Page 20 - Matematik 11 | 5.Ünite
P. 20

Ge ome tri

                          20. Örnek

                                           B         Yandaki şekilde AB doğrusu çembere C noktasında
                                                                                  )
                                                                             (
                                                     teğettir.  |CD| = |DE|  ve  mCDE  = 100° olduğuna göre
                                                                              \
                                   C
                                                       (
                                                     mACD   ) = x değerinin kaç derece olduğunu bulunuz.
                                                        \
                           A      x
                                 100°
                              D

                                                E

                          Çözüm
                          ACD teğet-kiriş açının ölçüsü x derece olduğundan bu açının gördüğü CD yayının ölçüsü
                             $
                            (
                          mCD   )= 2x  olur.
                                           $       #                              #
                                                                (
                                                                    )
                                          (
                                                   (
                                                                                    )
                                             )
                                                      )
                                                                                 (
                          |CD| = |DE| ⇒  mCD = mDE = 2x ve mCDE  = 100° ⇒ mCE = 200° olur.
                                                                 \
                                              $        #       #
                                                               (
                                                      (
                                                         )
                                                )
                          Verilen çemberde mCD  + mDE  + mCE  = 360° olduğundan
                                             (
                                                                  )
                          2x + 2x + 200° = 360° ⇒ 4x = 160° ⇒ x = 40° olur.
                             Sonuç
                                    A                  Bir çemberde aynı yayı gören teğet-kiriş açı ile çevre
                                                       açının ölçüleri eşittir.
                                                                            )
                                                                                 (
                                                                       (
                                                       Yandaki şekilde mABD =  mACB  ) olur.
                                                                        \
                                                                                  \
                          D
                              α
                              B              α
                                                C
                        İç Açı
                        Çemberin içinde herhangi bir noktada kesişen iki kirişin oluşturduğu açıların her birine bu
                        çemberin bir iç açısı denir.
                        Yandaki şekilde ölçüsü α olan DKC açısı çemberin iç açılarından
                        biridir. DKC açısının gördüğü yaylar CD ve AB yaylarıdır.       A               C


                                             )
                          (
                        mDBC  ) =  avem (ADB =  b olsun . Buna göre                                        2a
                                         \
                           \
                           $             $                                           2b           K  α
                                        (
                        mDC  ) =  2 a ve mAB ) =  2 b olur . Buradan
                          (
                                      $       $
                                     (
                                   mAB  ) + m (CD )                                                  b
                        α = a + b =                olur.                                       a        D
                                          2                                                  B
                        O hâlde bir çemberde iç açının ölçüsü, bu açının gördüğü
                        yayların ölçüleri toplamının yarısına eşittir.



                                                            208
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25