Page 120 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 120

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11                                        CEVAP ANAHTARLARI
          Kavram Öğretimi

                                           Anlamını he-  Çalışma No.: 21
                                           men ortaya
             Onun şiirleri, anlamını hemen   koymayan,   1.  Benzer Özellikler:
             ortaya koymayan, üzerinde   Onun   üzerinde
             düşünülmesi gereken çok   şiirleri  düşünülmesi   •  Söz sanatlarına başvurulmuştur.
             katmanlı şiirlerdi.           gereken çok     •  Öznellik söz konusudur.
                                           katmanlı        •  Bireysel konular seçilmiştir.
                                           şiirlerdi
                                                           •  Konu bütünlüğü vardır.
          2.                            Öz-                •  Kurgusal bir varlık (söyleyici) konuşmaktadır.
                  Cümleler      Özne   nenin   Kelime      •  Yoğun bir anlatım vardır.
                                              Grubu
                                       Türü                •  Müzikal değeri olan sözcükler seçilmiştir.
             Kulaklarımda sessizlik   Sessizlik  Gerçek    •  Sanatlı bir dil kullanılmıştır.
             çınlıyordu.               özne                •  Noktalama işaretlerine dikkat edilmiştir.
             Sabahları gözlerimi
             açınca derin bir huzura  Ben  Gizli           Farklı Özellikler:
             uyanıyordum.              özne                •   I. metin düzyazı, II. metin nazımdır.
             Sıla hasreti, şiirimizde   Sıla hasreti  Gerçek  İsim   •   I. metinde cümleler-paragraflar, II. metinde dizeler-nazım
             çok işlenmiştir.          özne  tamlaması       birimleri vardır.
             Bütün hayallerinden       Gizli               •   I. metin kısa cümlelerden oluşmuştur. II. metinde bir cümle
             vazgeçmiş gibiydi.  O     özne                  birkaç dizede ifade edilmiştir.
             Günümüz şairlerinden  Yunus                   •   I. metin kurallı cümlelerden oluşur. II. metinde ise genel
             bazılarının dizelerinde  Emre’nin   Gerçek  İsim   olarak devrik cümleler kullanılmıştır.
             Yunus Emre’nin duygu  duygu   özne  tamlaması  •   I. metinde ölçü, kafiye ve redif gibi ahenk ögeleri yoktur.
             yüklü sesi var.  yüklü sesi                     II. metinde ise ölçü, uyak, redif gibi ahenk ögeleri vardır.

             Millî takım, havaa-       Sözde  Sıfat     2.  Olası cevap:
             lanında taraftarlarca   Millî takım/ özne/  tamlaması   1. şekil uygundur. Çünkü mensur şiir hem düzyazı hem şiirin
             coşkuyla karşılandı.  taraftarlarca Örtülü  (Sözde   özelliklerini taşır.
                                       özne  özne)         2. şekil uygundur. Çünkü mensur şiir, şiire ait bazı özellikleri
                              Onun en                      taşıyan bir düzyazı türüdür.
             Onun en çok özlediği   çok özlediği   Gerçek  Sıfat
             şey bir bardak çaydı.  şey  özne  tamlaması   3. şekil uygundur. Çünkü mensur şiir her ne kadar düzyazı
                                                           ve şiirin özelliklerini taşısa da bu ikisinden ayrı üçüncü bir
                              Yeni bir   Sözde  Sıfat      türdür.
             Okulumuza bakanlık   öğretmen/  özne/  tamlaması/
             tarafından yeni bir   bakanlık   Örtülü  İsim   3.  Olası  cevap:  Servetifünun  Dönemi,  Türk  şiirinde  şekil  ve
             öğretmen atandı.  tarafından  özne  tamlaması  içerik  olarak  köklü  değişimlerin  yaşadığı  bir  dönemdir.  Bu
                                                           dönemde Batı edebiyatının etkisiyle şiirdeki beyit egemenliği
                                                           kırılmış, anlamın dizeden dizeye devam ettiği şiir cümleleri
          Çalışma No.: 19                                  kullanılmış, şiir düzyazıya yaklaşmış, ahenge önem verilmiş
                                                           ve  serbest  müstezat  gibi  yeni  nazım  biçimleri  denenmiştir.
          1.   I. Sone                                     Farklı arayış ve uygulamaların hâkim olduğu, şiirle düzyazı-
             II. Triyole                                   nın birbirine yaklaştığı bir dönemde mensur şiir türünün yay-
                                                           gın olarak kullanılması olağan bir durumdur. Ayrıca dönemin
             III. Terzarima                                şair ve yazarları Fransız edebiyatına ilgi göstermiş ve onları
          2.  Hilâl-i Seher - Triyole                      örnek almış olabilirler.
             Kelebek - Terzarima                        Çalışma No.: 22
             Makdem-i Yâr - Sone
                                                        1.  Saf  altın,  altının  içine  başka  bir  madenin  karıştırılmadığını
          Çalışma No.: 20                                  ifade eder. Bu sıfat şiir için kullanıldığında da benzer bir an-
                                                           lam ortaya çıkar. Saf şiir ifadesi şiirin içinde şiirsel olmayan
          1.            Özellik        I. Metin II. Metin  (ideoloji, didaktiklik, düzyazı niteliği vb.) hiçbir unsurun bu-
             a) Kafiye kullanılmıştır.                   lunmadığını belirtir.
             b)  Dizeler belli bir ölçüye göre ya-     2.  III, IV ve V. metinler saf şiir anlayışıyla yazılmıştır. Bu şiir-
                zılmıştır.                                 lerde şiirsel olmayan unsurlara (toplumsal sorunlar, ideoloji
                Uzun ve kısa dizelerden meydana            vb.) yer verilmemiş, mecazlı bir dil kullanılmış ve ölçü, uyak
             c)  gelmiştir.                              gibi biçimsel ögeler önemsenmiştir. I, II ve VI. metinler ko-
             ç) Şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır.         nusu ve biçim özellikleri bakımından saf şiir anlayışına uygun
                                                           değildir.
             Nazım biçimleri                            3.
             I. metin: Müstezat                            Şairin seçmesi gereken kartlar; lirik, süslü, musiki, bireysel ve
                                                           psikolojik kelimelerinin yazılı olduğu kartlardır. Bu kartlar-
             II. metin: Serbest Müstezat                   daki harfler şifre kutusuna sırasıyla taşındığında ortaya çıkan
          2.  Resim Yaparken şiiri düzenli bir dize anlayışı ile yazılmıştır.   şifre:
             Kısa  ve  uzun  dizeler  belirli  bir  düzen  içinde  birbirini  takip
             eder. Şair şiirde ahengi sağlamak için kafiye ve redif kullan-  Şifre Kutusu
             mıştır.  Şiirde  anlam  tek  dizede  verilmemiş  sonraki  dizeye
             sarkmıştır. Şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır. Şiirde uzun ve kısa   1  2  3  4   5
             dizeler kendi aralarında aynı ölçüyle yazılmıştır. Bu özellikle-
             rinden dolayı şiir serbest müstezat nazım biçimi ile yazılmıştır.    M  E  C  A  Z

          118
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125