Page 14 - Tarih 9 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

Hun-Çin Politikaları
Mete Han Çin’e karşı millî bir siyaset izlemişti. Buna göre Hun
Devleti, Çin’i savaş gücü (Görsel 4.12) ile baskı altına alacak,
devletin ve halkın ihtiyaçları
vergi veya ticaret yoluyla
Çin’den sağlanacaktı. Mete
Han uyguladığı politika ile
Çin İmparatoru ve ordusunu
manevi olarak ezmeyi, Çin’e
karşı üstünlüğünü kabul et-
tirmeyi amaçlıyordu.

Çin İmparatorluğu’nun da
Hunlara karşı belirlediği bir
politika vardı. Bu politikanın
esası, Hunları hâkimiyet al-
tına almaktı. Çin imparator-
ları özellikle barış zaman-
larında Hun kağanlarına eş
olarak gönderdikleri Çinli
Görsel 4.12 prenseslerin maiyetlerinde Hun ülkesine birçok ajan sokmuştu.
Hunların Çin Seddi’ne akınları
(Temsilî) Bu ajanlar, türlü entrikalarla Hun beyleri ve toplulukları ara-
sında düşmanlık çıkarmıştı. Ayrıca ticaret yoluyla Hun ülkesine
lüks eşya göndererek Hunları rahata ve zevke alıştırmıştı. Bu
durum Türklerin savaşçılık yeteneklerini gevşetmişti (Koca,
ÖRNEK METİN 2002, s.690 ve 695’ten düzenlenmiştir).

Güç Paylaşımı ve Yönetim

Türk devlet teşkilatında kurultay (toy); siyasi, kültürel, hu-
kuki ve ekonomik konularda genel kararlar alan ve devlet
yönetiminin temelini oluşturan en yüksek kuruluştu. Kağan,
hanedan üyeleri, hatun, aygucı ve boy beylerinden oluşan
kurultay, genellikle yılda üç kez toplanarak devlet işlerini gö-
rüşürdü. Kurultay’ın üyelerine “toygun” denilirdi. Boy beyle-
rinin kurultaya katılımı sadakat işareti sayılır aksi bir durum
söz konusu olduğunda bu bir isyan olarak algılanırdı.

Türk devletlerinde hatunlar söz sahibiydi. Aralarında, devlet
siyasetine yön verenler ve naip olarak devlet idare edenler
BİLİYOR MUSUNUZ? vardı. Ayrı sarayları ve buyrukları bulunan hatunlar, bazen
elçileri de kabul ederdi.

Kurultay, kağanın seçimi veya görevden alınmasında da etki-
liydi. Kağan, kurultayın doğal başkanıydı ve kağanın olmadığı
zamanlarda aygucı (başbakan) kurultaya başkanlık ederdi.
Kurultaylarda alınan kararlar halka duyurulurdu.

Coğrafi şartlar ve ülkenin içinde bulunduğu durum ne-
deniyle kurultayın her zaman toplanması ve boy bey-
lerinin hızla bir araya getirilmesi mümkün değildi.

100