Page 271 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE TEST
20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri 1

1. F. Nietzsche’ye göre toplumlar din ve ahlak aracılığıyla 4. Yöneldiği varlığa dair doğru bilgi edinmeyi amaçlayan bi-
insanın önüne devamlı yasaklar koyar. Bu yasaklara limin ürettiği bilgiler; evrensel nitelikli, nesnel ve sınana-
uyan insan, içgüdülerini bastırmak zorunda kalır. Bu bilir olma gibi birtakım özellikler taşırlar. Lakin 20. yüzyıl
durum insanın kendisine yapılmasına izin verdiği en düşünürlerinden T. Kuhn’un, bu bilgilerin sanıldığı kadar
büyük kötülüktür. Çünkü içgüdüleri engellenen ve kö-
relen insan, karakter olarak da zayıflar. Oysa hayvan nesnel olmadığını, dönemin düşünme biçimi ve bilim in-
ve üst insan arasında kalan bir varlık olan insanın, üst sanlarının yaklaşımının üretilen bilgiye yansıdığını ve onu
insana geçebilmesi için bu ahlaki kuralların üstüne çık- şekillendirdiğini dile getiren Bilimsel Devrimlerin Yapısı
ması gerekir. Çünkü üst insan kendi değerlerini kendisi isimli bir kitap yazmasıyla birlikte artık doğrunun ne oldu-
belirleyen bir varlıktır. ğuna ilişkin tartışmalar da yeni bir boyut kazanmıştır.
Buna göre aşağıdaki yargıların hangisi F. Nietzsche’
Metinde söz edilen problem hangi felsefe disiplinine
nin görüşlerine uygundur?
aittir?
A) İnsan, bilgi edindikçe kötülükten uzaklaşır.
A) Bilgi felsefesi
B) İnsan, kendisini aşan bir varlığa dönüşmelidir.
B) Varlık felsefesi
C) Ahlakın amacı mutluluktur ve mutluluk hazza
ulaşmakla mümkündür. C) Bilim felsefesi
D) Ahlak felsefesi
D) İyi, bir ödev duygusuyla herkesi kapsayacak ilkeler
ışığında ortaya çıkar. E) Tarih felsefesi
E) İnsan, ait olduğu toplumun değerleri ile uyumlu
yaşamalıdır.
2. Felsefede sezgi; akıl veya deneyimin bilgisine başvurma-
dan doğrudan kavrama anlamında kullanılır. “Aracısız,
birdenbire ve dolaysız olduğu için de varlıkların bilgisini
en doğru ve tam olarak ancak sezgi ile bilebiliriz” görüşü-
nü savunan bu akımın bilgi ve ahlak felsefesinde önemli
bir yer edindiğini görüyoruz.

Buna göre sezgicilik akımının savunucusu olan filo-
zof aşağıdakilerden hangisidir?

A) H. Bergson B) G. Berkeley C) F. Hegel
5. Ahlak alanındaki görüşleriyle öne çıkan N. Topçu’nun
D) I. Kant E) Platon felsefesinin merkezinde, düşüncenin içsel hâli olarak
tanımladığı hareket kavramı vardır. Hareket, insanın
3. “Korkak bir yaradılış yoktur. Sinirli yaradılışlar, halkın de-
yişiyle, yoksul ya da zengin yaradılışlar vardır; ama insanı hem kendini hem de başka varlıkları değiştirebilme-
korkak yapan bu yaradılışlar değildir. Bir şeyden vazgeçme sidir. Özgür bir şekilde kendi seçimleri doğrultusunda
ya da bir şeyi oluruna bırakma eylemidir. Yaradılış edim de- harekette bulunan insan, bu eylemine devam etme is-
mek değildir. Oysa korkak ancak yaptığı edimle, davranışla teği sergiler. Düşünerek hareket eden insanın amacı,
tanımlanır. Bu yönden düşünülürse, kişioğlu korkaklığın- sonsuz olana, Allah’a ulaşmaktır. N. Topçu’nun “isyan
dan dolayı bal gibi suçlanabilir. İşte insanların çekindiği ve ahlakı” adını verdiği bu süreçte; iman, irade ve sorum-
sezinlediği de bu suçlanma olgusudur. Bundan ötürü onlar, luluk sahibi olan insan aklını kullanarak hareket eder.
insanın ödlek ya da gözü pek doğmasını isterler. İsterler ki
böylelikle, suçluluktan kurtulmuş olsunlar.” Bu sayede toplumda aydınlanma meydana gelir.
J. P. Sartre’ın Varoluşçuluk adlı kitabından alınan Buna göre N. Topçu’nun görüşleriyle ilgili olarak
metinden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisine aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
ulaşılamaz?
A) Özgür iradeye dayalı olarak aklın kullanılması son-
A) Kişiler, kendilerinde eksik gördükleri yanları için ya- suz olana ulaşmayı sağlar.
radılışlarını suçlarlar.
B) Toplumu geliştirmek için insanın otoriteye uygun
B) Davranış biçimleri eyleme döktüğümüz fiillerle ta- davranması gerekir.
nımlanır.
C) Toplumun gelişmesi için insanın inanç sahibi olma-
C) Birey seçtiği eylemlerden sorumlu tutulması gere-
ken bir varlıktır. sı yeterlidir.
D) Korkaklık, kendi hayatının sorumluluğunu almama D) Hareket için, sonsuz varlık tarafından insana akıl
durumudur. verilmiştir.
E) Tüm yaratılış özelliklerimiz biz var olmadan önce E) Hareket kavramı biyolojik olarak yer değişikliği ile
belirlenmiştir. sınırlıdır.

269
268 269