Page 23 - ÇAĞDAŞ DÜNYA SANATI TARİHİ 12

MODERNİZM ÖNCESİ BATI SANATINA BAKIŞ

b) Resim

Barok mimaride görülen girinti çıkıntılılık ve dolayısıyla ışık-gölge, resim sanatına da aynen yansımıştır. Yüzeylerin
parçalanması ve yüzeylerin üzerinde yer verilen ayrıntılar doğa incelemeleri esas alınarak resimde de uygulanmıştır.
Barok resim sanatında hacim ifadeleri ışık-gölge ile elde edilmiştir. Kapalı kompozisyonların yerini açık
kompozisyonlar almış ve kompozisyonlar hikâye etme düşüncesi ile düzenlenmiştir. Resimlerin konusunu dinsel ve
mitolojik unsurlar oluşturmuştur. Bunun yanında süs, abartılı ipekli kumaşlar, boya ve dans da resim çalışmalarına
konu edilmiştir. Hareketli figürler topluluğu süslü saray ve kır atmosferi içinde verilmiştir. Boya güzelliği resimde
sanat değeri olarak kabul edilmiştir. Bu dönemde manzara resmi sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Resimlerde çizgi-
nin yerini toprak renk geçişleri, açıklığın yerini belirsizlik almıştır. Her şey gölge içinde kalmış ve figürler kuvvetli
ışık-gölge ile vurgulanmıştır.

Michelangelo Merisi Caravaggio (Mikelancelo Merisi Karavaccio) (1573-1610): Bazı sanat tarihçileri açısından
barok resmin en önemli sanatçıları arasında gösterilen İtalyan ressamdır. Sanatçının önemli özelliklerinden birisi
kendisinden önce de kullanılan “chiaruscoro” (ışık-gölge karşıtlığı, aydınlık-karanlık) tekniğini geliştirmiş olmasıdır.

Bu tekniği kullanan Caravaggio, ışık-gölge kullanımıyla eserlerindeki drama-
tik görüntüleri güçlendirerek gerçeklik betimlemesinden uzaklaşmamıştır.
Sanatçı gerçeğe uygun olarak kullandığı imgelerle dünyayı aslına sadık
kalarak betimlemeyi arzu etmiştir. Gerçekçi etütleri yansıttığı eserlerinde
keskin bir doğallık ve yaşamın trajik etkisi vardır. En neşeli ve mutlu anları
resmettiği tablolarında ise hüzünlü ve melankolik bir hava görülür. İyi bir
gözlemci olan sanatçı, figürlerini gerçek hayattan almış ve onları yakından
tanırcasına betimlemiştir. “Şam’a Dönüş” adlı eserini kariyerinin zirvesinde
iken yapmıştır. Bu eserde, ilahi bir ışık hüzmesinin üzerine yansımasıyla
atından düşen ve bunun bir uyarı olduğunu düşünen Aziz Paul’un Hristiyan
oluşu anlatılmıştır (Görsel 1.18).

“Emmaus’ta Yemek” (Görsel 1.19), “San Mathew’in Çağırılışı”, “Thomas’ın
Kuşkusu” sanatçının en önemli eserlerindendir.

Görsel 1.18: Şam’a Dönüş, Caravaggio,
1601, Santa Maria del Popolo Kilisesi, İtalya

Din dışı resimler için günlük yaşamdan
sahneler seçer, din konulu yapıtlarında
da halkın içinden seçtiği kadın ve
erkekleri kullanır. Büyük, mitolojik olay-
ları Roma kentinin günlük yaşamı içinde
verir. Caravaggio, başroldeki figürleri
ışıkla vurgulayarak etkiyi yükselten,
böylelikle de resimlerinin büyülü bir
havaya bürünmesini sağlayan ilk sanatçıdır.

Gina Pischel, Sanat Tarihi Ansiklopedisi s. 466

Görsel 1.19: Emmaus’ta Yemek, Caravaggio, 1601,
Ulusal Galeri, Londra

20