye
sıtlayan tüm değer ve normlara karşı durmalı, yaşamın bir şey söz konusu değildir. Bu yargılar yani iyi ve kötü
acı ve zorluklarıyla yüzleşerek kendini en üst seviyede daima kendilerini aşmakla yükümlüdür. Böyle Buyurdu
gerçekleştirmelidir. Zerdüşt adlı eserinde “Ve iyinin ve kötünün yaratıcısı
olmak isteyen: sahiden, önce bir yok edici olmalıdır ve
Buna göre güç istenci ile hedeflenen nedir? değerleri paramparça etmelidir.” demiştir. Ona göre iş-
levselliğini yitirmiş, parçalanması zorunlu olan her şeyin
A) Düşünsel olarak yetkinleşme
parçalanması ve yeniden inşa edilmesi gerekir.
B) Ahlaki anlamda olgunlaşma
Buna göre F. Nietzsche’nin insanlardan beklentisi
C) İdeal toplumu oluşturma
aşağıdakilerden hangisidir?
D) İnsanın kendini aşması
A) Kendi değerlerini ortaya çıkarması
E) Üstünlük kurma
B) Ahlak yasasına karşı çıkmaması
Çözüm:
C) Evrensel ahlaki yargılar oluşturması
Parçada “üst insan” kavramıyla kendini tam anlamıyla D) Var olan değerlere uygun hareket etmesi
gerçekleştirmiş bir modelden bahsedilmektedir. İnsanın
varoluş amacını gerçekleştirmesinde ise en önemli mo- E) Toplumsal düzene aykırı davranmaması
tivasyon kaynağının güç istenci olduğu belirtilmektedir. Çözüm:
Güç istencinin üst insana ulaşma hedefine yön verdiği
ifade edilmektedir. Parçada insanın kendini sınırlayan Parçaya göre F. Nietzsche ahlaki yargıların yani iyi ve kö-
tüm değer ve normları reddederek yaşamın zorluklarıy- tünün ölümsüz olmadığını, bu değerlerin kendilerini aş-
la yüzleşmesi ve potansiyelini kullanarak kendini en üst mak zorunda olduklarını savunmuştur. F. Nietzsche’ye
seviyede gerçekleştirmesi gerektiği belirtilmektedir. göre insan da önce bu parçalanması zorunlu değerle-
ri yok etmeli ve yenilerini inşa etmelidir. Buna göre F.
Buna göre bizden güç istenciyle neyin hedeflendiğini Nietzsche’nin insanlardan beklentisinin hangi seçenekte
bulmamız istenmektedir. verildiğini bulmamız istenmiştir. Seçeneklere bakalım;
A) Parçada güç istenci ile ilgili "Onunla insan düşünce- A) Parçada insanın parçalanması zorunlu olan değer-
lerini, ideallerini, varoluş amacını gerçekleştirme ve ya- leri yok edip yeni değerler inşa etmesi gerektiği vurgu-
şama bağlanma arzusu taşır." ifadesine yer verilmiştir. landığı için doğru cevap A seçeneğidir.
Bu durumda güç istencini yalnızca düşünsel yetkinleş-
me ile açıklayamayacağımız için cevap olamaz. B) Parçada iyi ve kötünün ölümsüz olmadığı yani de-
ğişebileceği ve kendisini aşması gerektiği belirtilmiştir.
B) Parçada geleneksel ahlak anlayışı eleştirilmiştir. Bu seçeneğin aksine parçada insanın kendi değerlerini
Parçada geleneksel ahlakın üst insana ulaşmada bir inşa etmesi gerektiği belirtilmiştir.
engel olduğu ve reddedilmesi gerektiği söylenmiştir.
Bu nedenle bu seçenek doğru değildir. C) Parçada ahlaki değerlerin ölümsüz olmadığı ve bu
değerlerin kendilerini aşmakla yükümlü oldukları belir-
C) Parçada toplumsal ahlaki değer ve normlara eleştiri tildiği için evrensel ahlaki yargıların olması da mümkün
yapılmıştır. Eleştirinin sebebi ise bireyin potansiyelini sı- değildir.
nırlaması ve insanın kendini gerçekleştirmesine engel ol-
masından dolayıdır. Güç istencinin amacı toplumsal değil D) Parçada “İyinin ve kötünün yaratıcısı olmak iste-
parçada belirtildiği gibi bireysel anlamda idealize edilmiş yen önce yok edici olmalıdır ve değerleri paramparça
üst insandır. Bu nedenle bu seçenek doğru değildir. etmelidir.” ifadesinden bu seçeneğe de ulaşılamaz.
D) Parçada insanın kendini sınırlayan tüm değer ve E) Parçada insanın parçalanması zorunlu olan değer-
normları reddederek özgürleşmesi ve kendini en yük- leri yok edip yeni değerler inşa etmesi gerektiği belirtil-
sek değerlerle gerçekleştirmesi gerektiği ifade edil- miştir. İnsanın toplumsal düzene aykırı davranmaması
mektedir. Dolayısıyla güç istenciyle hedeflenen insanın gerektiğine ilişkin bir ifade metinde yer almamıştır.
potansiyelini en üst seviyede gerçekleştirmesi yani ken- Cevap: A
dini aşmasıdır. Bu nedenle bu seçenek doğrudur.

263