Page 70 - ÇAĞDAŞ DÜNYA SANATI TARİHİ 12

3. ÜNİTE

1905’te Vuillard ile İspanya seyahatine çıkan Bonnard ileriki yıllarda Belçika, Hollanda, İngiltere, İtalya, Cezayir,
Tunus ve Güney Fransa’yı dolaşmıştır. 1911’de “Paris Sanatçılar Evi” olarak anılan Les Fusains’te bir atölye
kiralamış, uzun bir süre burada çalışmıştır. 1926’da Güney Fransa’nın Cannes kentine yerleşmiştir. Bu dönemde
teras resimleri dizisinin en ünlüsü olan “Die Terrasse von Vernon” (Vernon Terası) adlı büyük boyutlu tabloyu
yapmıştır (Görsel 3.33). 1930’lu yılların ikinci yarısında daha ekspresif (ifade edici) renkler kullanarak resimlerinde
doğaya kendine özgü bir anlam kazandırmıştır. Ağaçları ve bitkileri renk akorlarına göre gruplandırmıştır.
Bonnard’ın eserlerinden bazıları “Çiçeklenmiş Badem Ağacı” (Görsel 3.34), “Mektup”, “Bahçede Masa”, “Anne ve
Çocuğu”dur. Gruptaki çoğu ressam, dekoratif resmi iç mimarlığa kadar götürmeye ilgi duymuştur.

Édouard Vuillard, 1894 yılında La Revue Blanche (La Röv Bılanç) adlı avangart sanat dergisinin kurucusu Alexandre
Natansn’un (Aleksandır Natasın) Paris’teki konutuna dokuz pano yapmıştır. Vuillard’ın “Oyun Oynayan Kızlar” adlı
çalışması (Görsel 3.35) dikkat çekecek kadar dekoratiftir. Eserin bu niteliğini öne çıkaran dikey pano, düşük düzeyde
ayrıntı, yumuşatılmamış mat renkli parçalar ve görece yüksek ufuk çizgisidir. Dokuz panonun her birinin karşılıklı
gelen yatay çizgisi ve yaprakların tekrarı Vulliard’ın incelikli desen duygusunu yansıtmıştır.

Görsel 3.33: Vernon Terası, Görsel 3.34: Çiçeklenmiş Badem Görsel 3.35: Oyun Oynayan Kızlar,
Bonnard, 1939, Ağacı, Bonnard, 1947, Vuillard, 1894,
Metropolitan Müzesi, New York Orsay Müzesi, Paris Orsay Müzesi, Paris

C) ART NOUVEAU (Yeni Sanat Hareketi)
19. yüzyılın ikinci yarısı Avrupa’da sanayileşmenin
hızlandığı dönemdir. Sanayideki gelişmeye bağlı olarak
yapı alanında da yeni malzeme ve teknikler kullanılmaya
başlanmıştır. Bunun sonucunda geleneksel kalıplara ve
formlara bağımlı olmanın yol açtığı tutarsızlıklar sorgu-
lanmaya başlanmıştır. Sanayi Devrimi’yle mekanik üretim
ön plana çıkmış (Görsel 3.36), el sanatları gerilemiştir.
Özellikle İngiltere’de eleştirmen ve sanatçılar Sanayi
Devrimi’yle birlikte gelen bu mekanikleşmenin el sanat-
larında gerilemeye yol açmasından rahatsızlık duymuş-
lardır. Bir zamanlar belirli bir anlamı olan süslemelerin
artık makineler tarafından yapılan ucuz ve adi kopyalarını
eleştirmişlerdir.

Londra Hyde (Hayd) Park’taki Crystal Palace’de (Kristal Görsel 3.36: Bir dokuma Görsel 3.37: Arts and Crafts Sergisi
Palas), binlerce kişinin katıldığı dünyanın ilk uluslararası fabrikası, 1800’lü yılların sonu, için hazırlanan biletten detay,
sergisi “Great Exhibition" (Grit Eksibiyşın-Büyük Sergi) İngiltere Victoria & Albert Müzesi, Londra
1851’de açıldı (Görsel 3.37). Sergi Britanya’nın endüstriyel zenginliğinin ve gücünün gösterisine sahne oldu. Fakat
sergi dönemin görkeminin ardındaki ahlaki çöküntüye, tasarımın yozlaşmasına ve endüstrinin zanaatı yok eden
tavrına karşıt görüşlerin ortaya çıkmasına da yol açtı. Tüm bunların sonucunda oluşan arts and carfts akımı (sanatlar
ve zanaatlar) William Morris (Vilyım Morris) ve John Ruskin’in öncülüğünde kuruldu. Sanat ve zanaat ayırımını
ortadan kaldırmayı, endüstriyel üretimin karşısında el üretimini yeniden canlandırmayı amaçlayan akım, dönemin
popüler anlayışlarına karşı çıkmış, el emeği ile özgün tasarımlar yapmayı savunmuştur.

67