Page 274 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 274
FELSEFE 20. Yüzyıl Filozoflarının Görüşleri 2. TEST - A
5. N. Topçu, toplumsal normları kabul etmek yerine in- 7. 20. yüzyıl düşünürlerinden olan K. Popper’a göre, tü-
sanın içindeki ahlaki vicdanı takip etmesini ve birey- mevarımla elde edilen bir bilginin deneysel ve kesin
sel özgürlüğünün sınırlarını zorlamasını savunur. Ona olarak doğruluğunun ortaya konması olanaklı değildir.
göre bu tavır, insanın yaratıcı ve özgür potansiyelini Tümevarım mantığı sadece karşıt bir örnek ya da öner-
gerçekleştirmesine ve kendine özgü bir varoluş biçimi me bulunana kadar geçerliliğini sürdürür. Bu şekilde
bulmasına yardımcı olur. N. Topçu, bu duruma isyan bilimde; sadece en acımasız sınamalardan yanlışlan-
ahlakı adını verir. İsyan ahlakı, bireyin kendi ahlaki madan çıkabilenler geçerli olacaktır, yanlışlananlar ise
değerlerine sadık kalmasını ve etik bir duruş sergile- hemen terk edilecektir.
mesini gerektirir. N. Topçu, isyan ahlakının kolektif bir
boyutu olduğuna dikkat çeker. İsyan etmek, sadece Buna göre aşağıdakilerden hangisi K. Popper’ın gö-
bireysel özgürlük için değil, toplumun daha iyi bir ge- rüşlerine uygun bir ifadedir?
leceğe doğru ilerlemesi için de önemlidir. N. Topçu'ya
göre, bireylerin isyan etmesi, toplumun ilerlemesini A) Bilimsel bir yasa her zaman geçerliliğini sürdürür.
sağlayan bir güçtür ve toplumsal değişim için gerekli B) Bilimde elde edilen sonuçlar, değişikliğe kapalıdır.
bir adımdır. Sonuç olarak, N. Topçu'nun isyan ahlakı
kavramı, toplumun değerlerine meydan okumayı ve C) Bilimin verileri yanlışlanana kadar doğru kabul edilir.
ahlaki bir sorumluluk bilinciyle hareket etmeyi içerir. D) Bilimsel bir araştırma problemin belirlenmesiyle
İsyan ahlakı, bireyin özgürlüğünü ve yaratıcılığını ger- başlar.
çekleştirmesini sağlarken, aynı zamanda daha adil ve
insanca bir toplumun oluşumu için çaba göstermeyi E) Bilimsel bir yasa kendi çağının otoritesi olarak
vurgular. değerlidir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
8. J. P. Sartre “Varoluş özden önce gelir” sözü ile
A) İnsan toplumsal normları benimseyerek benliğini aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
oluşturmalıdır.
B) İnsan sorumluluk olarak kolektif düzenin inşasına A) Varoluşumuz, bizi biz yapmak için yeterlidir.
girişmelidir. B) Özümüze ulaşabilmek, varoluşumuza bağlıdır.
C) Fertlerin isyanı toplumsal gelişmeyi beslemesi için C) İnsanlar bu dünyaya bir amaç için gelmişlerdir.
gereklidir.
D) Özümüzü ortaya koymaya çalışmak yersiz bir uğraştır.
D) İnsan, varoluşunun bilincinde özüne yönelmelidir.
E) Özgür seçimlerimiz ile kendi özümüzü kendimiz
E) İnsan ahlaki eylem ve seçimlerinde özgürdür.
oluştururuz.
9. Thomas Kuhn'un "bilimsel devrimler" kavramı, paradig-
manın değişmesi ve bilimsel teorinin radikal bir dönü-
şüm geçirmesi üzerine kuruludur. Ona göre, paradigma
6. T. Mengüşoğlu İnsan Felsefesi adlı kitabında çalış- değişikliği, bilimde gerçekten yeni bir dönemi başlatır.
maktan söz ederken yüksek değerlerle bezenen bir Ancak bu görüş, bazı eleştirilere de maruz kalmıştır.
çalışmanın anlamlı bir çalışma olacağını; bu tarz bir Bazı bilim insanları ve filozoflar, paradigma değişikliği-
çalışmayı gerçekleştiren insanın bütün varlığını kavra- ni mutlak bir kopuş olarak değil, daha çok sürekli bir
yıp onu sevindireceğini belirtir. Ona göre bu çalışmalar gelişim ve entegrasyon süreci olarak görmektedir. Bu
verimli ve yaratıcı çalışmalardır ve insanın ikinci doğası eleştirilere göre, yeni bir paradigma, önceki paradigma-
gibi olurlar. Böyle bir çalışmayı gerçekleştirirken insan nın tamamen reddedilmesi yerine, onun üzerine inşa
akışa kapılır ve çalıştığının bile farkında olmaz. Hatta edilmiş ve genişletilmiş bir yapıdır.
bu tarz bir çalışmanın dışına çıktığı zaman kendisini
eksik hisseder. Parçadan yola çıkarak aşağıdaki ifadelerden hangi-
si doğru bir değerlendirme olur?
Seçeneklerden hangisi metinde söz edilen çalışma
türüne örnek gösterilemez? A) Kuhn'un bilimsel devrimler teorisi, her zaman doğru
olduğu için hiçbir eleştiri almamıştır.
A) Beste yapan Dila’nın zamanı unutması B) Bilimsel devrimler bir önceki paradigmadan mutlak
B) Tez yazan Ada’nın çalan telefonunun sesini duymaması bir kopuştur.
C) Öğretmen olan Arda’nın yeni yöntemler geliştirip C) Her yeni paradigma önceki paradigmaya dayan-
sosyal medyada paylaşması makla birlikte onu aşar.
D) Oyuncak bebeklerine yeni giysiler diken Nehir’in hiç D) Bilim insanları ve filozoflar bilimsel devrim kavramı-
yorgunluk hissetmemesi nın geçerli olmadığını savunurlar.
E) Bir mağazada satış elemanı olan Eda’nın mesai sa- E) Bilimsel devrimler, paradigmanın hiç değişmediği
atinin bitmesini beklemesi dönemleri ifade eder.
272 273