Page 67 - Sanat Tarihi -12
P. 67
İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS 3.
ÜNİTE
Mimari
Akad mimarisinde Sümer etkisi yoğun olarak görülmektedir. Akadlar
mimari eserlerini dayanıksız olan kerpiç ve sırlı tuğladan yapmışlardır.
Akadlar, Sümerlerden farklı olarak saraylarda resmî çalışma bölümlerini
oturulan bölümlerden avlularla ayırmıştır. Çalışma odaları ve ek bölümler
avlunun bir tarafına dizilmiştir. Sarayların girişlerinde yer alan sütunların
çevresinde özellikle aslan heykelleri bulunmaktadır. Akadlar, tanrılardan
daha fazla krallarını ön plana çıkardıkları ve krallarına Akad’ın tanrısı gibi Dağın tepesinde gökyüzü
tanrılarının simgeleri olan
unvanlar verdikleri için tapınak mimarisi gelişmemiştir. Akad evleri ise Güneş Kursları yer almaktadır.
Sümer mimarisinin özelliklerini taşımaktadır. Akad Devleti yıkıldığında
bölgede hüküm süren Gutiler Dönemi’nde şehirlerde büyük tahribatlar
meydana geldiği için Akadlardan günümüze çok fazla mimari eser kalma-
mıştır. Mezopotamya’da tanrıların
sembollerinden olan
boynuzlu tacı başında taşıyan
Heykel ve Kabartma Sanatı tanrılaştırılmış (Tanrı Kral)
Naram-Sin, ordularının başında
dağa tırmanıyor.
Akadlar, heykel yapımında fırınlanmış tuğla
kullandıkları için onlardan günümüze kalmış
büyük anıt heykeller yok denecek kadar azdır.
Fakat Mezopotamya kültürünün en seçkin
kabartma örneklerinden birçoğu da Akadlar
Dönemi’ne aittir. Diğer bütün gürlerden
büyük çizilmesi Naram-Sin’in
kudretinin ve
Akadlar, sanatta Sümerlerden farklı tanrılaştırılmasının
olarak eserlerinde derinliğe, hacme ve ifadesidir.
forma daha fazla önem vermişlerdir.
Naram-Sin Steli bunun en güzel
örneklerindendir (Görsel 3.11).
Pembe kum taşından yapılan bu
Naram-Sin’in ayaklarının altında
anıt Naram-Sin’in kazandığı yenik düşen ve kraldan aman dileyen
zaferden sonra yapılan dinî düşman askerleri yer almaktadır.
kutlamayı tasvir etmektedir.
Tırmanan Akad
askerlerinin hareketi,
kabartmayı
durgunluktan
kurtarmaktadır.
Görsel 3.11
Naram-Sin Steli
Kabartmadaki askerlerin
ayaklarının bastığı zeminin
Sümer kabartmalarındaki gibi
düz olmaması kabartmanın
gerçekçiliğini arttırmaktadır.
67