Page 19 - Seçmeli Psikoloji | 3.Ünite

3. ÜNİTE

3.7.2. Bellek Geliştirme Teknikleri

Bellekteki bilgilerin geri çağrılmasına yardımcı olacak birtakım çağrışım ilkeleri vardır. Benzerlik, ardışıklık, zıt-
lık, zamanda ve mekânda yakınlık, aşinalık çağrışımı kolaylaştıran bu etkenlerden bazılarıdır. Örneğin iş yemeğin-
de tanışılan birini piknikte eşofmanla görmek hatırlamayı zorlaştırır çünkü yeterli çağrışım kurulamaz. Aynı kişi iş
ortamında görüldüğünde çağrışım kurulduğu için hatırlanır.
Kısa süreli bellekteki bilgiler tekrar ve gruplama yoluyla uzun süreli belleğe aktarılır. Bilgilerin kalıcı hâle gelme-
si için tekrar önemlidir ancak yapılan araştırmalar gereğinden fazla tekrarın bir faydasının olmadığını göstermiştir.
Kısa süreli belleğin kapasitesi sınırlıdır. Bu yüzden birimleri gruplamak bilgilerin kalıcı hâle gelmesini kolaylaş-
tırır. Örneğin bir sayı dizisini 204390700 şeklinde bir bütün olarak bellekte tutmak zordur ama sayı dizisi 204 390
700 şeklinde gruplanırsa bellekte tutmak ve hatırlamak daha kolay olur.
Tekrar ve gruplama dışında belleği geliştirmenin çeşitli yolları vardır. Bunlardan biri hatırlanmak istenenleri net
bir şekilde görselleştirmektir. Buna bellek haritası denir. Diğeri ise hikâye oluşturmaktır. Hayal gücünün devreye
girdiği ilginç, komik, saçma, gizemli hikâyeler hatırlamayı kolaylaştırır.

SINIF İÇİ ETKİNLİK 9

94 sayısı, kedi+araba şeklinde görselleştirilebilir çünkü kedi 9 canlı, araba 4 tekerleklidir.

94 = +

Görsel 3.16: Kedi Görsel 3.17: Araba
1. Örnekten yola çıkarak istediğiniz iki basamaklı üç sayıyı görselleştiriniz.
2. Aşağıdaki gibi 10 farklı obje resmini akıllı tahta ekranında arka arkaya hızlıca izleyiniz. Kaç
objeyi hatırladığınızı test ediniz. Böyle bir durumda insanlar genelde 5 öge hatırlar.

Görsel 3.18: Yatak Görsel 3.19: Kedi Görsel 3.20: Perde Görsel 3.21: Güneş Görsel 3.22: Bank

Görsel 3.23: Gözlük Görsel 3.24: Şapka Görsel 3.25: Çanta Görsel 3.26: Telefon Görsel 3.27: Saat

Resimler, hızla ekrandan geçerken zihninizde aşağıdaki gibi bir hikâye kurgulayınız.
Sabah yataktan zor kalktım, önce kedinin sütünü verdim, perdeyi açtım, güneşli bir hava vardı.
Bahçedeki bankta gözlüklü ve şapkalı bir adam oturuyordu, yanında kahverengi bir çanta vardı, tele-
fonla konuşurken sürekli saatine bakıyordu.
3. Kurguladığınız hikâyeden sonra kaç objeyi hatırladığınızı tekrar test ediniz.

ÖĞRENME, BELLEK, DÜŞÜNME 101