Page 120 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 120
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi
Anlamını he- Çalışma No.: 21
men ortaya
Onun şiirleri, anlamını hemen koymayan, 1. Benzer Özellikler:
ortaya koymayan, üzerinde Onun üzerinde
düşünülmesi gereken çok şiirleri düşünülmesi • Söz sanatlarına başvurulmuştur.
katmanlı şiirlerdi. gereken çok • Öznellik söz konusudur.
katmanlı • Bireysel konular seçilmiştir.
şiirlerdi
• Konu bütünlüğü vardır.
2. Öz- • Kurgusal bir varlık (söyleyici) konuşmaktadır.
Cümleler Özne nenin Kelime • Yoğun bir anlatım vardır.
Grubu
Türü • Müzikal değeri olan sözcükler seçilmiştir.
Kulaklarımda sessizlik Sessizlik Gerçek • Sanatlı bir dil kullanılmıştır.
çınlıyordu. özne • Noktalama işaretlerine dikkat edilmiştir.
Sabahları gözlerimi
açınca derin bir huzura Ben Gizli Farklı Özellikler:
uyanıyordum. özne • I. metin düzyazı, II. metin nazımdır.
Sıla hasreti, şiirimizde Sıla hasreti Gerçek İsim • I. metinde cümleler-paragraflar, II. metinde dizeler-nazım
çok işlenmiştir. özne tamlaması birimleri vardır.
Bütün hayallerinden Gizli • I. metin kısa cümlelerden oluşmuştur. II. metinde bir cümle
vazgeçmiş gibiydi. O özne birkaç dizede ifade edilmiştir.
Günümüz şairlerinden Yunus • I. metin kurallı cümlelerden oluşur. II. metinde ise genel
bazılarının dizelerinde Emre’nin Gerçek İsim olarak devrik cümleler kullanılmıştır.
Yunus Emre’nin duygu duygu özne tamlaması • I. metinde ölçü, kafiye ve redif gibi ahenk ögeleri yoktur.
yüklü sesi var. yüklü sesi II. metinde ise ölçü, uyak, redif gibi ahenk ögeleri vardır.
Millî takım, havaa- Sözde Sıfat 2. Olası cevap:
lanında taraftarlarca Millî takım/ özne/ tamlaması 1. şekil uygundur. Çünkü mensur şiir hem düzyazı hem şiirin
coşkuyla karşılandı. taraftarlarca Örtülü (Sözde özelliklerini taşır.
özne özne) 2. şekil uygundur. Çünkü mensur şiir, şiire ait bazı özellikleri
Onun en taşıyan bir düzyazı türüdür.
Onun en çok özlediği çok özlediği Gerçek Sıfat
şey bir bardak çaydı. şey özne tamlaması 3. şekil uygundur. Çünkü mensur şiir her ne kadar düzyazı
ve şiirin özelliklerini taşısa da bu ikisinden ayrı üçüncü bir
Yeni bir Sözde Sıfat türdür.
Okulumuza bakanlık öğretmen/ özne/ tamlaması/
tarafından yeni bir bakanlık Örtülü İsim 3. Olası cevap: Servetifünun Dönemi, Türk şiirinde şekil ve
öğretmen atandı. tarafından özne tamlaması içerik olarak köklü değişimlerin yaşadığı bir dönemdir. Bu
dönemde Batı edebiyatının etkisiyle şiirdeki beyit egemenliği
kırılmış, anlamın dizeden dizeye devam ettiği şiir cümleleri
Çalışma No.: 19 kullanılmış, şiir düzyazıya yaklaşmış, ahenge önem verilmiş
ve serbest müstezat gibi yeni nazım biçimleri denenmiştir.
1. I. Sone Farklı arayış ve uygulamaların hâkim olduğu, şiirle düzyazı-
II. Triyole nın birbirine yaklaştığı bir dönemde mensur şiir türünün yay-
gın olarak kullanılması olağan bir durumdur. Ayrıca dönemin
III. Terzarima şair ve yazarları Fransız edebiyatına ilgi göstermiş ve onları
2. Hilâl-i Seher - Triyole örnek almış olabilirler.
Kelebek - Terzarima Çalışma No.: 22
Makdem-i Yâr - Sone
1. Saf altın, altının içine başka bir madenin karıştırılmadığını
Çalışma No.: 20 ifade eder. Bu sıfat şiir için kullanıldığında da benzer bir an-
lam ortaya çıkar. Saf şiir ifadesi şiirin içinde şiirsel olmayan
1. Özellik I. Metin II. Metin (ideoloji, didaktiklik, düzyazı niteliği vb.) hiçbir unsurun bu-
a) Kafiye kullanılmıştır. lunmadığını belirtir.
b) Dizeler belli bir ölçüye göre ya- 2. III, IV ve V. metinler saf şiir anlayışıyla yazılmıştır. Bu şiir-
zılmıştır. lerde şiirsel olmayan unsurlara (toplumsal sorunlar, ideoloji
Uzun ve kısa dizelerden meydana vb.) yer verilmemiş, mecazlı bir dil kullanılmış ve ölçü, uyak
c) gelmiştir. gibi biçimsel ögeler önemsenmiştir. I, II ve VI. metinler ko-
ç) Şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır. nusu ve biçim özellikleri bakımından saf şiir anlayışına uygun
değildir.
Nazım biçimleri 3.
I. metin: Müstezat Şairin seçmesi gereken kartlar; lirik, süslü, musiki, bireysel ve
psikolojik kelimelerinin yazılı olduğu kartlardır. Bu kartlar-
II. metin: Serbest Müstezat daki harfler şifre kutusuna sırasıyla taşındığında ortaya çıkan
2. Resim Yaparken şiiri düzenli bir dize anlayışı ile yazılmıştır. şifre:
Kısa ve uzun dizeler belirli bir düzen içinde birbirini takip
eder. Şair şiirde ahengi sağlamak için kafiye ve redif kullan- Şifre Kutusu
mıştır. Şiirde anlam tek dizede verilmemiş sonraki dizeye
sarkmıştır. Şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır. Şiirde uzun ve kısa 1 2 3 4 5
dizeler kendi aralarında aynı ölçüyle yazılmıştır. Bu özellikle-
rinden dolayı şiir serbest müstezat nazım biçimi ile yazılmıştır. M E C A Z
118