Page 140 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

BIYOLOJI

KONU KOMÜNİTEDE SİMBİYOTİK İLİŞKİLER,
ÖZETİ KOMÜNİTELERDEKİ SÜKSESYON
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

KOMÜNİTEDE SİMBİYOTİK İLİŞKİLER
• Komünitede farklı iki türün birbiriyle ilişki içinde olmasına, bir arada yaşamasına simbiyoz yaşam denir. Canlılar ara-
sındaki bu ilişkiler yararlı (+), zararlı (–) veya nötr (0) olabilir.
• Simbiyoz yaşam biçimleri; amensalizm, mutualizm, kommensalizm ve parazitizmdir.

Amensalizm
• Bir türe ait organizmanın herhangi bir fayda sağlamadan başka bir türün bireylerine zarar verdiği "0 / –" şeklinde ifade
edilen etkileşim biçimidir.

Büyük karasal omurgalılar hareket hâlindeyken otları ezerek
onlara zarar verir. Otları ezmeleri kendilerine herhangi bir fayda
sağlamazken ezdikleri otlar ve otların ezilmesiyle otların arasın­
da yaşayan küçük omurgasız canlılar zarar görür.

Mandalar, otlar ve omurgasızlar arasında amensalizm görülür.

Mutualizm
• İki farklı organizmanın birbirlerinden yarar sağlamasıyla oluşan yaşam biçimine mutualizm, bu canlılara mutualist
canlılar denir.
• "+ / +" şeklinde ifade edilir.
• İnsanın kalın bağırsağında B ve K vitamini üreten bakteriler ürettikleri vitaminlerle sindirim faaliyetlerinin kolaylaşma-
sına, zararlı bakterilerin üremesinin engellenmesine ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. İnsanlar da
bu bakterilere besin ve barınma sağladığından karşılıklı yarar ilişkisi vardır.
• Otçul memeliler sindirim sisteminde yaşayan ve selüloz sindiren bakteriler sayesinde selülozun glikoza parçalanması
sağlanır. Böylece selülozu sindiren bakteriler kendileri ve otçullar için glikoz üretimi yapmış olur. Otçul memeli de
bakteri için besin ve barınma ortamı sağlar.

Bitkiler polen ve tohumlarını yaymak için bazı böcek ve kuş tür-
lerine ihtiyaç duyar. Çiçekli bitkilerden nektar toplayan arı, bu
nektarı besin olarak tüketerek kendine yarar sağlarken vücuduna
yapışan polenlerin başka çiçekli bitkilere taşınmasını sağlayarak
da tozlaşmayı gerçekleştirir.

Tozlaşma­arı beslenmesi

140 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT