Page 43 - Matematik 12 | 5. Ünite
P. 43

Soldan ve Sağdan Türev


                   A 3  R ,:f A "  R  vea !  Ai inç


                                 f ag
                            ] g
                   {   lim  f x - ]           limiti varsa bu limit değerine f fonksiyonunun  x =  a
                                 a
                                                                                      -
                             x -
                      x " a -                 noktasındaki soldan türevi denir ve  fl ^ a h ile gösterilir.
                                 f ag
                            ] g
                   {   lim  f x - ]           limiti varsa bu limit değerine f fonksiyonunun  x =  a
                                 a
                             x -
                                                                                      +
                      x " a +                 noktasındaki sağdan türevi denir ve  fl ^ a h ile gösterilir.
            Türev Tanımı


                   A 3  R ,:f A "  R  ve a !  A iinf srekli olmakzereç  ü  ü

                         ] g
                              f ag
                                                           ] g
                                               f ag
                                          ] g
                                                                f ag
                    lim  f x - ]  =  lim  f x - ]  & lim  f x - ]    limitine f fonksiyonunun  x =  a
                   x " a -  x - a   x "  a +  x - a   x " a  x - a
                   noktasındaki türevi denir ve  f a ]g ile gösterilir.
                                                l

                   Böylece f fonksiyonun  x =  a  noktasındaki türevi
                                                f ag
                                          ] g
                              fa =    lim  f x - ]
                               l ^ h
                                      x "  a  x - a
                   biçiminde tanımlanır.

                ÖRNEK

                         2
               f x =
             : l] g   3 x - x
             :  f 1 =  5
                ] g
                                 ]g
             olduğuna göre   lim  f x - 5    limitinin değerini bulunuz.
                            x " 1  x - 1
                ÇÖZÜM

                                                                            l
             İstenen limit ifadesinde 5 yerine  f 1 ]g yazılırsa bu limit değerinin  f 1 ] g e eşit olduğu görülür.
                    ] g
                                  ]
                lim  f x -  5  =  lim  f x - ]g  f 1g
                  x "  1  x - 1  x "  1  x - 1
                           = l]
                             f 1g
                                2
                           =  . 31 -  1
                           =  2  bulunur .













                                                                                             Matematik 12
                                                                                                              221
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48