Page 20 - Matematik 11 | 3.Ünite
P. 20

Sa yılar v e Ce bir

                          24. Örnek

                           f: ℝ →ℝ, f(x) = (3m - 1)x  - 4mx + 2 fonksiyonunun grafiğinin tepe noktasının apsisi 2
                                                 2
                           olduğuna göre fonksiyonun minimum değerini bulunuz.
                           Çözüm
                                                     b        - 4 m
                           Tepe noktasının apsisi r = -  a 2  = -  23  ) 1  = 2
                                                            .
                                                             ( m -
                                                                   1
                           m = 3m - 1 ⇒ 3m - m = 1 ⇒ 2m = 1 ⇒m =   2   olur.
                                                          1
                           Minimum değer,  fonksiyonda m =  2   ve x = 2 yazıldığında
                                                           0
                                                       2
                           k  = f(r) = f(2) =   1  2 $  2  - 2 2$ + =  olarak bulunur.
                                          2

                          25. Örnek
                           f: ℝ →ℝ, f(x) = (m - 1)x  - (2m - 1)x - 1 fonksiyonunun grafiğinin tepe noktası x ekseni
                                                2
                           üzerinde olduğuna göre m nin alabileceği değerleri bulunuz.
                            Çözüm

                           Tepe noktası x ekseni üzerinde olduğuna göre grafik x eksenine teğettir.
                           Bu durumda ∆ = b  - 4ac =  0 olur.
                                           2
                                                .
                           (-(2m - 1))  - 4(m - 1) (-1) = 0
                                     2
                           4m  - 4m + 1 + 4m - 4 = 0
                             2
                           4m  - 3 = 0 olur. Buradan
                             2
                                3          3             3
                             2
                           m =  4   ⇒ m =  2   veya m = -  2   olur.






                        Parabolün Denklemini Yazma

                        Parabolün grafiğine bağlı olarak denklem üç farklı duruma göre yazılabilir.
                        1.  Biri y ekseni üzerinde olmak üzere parabolün herhangi üç noktası f(x) = ax + bx + c
                                                                                            2
                           fonksiyonunda yerine yazılarak a, b, c katsayıları bulunur ve parabol denklemi elde edilir.
                        2.  f(x) = ax + bx + c  fonksiyonu için f(x) = 0 denkleminin kökleri  x  ve x  olsun. Bu durumda
                                  2
                                                                                   1
                                                                                        2
                           parabol denklemi
                               .
                                      .
                           y = a (x - x ) (x - x )  şeklinde yazılır.
                                     1
                                            2
                           (x , 0),  (x , 0) noktaları dışında parabol üzerinde verilen üçüncü bir nokta yardımıyla a değeri
                                   2
                            1
                           bulunur ve parabol denklemi elde edilir.
                        3.  Tepe noktasının koordinatları T(r, k) olsun. Parabolün üzerinde tepe noktası dışında ikinci
                                                             .
                           bir nokta bilindiğinde bu noktalar y = a (x - r)  + k  denkleminde yerine yazılarak a değeri

                                                                   2
                           bulunur ve parabol denklemi elde edilir.







                                                            140
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25