Page 23 - Matematik 11 | 2.Ünite
P. 23

Analitik Geome tri

            Eğimi ve Bir Noktası Bilinen Doğru Denklemi
            Eğimi m olan ve A(x 1 ,y 1 ) noktasından geçen doğrunun denklemi, doğru üzerinde değişken bir
            P(x, y) noktası alınarak bulunur.

                                                                      y
                                                                                             d
            Şekildeki d doğrusunun eğim açısı α olsun. Bu durumda    y                   P
            CAP açısının ölçüsü α (yöndeş açı) olur.
            CAP dik üçgeninde  doğrunun eğimi
                                     y -  y 1
            m = tanα yazıldığında m =  x -   olur. Buradan                                    y  -y 1
                                         x 1
            eğimi m olan ve A(x 1 , x 2 ) noktasından geçen doğrunun           A  α
                                .
            denklemi  y  - y 1  = m (x  - x 1 )  şeklinde elde edilir.   y 1               C
                                                                               α    x-x 1       x
            Bu doğru denklemi düzenlendiğinde                       O           x 1       x

                      .
                                                  .
                                            .
            y  - y 1  = m (x  - x 1 )   ⇒  y  - y 1  = m x  - m x 1
                                              .
                                                         .
                                        .
                                    ⇒    y   = m x  - m x 1+ y 1 = m x + n  olur.
                                               n
                                                                              .
            Eğimi m olan ve y eksenini n noktasında kesen doğrunun denklemi  y = m x +n  biçiminde
            elde edilir.
               30. Örnek
               A(-2, 1) noktasından geçen ve eğim açısı 135° olan doğrunun denklemini bulunuz.
               Çözüm
               Eğim açısı 135° olduğuna göre eğim m = tan135° = -1 olur.
                                                   .
               m = -1 ve A(-2, 1) değerleri y  - y 1  = m (x  - x 1 ) denkleminde yerine yazıldığında
                                           .
               doğrunun denklemi y - 1 = -1 (x - (-2)) ⇒ y - 1 = -(x + 2)
                                                        ⇒ y = -x - 1 olarak bulunur.



                  Sonuç

                x, y, a, b, c ∈ ℝ; a ≠ 0 veya b ≠ 0 olmak üzere ax + by + c = 0 eşitliğinde y yalnız
                                                a
                                                     c
               bırakıldığında  y =  - ax - c  &  y = -  b  x -  b   elde edilir. Buradan
                                   b
                                                     a
               ax + by + c = 0 doğrusunun eğimi m = -  b   olur.


               31. Örnek
               A(3, 4) noktasından geçen ve eğimi 2 olan doğruya dik olan doğrunun denklemini bulunuz.
               Çözüm

               Denklemi istenen doğrunun eğimi m olsun. Birbirine dik doğruların eğimlerinin çarpımı -1
                           .
               olduğundan 2 m = -1 ise m = -  1  olur.
                                             2
                           1
               Eğimi m = -  2   olan ve A(3, 4) noktasından geçen doğrunun denklemi
                                             x
                   4
                                       8
                y - = -  1  (x -  ) 3 &  y 2 - = -+ 3
                         2
                                 &  x +  y 2 =  11  olur .

                                                       99
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28