Page 71 - Matematik 9 | 3.Ünite
P. 71

m
                                          m
              x !  R +  ven ,m !  Z +  olmak zereü  n  x =  x n  olur .
             Yani her köklü sayı aynı zamanda bir üslü sayı olarak yazılabilir.
               Aşağıdaki çalışmaları inceleyiniz                                    Her köklü sayı aynı zaman-
                                         1
                     1
            a)   3  5 =  5 3                           c)  7 =  7 2                               d)   3  2 =  2 3 7  da bir üslü sayı belirtir.
                                                             7
                                       3
                21                   3 5  5   3  3            1
            b)  3 11 =  11  3 21                     ç)  b  l  =  b  l                 e)  - g  7  - 2
                                                            2 7 =
                                                          ]
                                     5        5
                    +
               n d  Z  ve n ≥ 2 olmak üzere x d  R  için
                  •   n tek ise   n  x = x
                              n
                              n
                  •   n çift ise   n  x = |x|
               olarak kök dışına çıkarılır.
               Aşağıdaki çalışmaları inceleyiniz.                                   Kök dereceleri çift olan kök-
                                                                                    lü ifadelerin içleri negatif
                  7
                                                      7
                                                                    4
            a)   7  2 =         c)   10  ] - 2g 10  = - 2 =         ç)   7  - 2 = -         d)   4  5 =  5 =  5  olamayacağından, içindeki
                                           2
                     2
                                                          2
                                                                                    sayılar kök dışına 0 ya da 0
                                                                                    dan büyük çıkarılır.
             ÖRNEK 24
             x,y gerçek sayılar ve x < 0 < y olmak üzere
                                           2
             4  x +  5  ^ - yh 5  -  3  ^ x -  yh 3  + ^ x - yh  işleminin sonucunu bulunuz.
                4
             ÇÖZÜM

                4  4  5   5  3      3        2
                                                             y +
                 x +   ^ - yh  -  ^ x -  yh  + ^ x - yh  =  x +  ( y)-  - ^ x - h  x -  y
                                                          y
                                                             x
                                                    y
                                                       x
                                                  x
                                               = ---+-+         y
                                               =- 3x + y  olur .
             ÖRNEK 25
                , 025 +  , 0 64   işleminin sonucunu bulunuz.
                , 001 -  , 1 69


             ÇÖZÜM

                                 2        2
               25  +  64     b  5  l  +  b  8  l  5  +  8  13
              100     100  =  10       10  =  10  10  =  10  =  13  $ -  10  k  =-  13  olur .
                                                                 a
               1  -   169      1  2    13  2  1  -  13  -  12  10   12     12
              100     100    b  10  l  -  b  10  l  10  10  10


              ÖRNEK 26
             3  23 +  16 -  27 -  3  8  işleminin sonucunu bulunuz.

              ÇÖZÜM

               3       2       3  3  3
                 23 +  4 -  27 -  2 =  23 +  4 -  27 -  2
                                   =  3  27 -  25
                                        3
                                   =  3  3 -  5 2
                                   =-   5
                                     3
                                   =- 2  olur .



                                                                                           149
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76