Page 11 - Fen Lisesi Matematik 12 | 7. Ünite
P. 11

ÇÖZÜM                                                             HATIRLATMA

             x -  2y +  4 =  ile  4y -  2x -  20 =  doğrularının eğimleri eşit ve   1     d:ax + by + =  0
                                                                                                 c
                                          0
                        0
                                                                                         1
                                                                     2
            olduğundan bu doğrular birbirine paraleldir. Çember  x -  2y +  4 =    M    d:ax +  by + b  c + 2  d  l =  0
                                                                      0
                                                                                         3
            ve  4y -  2x -  20 =  doğrularına teğet olduğu için çemberin merkezi        d:ax +  by +  d =  0
                            0
                                                                                         2
            bu iki doğruya eşit uzaklıkta bulunan  x -  2y +  7 =  doğrusu üzerin-  d1 '  d2 '  d3
                                                        0
            dedir. Ayrıca çemberin merkezi  x =- 1
            doğrusu üzerinde bulunduğundan
            merkezin koordinatları M - 1,bh                         y            4y -  2x -  20 =  0
                                   ^
            şeklindedir. M noktasının koordinatları
                                                                                       x -  2y +  7 =  0
             x -  2y +  7 =  doğru denklemini sağlar.
                        0
             x =- 1 ve y =  değerleri doğru denk-          A
                         b
                                                                                       x -  2y +  4 =  0
            leminde yerine yazılırsa
             --  2b +  7 =  0                                M
              1
                     2b =  6
                      b =  3 olur.
                                                                  B
            Buradan çemberin merkezinin ordinatı
            3 olarak bulunur.                                                          x
                                                                    O
                                                           x =- 1


                 ÖRNEK 15

            Analitik düzlemde merkezi  y =  3x -  denklemiyle verilen doğru üze-
                                            2
            rinde bulunan, eksenlere analitik düzlemin dördüncü bölgesinde teğet
            olan çemberin standart denklemini bulunuz.

                  ÇÖZÜM


            Çember analitik düzlemin dördüncü bölgesinde eksenlere       y       y =  3x -  2
            teğet olduğu için çemberin merkezi M r, -  rh  şeklindedir.
                                              ^
                                                                            1
            Çemberin merkezi  y =  3x -  doğrusu üzerinde olduğu      O     2   1
                                     2
                                                                                      x
            için merkezin koordinatları bu doğru denklemini sağlar.
                         r
             x =  r ve y = -  değerleri doğru denkleminde yerine yazı-  -  1
                                                                      2      M
            lırsa
              y =  3x -  2
              r -=  3r -  2
                          1

                 2 &
             4r =
                      r =
                            bulunur.
                          2                                          - 2
                                               1   1
            Çemberin merkezinin koordinatları Mb  , -  l  olur.
                                               2   2
                                 1
            Çemberin yarıçapı r =   birim olup  çemberin standart
                                 2
            denklemi
                 1  2        1  2   1  2
             b x -  l  +b y - -  ll  = b  l
                          b
                 2           2      2
                    1  2      1  2  1
                b x -  l  + b y +  l  =  olarak bulunur.
                    2         2    4
                                                            Analitik Geometri
                                                                                                      403
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16