Page 196 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 196
Kabuki oyuncuları maske kullanmaz fakat bazı rollerin ihtiyacına göre yüz veya gövdenin kas yapısının vurgu-
lanması gerektiğinden yoğun makyaja başvurulur. Oyuncular, oynadıkları karakterin geleneksel kostümünü
giyer (Görsel 10.16).
Oyunlarda şu tiplemelere yer verilir:
Sadık, iyi kalpli ve cesur özellikleri olan yetişkin adamlar
Hainler
Genç erkekler
Komik tipler (Kötü komik adamlar da bu tiplemeye dâhildir.)
Çocuklar ve kadınlar
Kadın rolleri de dâhil olmak üzere tüm roller erkek oyuncular tarafından
canlandırılır. Noh oyuncularının eğitiminde olduğu gibi kabuki oyun-
cularının eğitimi de uzun yıllara yayılır. Kabuki oyunculuğu, babadan Görsel 10.16: Bir kabuki oyuncusu
oğula geçen geleneksel bir meslek olarak kabul edilir. Her kabuki oyuncu
ailesinin kendi isimlerini verdikleri sahneleri bulunur.
Sahne
Kabuki tiyatrosunda sahne binası geniş ve alçak tavanlıdır. Seyir yeri de aynı şekildedir. Tüm oturma bölmeleri
sahneye dönük konumlanır. Kabuki tiyatrosunda çerçeve sahne kullanımı vardır. Seyir yerinin arka kısmına
bağlanan yüksek bir yürüme yolu bulunur. Oyunların bazı kısımları seyir yerine ait olan bu yürüyüş yolunda
canlandırılır (Görsel 10.17).
Dekor
Kabuki tiyatrosunda dekor unsuru çok yoğun kullanılır. Batı tiyatrosundan farklı olarak dekor gerçeklik duygusu
yaratmak için kullanılmaz. Renklerin anlamı vardır. Beyaz yer döşemesi kar yağışlı bir manzarayı, mavi yer
döşemesi suyu, gri yer döşemesi ise yeri temsil eder. Oyunlarda kullanılan bina tarzı dekor parçaları da gerçekçi
görünümden uzak tasarlanır. Bu dekorların işi bittiğinde oyun esnasında teknik görevliler tarafından sahneden
çıkarılır. Sahne görevlileri, Japon seyircisi tarafında görmezden gelinir. Bu da sahne ile seyirci arasında kabuki
formuna özgü kurulmuş olan bir konvansiyondur (Görsel 10.18).
Görsel 10.17: XIX. yüzyılda bir kabuki sahnesi Görsel 10.18: Günümüzdeki bir kabuki oyununda dekor
= BİLGİ KUTUSU
Kabuki, Batılılara en çok hitap eden Japon tiyatrosu formudur. Geleneksel bir üslubu olmasına rağmen
içinde Batı tiyatrosundakilere benzer dekor ve ışık kullanımı, melodrama benzeyen duygusal konu
seçimleri ve buna uygun oyunculuk performansları barındırır. Bazı Avrupalı yönetmenler, Antik Yunan ve
Shakespeare oyunlarının sahnelenmesinde kabuki geleneklerinden yararlanmıştır.
194 10. ÜNİTE
