Page 36 - Biyoloji Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri

Biyoloji

9. SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI

Öğretmen dünyada yaklaşık milyonlarca canlı türü olduğu bilgisini öğren-
cilerle paylaşır. Bu canlı türlerini teker teker tanımanın uzun zaman alacağı
belirtilir. Canlıların ortak özelliklerine göre gruplandırılarak isimlendirildiğin-
de, canlı türlerini daha kısa sürede öğrenmenin mümkün olduğu öğrencilerle
sözel olarak paylaşılır. Canlıların sınıflandırılması ile ilgili EBA ve diğer plat-
formlardaki belgesel, video içerikler öğretmen tarafından öğrencilerle pay-
laşarak, içeriklerle ilgili açıklamalar sunar (SF1).
Öğretmen sonrasında tahtaya bir daire ve daireden çıkan 4 dal çizer. Dai-
reye “tür”, dalların uçlarına ise saat yönünde ve sırasıyla tür kavramının alt
bileşenlerini (“ikili adlandırma”, “iki kelimeden oluşur”, “birinci kelime cins
kavramını betimler”, “ikinci kelime tanımlayıcı addır.” şeklinde) yazar (İF1).
Bu şablonun modern adlandırma sisteminde tür kavramının nasıl yazılması
gerektiğini, hangi kelimelerden oluştuğunu, kelimelerin ne anlam ifade etti-
ğini anlattığı açıklamasını yapar (SF2).
Bu aşamada öğretmen, altı şapkalı düşünme tekniğini kullanarak türlerin
sınıflandırılması konusunda farklı bakış açıları kazanacakları açıklamasını
yapar. Hangi şapkanın nasıl bir bakış açısına sahip olduğu bilgisini öğrenci-
lerle paylaşır. Öğretmen öğrencilere daha önceden hazırlamış olduğu farklı
renkteki şapkaların bulunduğu alanlar hazırlar (FÖOD1). Öğrenciler ilgi ve
istekleri doğrultusunda şapka renklerini seçerek gruplara ayrılır (SF3).
Tüm öğrencilere ilgili şapka perspektifinde araştırma yapmaları için belli bir
Uygulama Aşamaları süre verilir. Araştırma sonunda her bir grup kendi içinde tartışarak grup adı-
na bir sunum metni oluşturur (ÜF1).
Bu metinler hakkında bazı örnekler şu şekildedir:
Altı Şapka Düşünme Tekniği ile Canlıların Sınıflandırılması

Beyaz şapka (bilgi): Tür, biyolojik sınıflandırmanın temel birimidir ve iki keli-
meyle ifade edilir. İlk kelime cinsi belirtir ve büyük harfle başlar. İkinci kelime
türü tanımlayıcı ad olup küçük harfle başlar. Bu iki kelime birleştiğinde can-
lının tür adını oluşturur. Örneğin, insanların bilimsel adı "Homo sapiens"dir.
Burada “Homo” cins adı, “sapiens” tür tanımlayıcı addır.
Kırmızı şapka (duygular): Tür kavramını öğrenmek ve anlamak canlıların çe-
şitliliğini daha iyi anlamamızı sağlar. Bu, bilim ve doğa severler için heyecan
verici olabilir. Çünkü bu sayede canlıların nasıl evrimleştiğini ve birbirleriyle
nasıl ilişkili olduğunu anlayabiliriz.

Siyah şapka (eleştiri): Tür kavramı bazen karışıklığa neden olabilir. Örneğin
aynı türdeki canlılar arasında bile önemli farklılıklar olabilir. Bu, bilim insan-
ları için zorluklara neden olabilir.
Sarı şapka (faydalar): Tür kavramı, canlıların özelliklerini ve davranışları-
nı tahmin etmemize yardımcı olur. Bu kavram ekoloji ve tıp gibi birçok bilim
dalında önemli uygulama alanlarına sahiptir. Örneğin bir hastalığın hangi
türden bir mikroorganizma tarafından yayıldığını bilmek tedavi stratejilerini
belirlememize yardımcı olabilir.

36