Page 15 - Matematik 10 | 4.Ünite
P. 15

İk nc  Dereceden Denklemler





                         19

                                             2
             m !  R  olmak üzere  x-  2  +  4 x =  m -  denkleminin farklı iki gerçek kökü olduğuna göre m nin değer ara-
             lığını bulunuz.



                2
                                                       0
                           2
             - x +  4 x =  m -  denklemi  x-  2  +  4 x -  m +  2 =  olarak düzenlenirse katsayıları,
                                     2
             a =- 1 , b =  4  ve c = - m +  olur. İkinci dereceden bir bilinmeyenli bir denklemin farklı iki gerçek sayı
                            0
             kökü varsa  32  olmalıdır.
                          2
                                                            2 2
                                   0
             Buradan  3=  b -  4 ac 2  ise  4h 2  -  4 $ - h  ^  m + h  0
                                                   1 $ -
                                                 ^
                                         ^
                                                   16 - 4 m + 8 2 0
                                                           24  2  4 m
                                                            4     4
                                                             6 2 molur .
             Dolayısıyla m nin değer aralığı  - 3 ,6h  olarak bulunur.
                                         ^
                         20
                                  Yürüme engeli olan Fatih, Fethiye’de düzenlenen bir doğa yürüyüşüne tekerlekli
                                  sandalyesiyle katılmıştır.
                                       •  Doğa yürüyüşü 2 parkurdan oluşmaktadır. 1. parkur 9 km, 2. parkur ise
                                          10 km uzunluğundadır.
                                       •  Fatih, iki parkuru toplam 5 saatte tamamlamıştır.
                                       •  Fatih’in 2. parkuru geçme hızı, 1. parkuru geçme hızından 2 km/sa daha
                                          fazladır.
                                  Verilen bu bilgilere göre
                 a) Fatih’in 1. parkurdaki ortalama hızının kaç km/sa olduğunu bulunuz.
                 b) Fatih’in bu iki parkur boyunca ortalama hızının kaç km/sa olduğunu bulunuz.




                  a) Fatih’in 1. parkurdaki ortalama hızı x km/sa olsun. Bu durumda 2. parkurdaki ortalama hızı
                     ^ x +  2h  kaç km/sa olur. Fatih’in 1. parkuru ve 2. parkuru geçerken kullandığı toplam süre
                              yol                                  9    10
                     zaman =   › hz   formülü yardımıyla yazılır ve toplanırsa   x  +  x +  2  =  5 denklemi elde edilir. Buradan
                           9     10
                           x  +  x + 2  =  5
                           +
                         ^ x2h   ^ xh
                     9 x +  18  +  10 x  =  5
                      2
                               2
                     x + 2 x  x + 2 x
                             19 x +  18
                               2     =  5
                              x + 2 x
                               2
                            5 x + 10 x = 19 x + 18
                           2
                         5 x - 9 x -  18 = 0  denklemi elde edilir .
                                           x
                        x5  2  -  9 x -  18 =  0  ise  5 +  6 $ ^h  x - h  0  6 =  0  ise x =- 6  veya
                                                      3 =  dır. Buradan  x5 +
                                         ^
                      .
                                                                                      1
                                .
                                                                                           5
                                                                         x -  3 =  0  ise x = 3  olur .
                      5 x       6                                                     2
                       x      - 3
                      Fatih’in hızı negatif olamayacağından 1. parkurdaki ortalama hızı 3 km/sa olur.
                            Toplam yol
                       b)  Vort =  Toplam sre   formülü yardımıyla Fatih’in iki parkur boyunca ortalama hızı
                                    ü
                      9 +  10  19
                             5  =  5  =  , 38  km/sa olur.



                                                                                                     207
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20