Page 249 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 249
Tanzimat Dönemi gazetecilerinden Teodor Kasap, bu dönem içerisinde adapte ve çeviri eserler yazmıştır
(Görsel 14.10). Pinti Hamit, İşkilli Memo, Para Meselesi çeviri ve adapte yoluyla yazdığı oyunlardan bazılarıdır.
Teodor Kasap, adapte ettiği oyunların yanında Diyojen ve Hayâl gazetelerinde tiyatro üzerine yazılar yazmıştır.
Tiyatronun bir ahlak okulu olduğunu savunarak dönem içerisinde sahnelenen bazı oyunların Fransız ahlak
ve yaşamını yansıtmasını olumsuz bulmuştur. Geleneksel Türk tiyatrosu unsurlarının Batılı oyunlar içerisinde
gösterilerek modern bir damar oluşturulması gerektiğini belirtmiştir.
Bu dönemdeki bir diğer tiyatro yazarı Ahmet Mithat Efendi’dir (Görsel 14.11). Ahmet Mithat Efendi. Eyvah!,
Açık Baş, Çengi yahut Daniş Çelebi, Çerkez Özdenleri, Zeybekler gibi oyunların yazarıdır. Yazdığı oyunların birçoğu
döneminde sahnelenmiştir. Çerkez Özdenleri oyunu yazıldığı dönemde birçok tepkiyi üzerine çekmiş ve bir
süre sonra sahnelenmesi yasaklanmıştır.
Görsel 14.10: Teodor Kasap Görsel 14.11: Ahmet Mithat Efendi
Dönemin ismi öne çıkan diğer bir diğer yazarı olan Şemsettin Sami üç oyun yazmıştır. Yazdığı oyunların üçü de
yayımlanmış ve başarılı bulunmuştur. Bunlar; Besa yahut Ahde Vefa, Gâve, Seydi Yahya adlı oyunlarıdır.
METİN İNCELEME
Şinasi’nin Şair Evlenmesi adlı oyun metnini okuyunuz. Aşağıdaki sorular doğrultusunda
metni inceleyiniz.
1. Oyunun konusu nedir?
2. Oyunun dramatik örgüsü nasıldır?
3. Oyunun başkahramanı kimdir?
4. Oyunun başkahramanının oyundaki işlevi nedir?
5. Oyundaki çatışma unsurları nelerdir?
6. Oyundaki kişiler kimlerdir? Kişilerin fiziksel ve psikolojik özellikleri nelerdir?
7. Oyun, Tanzimat Dönemi tiyatrosunun hangi özelliklerini göstermektedir?
8. Oyun, hangi akım türünün özelliklerini göstermektedir?
9. Oyun, yazıldığı dönemin hangi sosyal ve kültürel ögelerini yansıtmaktadır?
10. Oyundaki geleneksel Türk tiyatrosu unsurları nelerdir?
C SIRA SİZDE
Namık Kemal’in Vatan yahut Silistre adlı oyun metnini okuyunuz. Oyunun dramatik örgüsünü, Şinasi’nin Şair
Evlenmesi adlı oyununun dramatik örgüsüyle karşılaştırınız.
247
TANZİMAT’TAN CUMHURİYET’E TÜRKİYE’DE TİYATRO
