Page 39 - Fen Lisesi Matematik 10 | 5.Ünite
P. 39

GEOMETRİ


            Dik Yamuk

                          Bir yan kenarı tabanlara dik olan yamuğa dik yamuk
                          denir (Şekil 5.3.13).
                 Tanım
                          ABCD dik yamuğunda
                                                  W
                                          W
                                       m A =
                                                 ^ h
                                    A
                             A
                          7 DA = 7 AB ve ^ h   m D =   90c  olur .
                                                                                         Şekil 5.3.13



              Özellik
                           1.  Köşegenleri dik kesişen dik yamukta yükseklik alt
                              taban ve üst taban uzunluklarının çarpımlarının
                              kareköküdür (Şekil 5.3.14).
                               h =  a c$




                                                                                         Şekil 5.3.14



            İspat
            Şekilde  ABCD  dik  yamuğunda  AB  kenarı  uzatılıp  D  köşesinden
             5 AC ' 5?  DK? olacak şekilde  DK? çizilirse
                                      5
               %         %
             m AEB =   m KDB =   90c olur . DKB dik üçgeninde Öklid teoremi
                             h
                        ^
                   h
              ^
            uygulanırsa
                 2
             DA =    AB $  AK
                 2
                h =  a c$
                h =   a colur$   (Şekil 5.3.15).
                                                                                             Şekil 5.3.15
            10. ÖRNEK
                          x -  1
                                             Şekilde ABCD yamuğunda  AB ' 5  DC 5   ?    AB ve AC = 5?  5  ?  BD?,
                                                                        ?
                                                                               ?
                                                                                , AD = 5
                                                                     5
                                              AB = ^  x 3 -  1h  cm
                                              AD = ^ x +  1h  cm
                x +  1
                                              DC = ^ x -  1h  cm
                                             olduğuna göre  AD  nun kaç cm olduğunu bulunuz.
                           x 3 -  1
            ÇÖZÜM

                                    ?
                                5
            ABCD dik yamuğunda  AC = 5  BD? olduğundan
                      2
                  AD =    AB $  DC
                      2
               ] x + g     x 3 - g  x -  1g
                              1 $ ]
                    1 = ]
              2
                                   x
                     1
             x +  x 2 + =  x 3  2  -  x 3 -+  1
                x 2  2  -  x 6 =  0 & $ ]  x  6 =  0
                             x 2 - g
                                  6
                     x1 =  0 0  x 2 - =  0 &  x2 =  3  olur .
                    0
                                        x
                                                      3
                                                          1
             x -  1 2  olduğundan  AD =+    1 &  AD =+=      4  cm bulunur .
                                                                                         Fen Lisesi Matematik 10    263
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44