Page 21 - TÜRK İSLAM SANATI 11

İslam Sanatına Giriş

1.2. İSLAM’DA MİMARİ VE TASVİR MESELESİ

1.2.1. İslam Sanatında Mimari

İslam sanatıyla beraber mimari anlamda yeni yapı tipleri ortaya çıkmıştır. Cami, mescit,
türbe, darüşşifa bu yapı tiplerinden bazılarıdır. İslam sanatının en önemli yapı tipi camiler-
dir. İlk dönemlerde etrafı basit duvarlarla çevrili olan camiler, üzerleri açık ibadet yerleri
olarak yapılmıştır. Zamanla üzerleri örtülen ve avlularının etrafı sütunlu revaklarla çevrilen
camilerin fonksiyonları da artmıştır.
İslam'da yapılan ilk mescit Hicret sırasında Kuba köyünde yapılan mescittir. Hz.
Muhammed Medine'ye gelince Mescid-i Nebevi'yi yaptırmıştır. Mescitler genellikle mina-
resiz olarak yapılan küçük camilerdir. İslam tarihinde önemli bir yeri olan mescitler sadece
namaz kılınan yerler değil ders yapılan ve sosyal konuların da görüşülüp karara bağlandığı
yerlerdir. Zamanla şehirlerin büyüyüp gelişmesi, Müslüman nüfusun artmasıyla beraber
daha büyük camilere ihtiyaç duyulmuştur. Cuma namazlarının büyük topluluklar hâlinde
kılınmasından dolayı cuma camileri inşa edilmiştir.

A ağıda cami mimarisi ile ilgili kavramlar ve görselleri verilmi tir. Verilen
Etkinlik 1.2.
kavramların tanımlarını okuduktan sonra görselleri ile e le tiriniz.

A) Mihrap: Camilerde kıble duva-
rının içinde bulunan; hücre, oda ve
kö e anlamlarına da gelen ve imamın
cemaate namaz kıldırdığı yer.

B) Minber: Cuma namazlarında imam-
ların cemaate hutbe okuduğu yerdir.
Genellikle ta ve mermerden yapı-
lan minberlerin süslemelerinde ise
çoğunlukla ah ap oyma ve kakma
teknikleri ile mermer kullanılır.

C) Minare: Tarihin belirli dönemlerin-
de gözetleme kulesi, i aret ve yangın
kuleleri olarak kullanılan minareler
İslamiyet’le beraber camilerin vazge-
çilmez ögelerinden olmu tur.

Ç) Kıble ve kıble duvarı: Müslüman-
ların namaz kılarken Kâbe’ye yönel-
dikleri tarafa denir. Mihrabın bulun-
duğu duvara ise kıble duvarı denir.

D) Avlu: Yapının veya yapı grubunun
ortasındaki, duvarla çevrili alan.

18