Page 109 - TÜRK İSLAM SANATI TARİHİ 11

İSLAMİYET ÖNCESİ ORTA ASYA TÜRK SANATI

görülmüştür. Özellikle XVIII. yüzyılın ikinci yarısından sonra Osmanlı mimarisinde
yoğun şekilde etkisi görülen barok ve rokokonun (Görsel 5.37) özellikleri şunlardır:

» Barok ve rokoko etkisi, süsleme ve süsleme ile ilgili unsurlar üzerinde görülmüştür.
» Kemerler kıvrık yuvarlak şekilde yapılmıştır.

» Pencereler ovaldir.
» Payandalar “S” biçimlidir.

» Kornişler ve kapı girişleri “S” ve “C” kıvrımlarıdır.
» Altın yaldızlı süslemelere yer verilmiştir.

» Geniş saçaklar, akantus yaprakları, çiçekli panolar, vazoda çiçekler sıklıkla kullanılmıştır.

Görsel 5.37: Ortaköy Camii iç
XIX. yüzyılın başlarından itibaren Osmanlı mimarisinde ampir üslup etkili görünüm, İstanbul
olmuştur. Fransa’da 1810-1860 yıllarında ortaya çıkan üslup, Napoleon Bonaparte
(Napolyon Bonapart) zamanında Avrupa’da etkili olmuş; Osmanlı mimarisinde
özellikle kamu binalarının mimari tasarımlarında tercih edilmiş, dinî eserlerde
fazla rağbet görmemiştir. Ampir üslubun görüldüğü eserler arasında Topkapı,
Dolmabahçe Sarayı ve Ihlamur Kasrı bulunmaktadır.

XIX. yüzyılın sonlarına doğru genellikle yabancı mimarların egemen olduğu
Osmanlı mimarisinde hem yabancı etkilerin hem Türk sanatı etkilerinin birlikte
kullanıldığı karma/eklektik üslup ortaya çıkmıştır. Bu dönemin önemli örnekleri
arasında Aksaray Valide Camii, İstanbul Arkeoloji Binası ve Haydarpaşa Garı
bulunmaktadır.

107