Page 9 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 7.Ünite

7. Ünite

22 Eylül 1980’de Irak kuvvetleri İran’a sürpriz bir saldırı başlattı. Savaşın
başlarında Irak kuvvetleri İran topraklarına girerek Huzistan bölgesini ele ge-
çirdi.
Fakat 1982’den itibaren İran kuvvetleri toparlanarak önce Irak’ın ele geçirdi-
ği toprakları geri aldı ve ardından da karşı taarruza geçti. Fakat savaş bir süre
sonra cephelerde kilitlendi ve iki taraf birbirine üstünlük sağlayamadı.
Sekiz yıl süren İran-Irak Savaşı, Birleşmiş Milletlerin ara buluculuğu ile
1988’de sona erdi (Harita 7.2). Savaş sonucunda Irak ve İran eski sınırlarına
geri döndü. Savaş sırasında her iki ülkenin birbirlerinin petrol rafinerilerini
vurması, petrol üretimini düşürdü ve fiyatların yükselmesine yol açtı. İki ül-
keden bir milyona yakın insan hayatını kaybetti.

Savaşın Irak’a getirdiği ekonomik kayıp 561 milyon dolar iken İran’ın kaybı
da 400 milyon dolar oldu. İran-Irak Savaşı’nın ardından Camp David Ant-
laşmaları sonucunda oluşan Arap dünyasındaki bölünmeler daha da arttı. Sa-
vaşta Suriye ve Libya İran’ı desteklerken; Suudi Arabistan, Ürdün ve Körfez
Ülkeleri Irak’a destek verdi. ABD, SSCB, Avrupa ülkeleri ve Türkiye tarafsız
kaldı.

Sıra Sizde
İran-Irak Savaşı’nın sonuçlarına baktığınızda iki ülkenin milyon
dolarlara varan ekonomik kaybından kimlerin kazançlı çıkmış
olabileceğini yorumlayınız.

TÜRKİYE
HAZAR DENİZİ

Kerkük
Tahran
Halepçe
SURİYE

IRAK İRAN
Bağdat

Hürremşehr
Basra
SUUDİ ARABİSTAN

BASRA 0 100 200 300
KÖRFEZİ
Km

Iraklıların ilerleme sınırı-1980
İranlıların ilerleme sınırı-1985
Irak’ın kimyasal saldırıları

Harita 7.2: 1980-1988 İran-Irak savaşı haritası

Cemal Gürsel cumhurbaşkanı seçildi. Demokrat Parti kapatıldı.
1960 1961

203