Page 55 - Matematik 10 | 2.Ünite
P. 55

10.2.2.3. Fonksiyonun Tersi


                       Bilgi

                                                                                                     x
                                                                                       y
                       : f  A  " B ,  y =  f ()x  bire bir ve örten fonksiyonu verilsin.  x !  A  için  ()fx =  iken  f - 1 ()y =
                     oluyorsa  f - 1  fonksiyonuna  f  fonksiyonunun tersi denir.  f - 1  , B kümesinden A kümesine
                     tanımlı bir fonksiyondur. Bu durum aşağıdaki gibi de gösterilebilir.
                                                                       f - 1

















                                3
                             x
               : f  N  " N , ()f x =+  fonksiyonu örten bir fonksiyon olmadığı için bu fonksiyonun tersi bir fonksiyon
             değildir. Bu durum aşağıdaki gibi incelenirse
                                                          - 1
                                                         f
                                                  N              N
                  N             N












                                            Bu durumda f nin tersinin  N  " N  ye bir fonksiyon olmadığı görü-
               Şekilde f nin  N  " N  ye ör-
                                            lür. Çünkü  N  tanım kümesinde  N  değer kümesi ile eşleşmeyen
               ten olmayan bir fonksiyon
                                            elemanlar bulunmaktadır.
               olduğu görülür.

                                                                2
             A = " -  , 2 -  1 , 0, 1, 2,  ve B = " 0, 1, 4 , :f A  " , ( )B fx =  x  fonksiyonu bire bir fonksiyon olmadığı için bu
                                               ,
             fonksiyonun tersi fonksiyon değildir. Bu durum aşağıdaki gibi incelenirse



                                                                                 Şekilde ise f nin tersinin
                                 Şekilde A kümesin-
                                 deki farklı iki eleman                          B  " A  ya bir fonksiyon
                                 B kümesinde aynı bir                            olmadığı görülür. Çünkü
                                 elemanla eşleştiği                              fonksiyon olması için gerekli
                                 için f nin  A  " B  bire                        olan ‘‘Tanım kümesindeki her
                                                                                 bir eleman değer kümesin-
                                 bir olmayan bir
                                                                                 den yalnızca bir eleman ile
                                 fonksiyon olduğu
                                                                                 eşlenir.’’ koşulu ihlal edilmiş-
                                 görülür.
                                                                                 tir.








                                                                                                      133
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60