Page 9 - Matematik 10 | 4.Ünite
P. 9

İk nc  Dereceden Denklemler






                       Bilgi


                a !  0 , a ,, ,,bc pq !  R  olmak üzere
                                             2
                  2
                             0
                                                    c
                         c
                ax +  bx + =  denkleminde  ax +  bx +  üç terimlisi çarpanlarına ayrılıyorsa çözüm kümesi aşa-
                ğıdaki gibi bulunur.
                    2
                                                     2
                               0
                  a x +  bx +  c =  ifadesinde  px qx$  =  ax , mn$  =  cve pnx$ $ +  qm x$  $ =  bx  ise
                 .         .
                 px        m
                 qx hg     n
                  2
                ax +  bx + = ^ px +  m $ ^h  qx + h  0
                                          n =  olur. Bu iki çarpanın çarpımları 0 olduğuna göre
                         c
                px +  m = 0   veya  qx +  n =  0
                   px$ =- m         qx$ =- n
                          m                 n
                     x =-  p          x =-  q  olur .
                                      2
                                                 0
                                              c
                Bulunan x değerlerine  ax +  bx + =  denkleminin kökleri denir. Bu kökler  xvex  ile gösteri-
                                                                                      1
                                                                                            2
                lebilir (Bulunan köklerden herhangi birine  x =-  m  , diğerine ise  x =-  n   denilebilir.). Denklemin
                                                            p
                                                                                 q
                                                      1
                                                                            2
                                     m     n
                çözüm kümesi  KÇ = -  p  ,  -  q  1  şeklinde gösterilir.
                                  '

                         7
              2
                          0
             x - 2 x -  15 =  denkleminin çözüm kümesini bulunuz.




             1. yol
              2
             x -  2 x -  15  üç terimlisi  x - g  x +  3g  olarak çarpanlarına ayrılırsa  x -  5 $]g  x + g  0
                                                                           ]
                                                                                      3 =  olur.
                                       5 $ ]
                                   ]
             .        .
             x      -  5
             x      +  3
                                                               3
                                                    0
             Buradan  x -  5 =  0  ise x = 5  veyax +  3 =  ise  x =-  bulunur. Dolayısıyla  KÇ = -  , 35,  olur.
                                                                                        "
                                                          2
                                   1
             2. yol
              2
                          0
             x - 2 x -  15 =  denkleminde eşitliğin sol tarafına 1 eklenir ve çıkarılırsa
                 2
                           1
                        1
                x -  2 x + --  15 =  0
               1444444 2444444 3
                      2
                 ] x 1- g
                     ] x -  1g 2  -  16 =  0
                                2
                      ] x -  1g 2  -  4 =  0
                 1
                           1
                               4 =
             ] x -+ g   x -- g     0
                    4 $ ]
                               5 =
                    ] x +  3 $]g  x - g  0  olur .
                                                    0
                                                              5
             Buradan  x +  3 =  0  ise x =- 3  veyax -  5 =  ise  x =  bulunur. Dolayısıyla  KÇ = -  , 35,  olarak yazılır.
                                                                                       "
                                                           2
                                  1
                                                                                                     201
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14