Page 40 - Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü | 1.Ünite
P. 40

SAĞLIK BİLGİSİ                 yetersizliği obezitenin en önemli nedenleri olarak kabul edilmektedir. Kalıtsal



                                      olarak da geçebilen obezite özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde
                                      hızla yayılmaktadır. Herkesin metabolizma hızı, yani hiçbir şey yapmazken
                                      harcadığı enerji miktarı farklıdır. Dolayısıyla alması gereken miktar da aynı
       1. ÜNİTE                       olmaz. Hormonlar da metabolizma hızı ve yağ depolama eğilimi üzerinde
                                      son derece etkilidir.

                                                            Obezitenin oluşmasında başlıca risk etmenleri aşağı-
                                                        da sıralanmıştır:

                                                           •  Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları (Görsel 1.59)
                                                           •  Yetersiz fiziksel aktivite
                                                           •  Yaş
                                                           •  Cinsiyet
                                                           •  Eğitim düzeyi
                                                           •  Sosyokültürel etmenler
                                                           •  Gelir durumu
                                                           •  Hormonal ve metabolik etmenler

                                                           •  Genetik etmenler
                                                           •  Psikolojik problemler
    52                                                     •  Sık aralıklarla çok düşük enerjili diyetler uygulama
             Görsel 1.59                                   •  Sigara ve alkol kullanma
             Yanlış beslenme ile fiziksel aktivite yetersizliği obezitenin en
             önemli nedenidir.                             •  Kullanılan bazı ilaçlar (antideprasan vb.)
                                                           •  Doğum sayısı ve doğumlar arası süre

                                      Obezitenin Yol Açtığı Sağlık Sorunları

                                             Fiziksel Sorunlar: İnsülin direnci, tip-2 diyabet, yüksek tansiyon, koro-
                                      ner arter hastalığı, metabolik sendrom, safra kesesi hastalıkları, bazı kanser
                                      türleri, felç, uyku apnesi, karaciğer yağlanması, astım, solunum zorluğu, ge-
                                      belik sorunları, menstruasyon (âdet) düzensizlikleri, aşırı kıllanma ve ame-
                                      liyat risklerinin artması gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Tek başına bel çevresi
                                      ölçümünün erkeklerde 94 cm, kadınlarda ise 80 cm üzerinde olması obezite
            Obezite video             başlangıcıdır (Görsel 1.60).
                                                                   Ruhsal Sorunlar: Anoreksiya nervoza (yemek
                                                            yememe)  veya  blumia  nervoza  (yediğini  çıkartmak),
                                                            binge eating (tıkınırcasına yeme), gece yeme sendro-
                                                            mu gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
                                                                   Estetik  kaygıyla  ve  bilinçsiz  olarak  kullanılan
                                                            zayıflama hapları ve mide küçültme operasyonları ki-
                                                            şilerin hayatını tehlikeye sokmaktadır. Zayıflama ilaç-
                                                            larının kullanma kılavuzlarında yer alan bilgiler çoğu
                                                            zaman  gerçeği  yansıtmamakta  ve  birçok  hastalığa
                                                            davetiye  çıkarmaktadır.  Bu  ilaçlar  yenilen  besinlerin
                                                            sindirilmeden atılmasına, boşaltım sistemi ve metabo-
            Görsel 1.60                                    lizma bozukluklarına sebep olmaktadır. Ayrıca estetik
            Bel ölçümü
                                      kaygılarla yapılan mide küçültme ameliyatlarından sonra vücut yeni beslen-
                                      me rejimine uyum sağlayamamaktadır. Bunun sonucunda kişinin hayatı teh-
                                      likeye girebilir.
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45