Page 21 - Fen Lisesi Matematik 12 | 6. Ünite
P. 21

ÖRNEK 39

               x #  sin x dx2   integralini hesaplayınız.

                  ÇÖZÜM

             İntegrali alınacak ifade bir polinom ile bir trigonometrik fonksiyonun
             çarpımı ise polinoma u, diğer kısma dv denir. #  x sin xdx2   integralinde

             x =  u &  dx =  du ve   sin2xdx =  dv
                                #  sin2xdx = #  dv

                                    cos2x
                                  -       =  velde edilir.
                                      2
             Bu değerler  #  udv = uv - #  v du eşitliğinde yerine yazılırsa

             #  xsin2x dx =  - xcos2x  - #  b -  cos2x  l dx
                             2             2
                          - xcos2x  + #           - xcos2x   1
                                    1
                        =     2     2   cos2xdx =     2    +  4  sin2x +  c olur.

                  ÖRNEK 40
               x #  lnx dx  integralini hesaplayınız.


                  ÇÖZÜM

             İntegrali alınacak ifade bir polinom ile bir logaritmik fonksiyonun çarpı-
             mı ise logaritmalı ifadeye u, diğer kısma dv denir.
               x #  lnx dx  integralinde lnx =  u &  1  dx =  du ve  xdx =  dv &  x 2  =  v
                                            x                        2
             olur. Bu değerler  #  udv =  uv - #  v du eşitliğinde yerine yazılırsa

             #  xlnx dx =  lnx $  x  2  - #  x  2  $  1  dx
                            2     2   x
                                1
                        x  2  lnx - #         x 2  x  2
                      =   $         xdx =  lnx $  -  +  cbulunur.
                        2       2             2   4
                  ÖRNEK 41
               x #  2  cos x dx3   integralini hesaplayınız.


                  ÇÖZÜM

            Tablo yöntemi ile kısmî integrasyon yöntemini      Türevi Alınacak         İntegrali Alınacak
            uygulamak kolaylık sağlar.  #  udv  integralinde u
                                                              +  x              cos3x
                                                                  2
            nun sonlu sayıda türevi alındığında sıfır buluna-                   1
            biliyor ve dv nin integrali sonlu sayıda alınabili-  -  2x          3  sinx3
            yorsa aşağıdaki biçimde bir tablo oluşturularak   +  2             -  1  cosx3
                                                                                9
            integral kolay biçimde bulunabilir.                  0               1
                                                                               -
                                                                                27  sinx3
               x #  2  cos x dx3   integralinde

             #  xcos3x dx =  x  2  1  sin3x -  2x -  1  cos3x + bl  2 -  1  sin3x +  c
                                                                l
                2
                                        b
                              3            9             27
                                 x 2  2     2x
                         =  sin3xc  -   m  +  cos3x +  c bulunur.
                                  3   27    9
                                                           İntegral
                                                                                                      345
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26