Page 28 - Konu Özetleri AYT Biyoloji
P. 28
TİROİT BEZİ, PARATİROİT BEZİ, TİMÜS BEZİ
PARATİROİT BEZİ
Paratiroit bezi, tiroit bezinin arka yüzeyinde bulunan mercimek büyüklüğünde dört küçük
bezden oluşur. Paratiroit bezinden parathormon (PTH) salgılanır.
Parathormon
Tiroit bezinden salgılanan kalsitonin hormonunun tersi etkiye sahiptir. Kalsitonin ve parat-
hormon gibi birbirine zıt etkiye sahip hormonlara antagonist hormonlar denir. Kandaki
kalsiyum seviyesi normal değerin altına düştüğünde parathormonun salgısı artar. Parat-
hormon kemikten kana kalsiyum geçişini ve böbreklerden kalsiyumun kana geri emilimini
sağlayarak kandaki kalsiyum seviyesini yükseltir. Parathormon, böbreklerde aktif D vita-
mini oluşumunda etkilidir. Aktif D vitamini de bağırsaklardan kana kalsiyum emilimini sağ-
layarak parathormonun etkisini artırarak kanda kalsiyum seviyesi normal değerine ulaşır.
Kalsitonin ve parathormon aktivitesi ile kandaki kalsiyum dengesi sağlanır. Parathormon
kemikten kana kalsiyum geçişini uyardığında aynı zamanda kemikten kana fosfat geçi-
Paratiroit bezleri şine de yol açar. Kanda kalsiyum fosfat tuzları oluşumunu engellemek için parathormon
etkisiyle böbreklerden idrarla fosfat atılması sağlanır.
Kandaki kalsiyum seviyesinin düzenlenmesinde parathormonun etkisi
TİMÜS BEZİ
Göğüs kemiğinin hemen arkasında, soluk borusunun üzerinde, iki akciğer arasında yer alan iki loplu bir endokrin bezdir.
Timüs bezinin salgıladığı hormonlar bağışıklık sisteminin önemli hücrelerinden olan T lenfositlerin timüs bezinde olgun-
laşmasında ve kana verilmesinde etkilidir. Bu bez ergenlik döneminden sonra küçülmeye başlar ve bezin aktivitesi azalır.
Timüs bezi
Timüs bezi
28 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT