Page 252 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 252
14.2.1. İkinci Meşrutiyet Dönemi Tiyatrosu Genel Özellikleri
II. Meşrutiyet Dönemi’nin en önemli isteği olan hürriyet, tiyatroda da kendini göstermiştir. Sahne görgüsü
olmayan kişiler bile kendilerini sahnede göstermeye çalışmış, gençler asıl işlerinin yanında tiyatroda yer almak
için yarışmıştır. Yazılan oyunlar hürriyet temasını iletme kaygısı gütmüş ve tiyatro, halkı aydınlatmak ve uyarmak
için kullanılmıştır.
II. Meşrutiyet Dönemi tiyatrosunun genel özellikleri ve bu dönemdeki gelişmeler şunlardır:
Birçok topluluk kurulmuş ve tiyatro hareketliliğinin artması sağlanmıştır.
Sahne tekniği henüz olgunlaşmamış ve oyuncuların telaffuzu sahne estetiğine kavuşmamıştır.
Telif, çeviri ve uyarlama olmak üzere karışık birçok eser kaleme alınmıştır.
Genel olarak istibdat dönemini eleştiren, hürriyeti öven oyunlar yazılmıştır.
Oyunlar belgesel niteliğinde olup dönemin duygu ve heyecanını yaşatmaktan öteye geçememiştir.
Oyun kişileri genellikle günlük hayatta yaşamış kişiliklerden seçilmiştir.
Osmanlı tarihi oyunlarda sıkça ele alınmıştır.
Oyunlarda evlilik, çocukların yetiştirilmesi, gençlerin düşünceleri ve dönemin sosyal yapısını anlatan
konular ele alınmıştır.
Tiyatronun seyir zevkinden çok eğitme ve öğretme işlevi daha çok kullanılmıştır.
Q ARAŞTIRINIZ
II. Meşrutiyet Dönemi’nde Osmanlı’da görülen fikir hareketleri nelerdir?
Tiyatro Toplulukları
II. Meşrutiyet Dönemi’nde pek çok tiyatro topluluğu ortaya çıkmıştır. Bu toplulukların birçoğu bir iki oyun
sahneledikten sonra dağılmış ya da ismini değiştirmiştir. Çoğu amatör nitelikte olan bu topluluklardan bazıları
ise uzun soluklu olmuştur.
Bu dönemde inşa edilen ve günümüze kadar ulaşan tiyatro Ses Tiyatrosu’dur. Bu tiyatro 1885’te mimar
Campanaki tarafından yapılmıştır. 87 yıl boyunca tiyatro binası olarak kullanılan Ses Tiyatrosu daha sonra 17
yıl boyunca sinema olarak kullanılmıştır. 1989’da Ferhan Şensoy tarafından bir bölüm hissesi alınarak yeniden
tiyatroya dönüştürülmüştür. Günümüzde Ses-1885 Orta Oyuncular Tiyatrosu olarak tiyatro faaliyetlerini
sürdürmektedir (Görsel 14.14).
Görsel 14.14: Ses-1885 Orta Oyuncular tiyatrosunun günümüzden görünümü
250
14. ÜNİTE