Page 10 - Matematik 11 | 1.Ünite
P. 10

Ge ome tri

                                 1.2. Trigonometrik Fonksiyonlar

                        1.2.1. Trigonometrik Fonksiyonların Birim Çember Yardımıyla Açıklanması


                            Sinüs ve Kosinüs Fonksiyonları
                                                                    y

                                                                  1
                                                                           P(x, y) = P(cosα, sinα)
                                                                     1
                                                                            sinα
                                                        -1            α        1
                                                                 O   cosα H          x





                                                                    -1


                        Birim çember üzerinde P(x, y) noktası verilsin ve bu noktayı orijinle birleştiren [OP nın x ekseni ile
                        yaptığı pozitif yönlü açının ölçüsü α olsun.
                        P noktasının apsisine α açısının kosinüsü denir ve bu ifade cosα ile gösterilir. x = cosα olur.
                        P noktasının ordinatına α açısının sinüsü denir ve bu ifade sinα ile gösterilir. y = sinα olur.
                        Buna göre x eksenine kosinüs ekseni, y eksenine sinüs ekseni denir.
                        P noktası birim çember üzerinde bulunduğundan apsis ve ordinat değerleri -1 den küçük, 1 den
                        büyük olamaz.  Buna göre -1 ≤ sinα ≤ 1 ,  -1 ≤ cosα ≤ 1 olur.

                        Yukarıdaki birim çemberde P noktasından indirilen dikmenin ayağı H olmak üzere POH dik
                                                                 2
                                                                        2
                        üçgeninde Pisagor teoremi uygulandığında cos α + sin α = 1 özdeşliği elde edilir.

                             Sonuç


                                 2
                                                     2
                           1 - sin α = cos α        1 - sin α = (1 - sinα)(1 + sinα)
                                        2
                                        2
                           1 - cos α = sin α       1 - cos α = (1 - cosα)(1 + cosα)
                                                     2
                                 2
                          11. Örnek
                                                        4
                          0 ≤ α < 2π olmak üzere sin=  5   olduğuna göre cosα değerlerini bulunuz.

                          Çözüm                                                          y
                           sin α  2  cos α +  2  =  1
                             4  2    2                                         b -  3 4  l     b  3 4  l
                                                                                  ,
                                                                                                 ,
                                                                                 5 5
                             5
                           bl   +  cos α =  1                                           180°-α  5 5
                                                                                       α   α
                           16  +  cos =  ⇒cos 2    9   olur. Buradan                   O          x
                                        1
                                   2
                           25                   α =  25
                            cos α  3  veya cos α =  = -  3  olur.
                                                   5
                                   5
                                                             20
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15