Page 195 - TİYATRO TARİHİ 9

Chikamatsu Monzaemon (Şhikamatsu Monzaemon) Bunraku oyunlarının gelmiş geçmiş en önemli yazarı
olarak kabul edilir. Yazarın en ünlü oyunları, beş perdeli tarihsel oyunlar ile üç perdeli güncel oyunlardır.

MERAKLISINA
Yandaki karekodu kullanarak Japon tiyatro formlarından bir bunraku performansı
izleyebilirsiniz.

Q ARAŞTIRINIZ
Japon kültüründeki noh, bunraku, kyogen tiyatro formlarını anlatan belgeseller nelerdir? Belgeselleri
izlerken bu formları yansıtan özellikleri tespit ederek belgeselden notlar çıkarınız.

10.2.1.4. Kabuki

Kabuki, Japon tiyatrosunda geleneksel olup en çok sevilen ve ilgi gören tür olarak bilinir. XVII. yüzyılda ortaya
çıkmıştır. Diğer geleneksel tiyatro formları içinde çağın şartlarına göre değişime en yatkın türdür. Birçok oyun
ve davranış kalıplarını noh ve bunraku formlarından almış ve bunları kendi tiyatral ihtiyacına göre değiştirmiştir.
Zamanla pek çok yeniliği içine almıştır. Günümüzde ise noh tiyatrosuyla arasında çok az benzerlik bulunmaktadır.

Oyun Konuları
Oyunlar noh ve bunrakudan uyarlanmıştır. Oyunlarda konu edinilen olaylar arasında neden sonuç bağı yoktur.
Bölümler birbirine çok bağlı değildir. Oyunlar birkaç perdeden oluşur. Başkahraman kalıp hareketleriyle doruk
noktasına girilirken geleneksel Japon tahta tokmakları ritmik biçimde çalar. Bu sahneler Japon seyircisinin
izlemekten en çok keyif duyduğu sahnelerdir.

En ünlü kabuki oyunu İzumo Chushingura tarafından 1748 yılında yazılan oyundur. Bu oyun on bir perde olarak
yazılmıştır. Oyunun tam sahnelenmesi tüm bir gün sürer. İntikam ve onur konularını işleyen oyunda kırk yedi
samuray, efendilerine yapılan haksızlığın intikamını alır.

Oyuncular
Kabuki formunda şarkı ve hikâye anlatımı önemli bir yer tutar. Oyunların bazı bölümlerini bir anlatıcı ve bir koro
canlandırır. Kabuki oyuncusu şarkı söylemez. Bu nedenle oyunda söylenmesi gereken şarkıları koro seslendirir.
Oyunlarda ezgi gereken bölümlere flüt, çan, davul, gong, zil ve yaylı çalgılardan oluşan bir orkestra eşlik eder
(Görsel 10.15).

š Görsel 10.15: XVIII. yüzyılda bir kabuki tiyatrosu

Kabuki oyunculuğu, dans ve konuşmanın bir karışımıdır. Oyuncuların hemen her tavrı danslı anlatımdan
oluşur. Duygular; kalıplaşmış jestler, stilize duruşlar ve tavırlarla anlatılır. Diyaloglar, geleneksel bir takım vurgu
ve tonlama kalıpları kullanılarak seslendirilir.

193
UZAK ASYA KÜLTÜRLERİNDE TİYATRO