Page 23 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 1.Ünite
P. 23
1. Ünite
Lapsekili Halil ve İbrahim Onbaşı...
Çanakkale Savaşının en kanlı sahneleri yaşanıyordu... Kocadere Köyü-
ne büyük bir “sargı evi” kuruldu. Kimi Urfalı, kimi Bosnalı, kimi Sivaslı,
kimi Halepli, kimi Antepli, kimi Muşlu çok sayıda yaralı buraya getiriliyor
ve burada tedavi ediliyordu. Yaralı kahraman erlerden biri de Lapseki’nin
Beybaş Köyünden Halil’di. Halil’in yarası oldukça ağırdı. Zor nefes alıp
vermekteydi. Alçalıp yükselen göğsüyle hayata biraz daha tutunabilmek
için komutanının elbisesine sıkı sıkıya yapıştı. Nefes alıp vermesi gittikçe
zorlaşıyordu. Dudaklarından tane tane ve kesik kesik dökülen kelimelerle
komutanına şunları söyledi:
Oku-yorum
“Bana hakkını helâl etsin!”
KEMALYERİ
-Komutanım! Ölme ihtimalim çok fazla. Ben bir pusula yazdım. Alın, bunu Conkbayırı’na geçen Mustafa Ke-
arkadaşıma ulaştırın!..
mal, daha aşağıdaki 261 rakımlı te-
pedeki gözcü erlerin Conkbayırı’na
Tekrar derin derin nefes alıp defalarca yutkunan Halil, devam etti:
kaçtıklarını görür. Onların önüne
geçer:
-Ben... ben köylüm Lapsekili İbrahim Onbaşı’dan bir Mecidiye borç al- - Nereye gidiyorsunuz?
dıydım. Kendisini bir daha göremedim. Belki ölebilirim... Borçlu ölürsem
- Düşman geldi.
söyleyin hakkını bana helâl etsin...
- Nerede?
Elleriyle 261 rakımlı tepe yönünü
Komutan çok duygulandı. Halil’in kırmızıya boyanmış alnını eliyle silip sa- gösterirler. Hakikaten düşman tepe-
çını okşarken:
ye serbestçe yaklaşmaktadır. Mus-
tafa Kemal’in ise elinde kuvveti yok-
-Sen onu merak etme evlâdım, dedi.
tur. Düşman ona, Kocaçimen’deki
askerlerinden daha yakındır. Ama
Halil, son nefeste bir kez daha mırıldandı.
bu düşman önlenmez ve gelirse
onun kuvvetlerini de mahveder.
-Komutanım... ben ölürsem söyleyin hakkını helâl etsin!..
Derhal kararını verir.
- Düşmandan kaçılmaz!
Ve... Kahraman er Halil, biraz sonra komutanının kolları arasında kan kay-
- Cephanemiz yok.
bından şehit oldu... - Süngünüz var ya!
***
Sargı yerine sürekli yaralılar getiriliyordu. Bunlardan çoğu daha sargı yeri- Bu asker kendi birliklerinden değil-
dir. Ama o derhal kumandayı ele alır.
ne ulaşmadan şehit düşüyordu. Şehitlerin üzerinden çıkan eşyalar, künye-
Süngü taktırır. Arkadan 57’nci Alay
ler komutana ulaştırılıyordu.
yetişir. Bir dakika sonra da taarruz
emrini vermiş ve taarruz başlamış-
“Ona hakkımı helâl ettim!”
tır. Kendisi Conkbayırı’nda harekâtı
idare eder. Bu harekâtı anlatırken
Fazla zaman geçmedi. Komutana yeni bir künye ve yanında bir pusula
onun sözleri şunlardır: “ Herkes öl-
ulaştı.
dürmek ve ölmek için düşmana atıl-
mıştı…”
Komutan gözyaşlarını silmeye fırsat bulamamıştı. İçinde bir not bulunan Evet, içinde bulundukları an, kritik
pusulayı açıp okuyunca, olduğu yere yığılıp kaldı. Ellerini yüzüne kapattı
bir andı. Kumandan, işte böyle bir
ve hüngür hüngür ağlamaya başladı.
anda bu emri verebilen insandır. Bu
emri alanlar, öldürmeyi ve ölme-
Pusuladaki not şöyleydi:
yi bilen insanlardı. Netice şu oldu.
Düşmana saldırdı. Düşman dayana-
“Ben Beybaş Köyünden arkadaşım Halil’e bir Mecidiye borç verdiydim.
madı. Geri çekildi. Arıburnu Cephe-
Kendisi beni göremedi. Biraz sonra taarruza kalkacağız. Belki ben döne-
si işte böyle açıldı, ya 57’nci Alay?
mem. Arkadaşıma söyleyin. Ben hakkımı helâl ettim...” https://www.tbmm. Çanakkale Harbi’nde 57’nci Alay,
gov.tr/develop/owa/haber_portal.aciklama?p1=132236
tamamen şehit oldu…
Şevket Süreyya Aydemir, Tek Adam, C.
I, s.220-222. (Kısaltılmış ve sadeleştiril-
miştir.)
Düşün ve Tartış
Beybaşı köyünden Halil’in bu davranışı sizce hangi insani değerleri 57. Alay’ın cephedeki tavrı muha-
yansıtmaktadır? rebenin gidişatını nasıl etkilemiştir.
Mustafa Kemal Anafartalar Mustafa Kemal Conkbayırı
Grup Komutanlığı’na atandı. zaferini kazandı.
1915 1915
39