Page 18 - Farklılaştırılmış Öğretim ve Müdahale Stratejileri

ORTAÖĞRETİM KADEMESİNDE KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARI

dersin kazanımlarına yönelik çalışmalar yapılırken ileri düzeyde bilgiye sahip öğrenciler çevrenin canlılar
üzerindeki fizyolojik, psikolojik vb. etkilerini araştırabilirler. Matematik dersinde öğrencilerin kazanması
hedeflenen davranış alan hesaplama ise normal seviyedeki öğrenciler alan ölçü hesaplaması yaparken
ileri seviyedeki öğrencilere binaların alanlarının hesaplanması ve karşılaştırılması görevi verilebilir. İngi-
lizce dersinde, öğretmen sınıfa farklı okuma seviyelerinde dergiler getirebilir. Öğrenciler hazırbulunuşluk
durumlarına göre istedikleri dergileri seçer ve okuma yapabilirler. Benzer şekilde Türkçe dersinde okuma
çalışmalarında sınıfa farklı tür ve seviyede kitaplar getirilerek öğrencilerin kendi ilgi ve seviyelerine göre
seçim yapmaları sağlanabilir (Akdeniz & Koçer, 2019).

Ilgiye göre içeriği farklılaştırma
İçeriğin öğrencilerin ilgilerine göre farklılaştırılması; öğrencilerin ilgi alanlarına göre materyaller hazırlan-
masıyla, ilgi alanlarında çalışma şansı hem de ilgilerini genişletme imkânı verilerek yapılır. Canlıların ortak
özellikleri konusunda, dinozorlara ilgisi olan öğrencinin dinozorların özellikleri ile, evcil hayvanı olan öğ-
rencinin sahip olduğu evcil hayvanın özellikleri ile, bitkilere ilgisi olan öğrencinin sevdiği bir bitkinin özellik-
leri ile, uzaya ilgisi olan öğrencinin uzayda yaşayabilecek bir canlıyı hayal edip onun özellikleri ile konunun
çalışılması buna örnek verilebilir. Farklı ilgilere sahip öğrenciler aynı konu üzerinde farklı şekilde çalışmış
olurlar. Sınıfta öğrenciler ilgilerine göre gruplandırılabilir (Akdeniz & Koçer, 2019).

Öğrenme profiline göre içeriği farklılaştırma

İçeriğin öğrencilerin öğrenme profillerine göre farklılaşması ise bilginin sunumu ve bilgiye erişiminin öğ-
rencilere göre farklılaştırılmasını içerir. Örneğin içeriğin sunulacak materyalin görsel, işitsel ve kinestetik
yollarla sunumu yapılabilir. Etkinliklerde kullanılacak örnek problemler, problem durumları farklı duyu or-
ganları tarafından algılanmasını sağlayacak şekilde verilebilir. Somut ve soyut öğrenme deneyimleri sağ-
layarak öğrencilerin tercih ettikleri öğrenme profiline uygun öğretim yapılmalıdır (Akdeniz & Koçer, 2019).

Süreç Farklılaştırma
Süreç boyutu, öğretim programının içeriğinin öğretilme yollarını ve öğrencinin bilgiyi öğrenme ve kullanma
biçimlerini kapsar. Farklılaştırılmış öğretimde bu, öğrencilerin öğrenme stilleri ve tercihlerine göre öğretim
yöntemlerinin çeşitlendirilmesi anlamına gelir. Sürecin farklılaştırılması, öğrenenlerin tamamlamaları ge-
reken görevlerin karmaşıklık ve soyutluk düzeyinin arttırılmasıyla gerçekleştirilebilir. Bu, öğrencilerin eleşti-
rel ve yaratıcı düşünmelerini teşvik ederek veya öğrenme yöntemlerini çeşitlendirerek olabilir. Öğretmenin
öğrencilere bilgiyi anlamlandırma sürecinde farklı seçenekler ve yöntemler sunması da sürecin farklılaştı-
rılmasına katkı sağlar. Öğrenenlere verilen görevin zorluk düzeyinin farklılaştırılmasıyla, öğrencilerin ha-
zırbulunuşluk düzeylerine göre süreç farklılaştırılmış olur. Bu şekilde, her öğrencinin bireysel ihtiyaçlarına
ve öğrenme stillerine uygun bir öğrenme ortamı oluşturulabilir.
Öğrenenlere bilgiyi anlamlandırma sürecinde kendi ilgi alanlarına yönelik çalışma fırsatları sunulması,
sürecin ilgiye göre farklılaştırılmasını sağlar. Bu şekilde, öğrencilerin motivasyonu artar ve öğrenme de-
neyimleri daha anlamlı hale gelir. Ayrıca, öğrencilere kendi tercih ettikleri öğrenme yollarıyla bilgiyi an-
lamlandırma imkânı verilmesi, öğrenme profillerine göre farklılaşmayı sağlar. Her öğrenci farklı öğrenme
stillerine ve tercihlerine sahip olduğundan, bu yaklaşım öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarını karşılamaya yö-
neliktir ve öğrenme sürecini daha etkili hale getirir.
Sürecin farklılaştırılmasında hazırbulunuşluk düzeyleri farklı ise; katlı öğretim, farklı seviyelerde materyal
ve çalışma grupları yapma, öğrenme merkezleri, öğretmen rehberliğinde mini workshoplar, seviyeye göre
bireysel ve toplu öğretim, hazırbulunuşluk düzeylerine göre homojen veya heterojen gruplamalar kullanı-
labilir. İlgileri farklı ise, ilgi merkezli çalışma ve tartışma grupları, jigsawlar, benzer veya farklı ilgiye sahip
öğrencilerden oluşan çalışma grupları ve tartışma grupları, ilgilerini çeken konuları diğerleriyle paylaşma-
ya yönelik etkinlikler kullanılabilir. Öğrenme profilleri farklı ise, öğrencileri bireysel ya da grupla çalışmaya

18