Page 12 - Fen Lisesi Matematik 12 | 7. Ünite
P. 12

ÖRNEK 16

                                              Analitik düzlemde merkezi  2x -+  6 =  doğrusu üzerinde bulunan
                                                                                 0
                                                                           y
                                              ve her iki eksene de analitik düzlemin 2. bölgesinde teğet olan çembe-
                                              rin standart denklemini bulunuz.

                                                   ÇÖZÜM


                                              Çember eksenlere analitik düzlemin 2. bölgesinde teğet olduğu için
                                                                 ^
                                              çemberin merkezi M - r,rh  şeklindedir. M noktası  2x -+  6 =
                                                                                                y
                                                                                                      0
                                              doğrusu üzerinde olduğundan doğru denklemini sağlar.
                                                  2x -+   6 =  0
                                                      y
                                               2 $ -- +   6 =  0
                                                 ^
                                                   rh
                                                       r
                                                        - 3r = - 6
                                                          r =  2 bulunur.
                                                                            ^
                                              Bu durumda çemberin merkezi M - 2,2h  ve yarıçap uzunluğu r =
                                                                                                         2
                                              birim olup çemberin standart denklemi
                                               ^ x +  2 + ^h 2  y -  2h 2  =  4  şeklinde bulunur.


                                              Çemberin Genel Denklemi

                                              Çemberin standart denklemi açılırsa

                                                               a + ^
                                                           ] x - g 2  y -  bh 2  =  r 2
                                                  x -  2ax +  a +  y -  2by +  b =  r 2
                                                                 2
                                                                          2
                                                   2
                                                             2
                                                                      2
                                                                  2
                                               x +  y -  2ax -  2by +  a +  b -  r =  0olur.
                                                    2
                                                                          2
                                                2
                                              Bu ifadede  2a-  =  D, -  2b =  E, a +  b -  r =  F olsun. Bu eşitlikler
                                                                            2
                                                                                2
                                                                                   2
                                                                             2
                                              denklemde yerine yazılırsa   x +  y +  Dx +  Ey +  F =   elde edilir.
                                                                         2
                                                                                            0
                                              Buna çemberin genel  denklemi denir.
                                               - 2a =  D  -  2b =  E
                                                       D          E
                                                 a =-       b =-
                                                       2          2
                                                                      b
                                              olup  çemberin merkezi M -  D , -  E  l   olur.
                                                                         2    2
                                                        2
                                               a +  b -  r =  F
                                                2
                                                    2
                                                        2
                                               r =  a +  b -  F
                                                    2
                                                2
                                                     D  2     E  2
                                                2
                                                   b
                                               r = -   l  + -  l  -  F
                                                           b
                                                      2       2
                                                   D  2  E  2
                                                2
                                               r =    +    -  F
                                                    4   4
                                                     2
                                                         2
                                                   D +  E -  4F
                                                2
                                               r =
                                                        4
                                                  1
                                               r =   D +  E -  4F birim bulunur.
                                                           2
                                                       2
                                                  2
                                                                    2
                                                                        2
                                              Bu durumda denklemi  x +  y +  Dx +  Ey +  F =  olan çemberin merke-
                                                                                       0
                                              zi M -  D , -  E  l  ve yarıçap uzunluğu r =  1  D +  E -  4F  olur.
                                                  b
                                                                                             2
                                                                                        2
                                                     2    2                         2
                                               Analitik Geometri
                404
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17