Page 31 - Matematik 10 | 1.Ünite
P. 31

Ver , Sayma ve Olasılık  Ver , Sayma ve Olasılık





                         53

                                Şekildeki çember üzerinde 5 farklı nokta bulunmaktadır. Köşeleri bu noktalardan
                                herhangi üçü olan kaç farklı üçgen çizilebileceğini bulunuz.









                                                                             5       ! 5  54 $$  ! 3
             Düzlemde köşeleri bu 5 noktadan herhangi üçü olan üçgenlerin sayısı,  b  3  l  =  ! 32$  !  =  ! 32$  !  =  10  olur.


                        54
                                                Yandaki şekilde  d ' d '  d '  d '  d  olduğuna göre
                                                                    2
                                                                         3
                                                                1
                                                                                  5
                                                                              4
                                                     a)    Şekilde kaç farklı üçgen olduğunu bulunuz.
                                                     b)    Şekilde kaç farklı yamuk olduğunu bulunuz.















                                                a) Bu sorunun çözümü aşağıdaki gibi iki farklı şekilde yapılabilir.
                                                1. yol
                                                Şekildeki her üçgenin bir köşesi A noktası olduğundan diğer
                                                iki köşesi  d, d, d, d ,  d  doğruları ile  d, d, d, d9
                                                                                            8
                                                                                      6
                                                                                         7
                                                          1
                                                             2
                                                                    4
                                                                 3
                                                                       5
                                                doğrularının kesim noktalarından seçilir.  d  doğrusu üzerindeki
                                                                                     1
                                                                         4
                                                4 kesim noktasından 2 si,  b  2  l  =  6  farklı şekilde seçilir.
                                                Aynı şekilde  d 2 , d 3 , d 4 , d  doğruları üzerindeki her 4 kesim
                                                                       5
                                                                 4
                                                noktasından 2 si,  b  2  l  =  6  farklı şekilde seçilir. Paralel 5 doğru
                                                                            4         ! 4
                                                olduğundan toplam üçgen sayısı b 2  5 $ l  =  ! 22 $  !  5 $  =  65$  =  30
                                                olur.
             2. yol
             Bir noktası A olan üçgenin diğer iki köşesini belirlemek için  d ,  d ,  d ,  d  doğrularından iki tanesi ve
                                                                   6
                                                                             9
                                                                      7
                                                                         8
             d, d, d, d, d  doğrularından bir tanesi seçilip kesiştirilerek elde edilen ikişer nokta kullanılabilir.
                  2
               1
                         4
                            5
                     3
             Kesiştirilecek doğruların seçimi  b  4  l  $ b  5  l  =  65$  =  30  farklı biçimde yapılır. Böylece şekilde köşe
                                               1
                                           2
             noktalarından biri A olan 30 adet üçgen olduğu anlaşılır.
             b) Birbirine paralel yatay 5 doğrudan 2 sinin ve A noktasından geçen 4 doğru parçasından 2 sinin
               seçilmesiyle yamuklar oluşur.
                                            4   5       ! 4   ! 5  43 $$  ! 2  54 $$  ! 3
                                                           $
               Şekildeki toplam yamuk sayısı, b  2  l  $ b  2  l  =  ! 22 $  ! 23 $  !  =  ! 22 $  !  $  ! 23 $  !  =  610$  =  60  olur .
                                                             !
                                                                                                      43
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36