Page 78 - ÇAĞDAŞ DÜNYA SANATI TARİHİ 12

3. ÜNİTE

Viyana'da l890'larda görsel sanatlar üzerinde Avrupa plastik
ve uygulamalı sanatlarındaki gelişmeleri reddeden akade-
misyenler söz sahibiydi. Onların bu hâkimiyetine karşı
sanatlarının sınırlarını genişletme çabalarının sonuç verme-
mesinden şikâyetçi olan Josef Hoffmann (Yozef Hafmen),
Joseph Olbrich (Yozef Abrih), Gustav Klimt (Gustav Klimt)
ve Koloman Moser (Koleman Moza) gibi isimlerin bulun-
duğu bir grup genç mimar, ressam ve grafik sanatçısı
l897'de yaygın adıyla Viyana Secession’u (Viyana Ayrılığı)
kurmuşlardır. Avusturya Sanatçılar Birliğinden ayrılanların
oluşturduğu Viyana Secession grubunun önemli üyelerin-
den birisi olan Gustav Klimt sadece tablolar yapmakla
kalmamış; duvar resimleri, eskizler ve pek çok farklı eserle
öne çıkmıştır. Resimlerinde öncelikli olarak kadın portlerini
temel alan Klimt, bu konu çerçevesinde ince süslemeler ve
zerafet dolu hafif bir erotizme de eserlerinde yer vermiştir.
Klimt’in Uzak Doğu’ya sevgisi dikkat çekmektedir.
“Kimono İçinde Bir Kadın” adlı portresinde elinde bir
yelpaze tutan kadını konu edinmiştir. Kadının güzelliği,
zerafeti ve ulaşılmazlığını arka planda Doğu’ya özgü Görsel 3.63: Kimono İçinde Bir Kadın, Klimt,
zümrüdü anka kuşu ile ifade etmiş gibidir (Görsel 3.63). 1917, Özel Koleksiyon, Viyana

Viyana’da Gustave Klimt ile art nouveauyu zirveye taşıyan ressamlardan diğeri de Alphonse Mucha (Alfonso Muka)
(1860-1939) olmuştur. Alphonse Mucha’nın sanatı cazibenin sanatıdır ve onun resimlerinde de kadın en temel öge
olarak yerini almıştır. Ancak Mucha’da kadın vurgusu ince ve dökümlü giysilerin altında verilmiştir. Uzun, dalgalı,
sallanan saçlarla kadın vurgusu dikkat çekmiştir (Görsel 3.64). Art nouveau ile bir tutulan tarzıyla resim, heykel, grafik,
iç mekân tasarımı ve kuyumculukla ilgili tasarımlar yapmıştır. Henri de Toulouse-Lautrec (Anri dö Tuluz Lötrek)
(1864-1901), 1890’ların Parisi’nin genel havasını yansıtan Moulin Rouge (Mulen Ruj) gibi (Görsel 3.65) Monmarte'deki
(Monimat) eğlence mekânları, Aristide Brutant (Aristi Boyto) ve Yvette Guilbert (İve Gilbe) gibi kabare sanatçıları için
birçok afiş yapmıştır (Görsel 3.66).

Görsel 3.64: İlkbahar, Mucha, Görsel 3.65: Moulin Rouge La Glue, Görsel 3.66: Aristide Bruant,
1896, Özel Koleksiyon Lautrec, 1891, Avustralya Lautrec, 1892, Özel Koleksiyon
Art nouveau hareketi birçok eski kültürden etkilenmiş olsa da “yeni” ve “çağdaş” olmak sanatçıların temel ilkeleri
olmuştur. Hareket her ne kadar teknoloji ve sanayinin gelişimine tepkili olsa da bunların getirdiği olanaklardan da
faydalanmıştır. Özellikle sokak afişlerinin gelişmesi art nouveaunun tanınmasında ve yayılmasında faydalı olmuştur.
Matbaacılıkta kitap ve dergilerin çoğaltılabilmesi, yeni baskı ve resimleme tekniklerinin gelişmesi art nouveau
öncülerinin düşüncelerini yaymasına ve tanınmasına yardımcı olmuştur. Art nouveau, tümel bir sanat akımı olarak
yüzyıl geçişine egemen olmuştur. Matbaa harflerinden günlük kullanım eşyasına, modadan resim, heykel ve
mimarlığa uzanan bir alanda yepyeni biçimler, yeni kurgular veya yeni esin kaynakları önermiş ve yaratmıştır. İletişim
ve ulaşım olanaklarının o döneme kadar görülmeyen boyutlara ve çeşitliliğe kavuşmasıyla art nouveau, yalnızca
gelişmiş ülkelerde değil bu ülkelerle ekonomik ve kültürel bağları olan ülkelerde de yayılmıştır.

75