Page 174 - Öğretim Programı Okuryazarlığı
P. 174
EK 1: Matematik 11 (11.7.1.3.-Uygulama) Ders Planı Örneği Öğretim Programı Okuryazarlığı
Tahminî Süre: 40 dakika
ÖRNEK
Şekilde krokisi verilen bir yerleşim yerinde A noktasından yü-
rümeye başlayan bir kişi yol ayrımlarının tümünde rastgele
bir yol seçmiş ve seçtiği hiçbir yoldan geri dönmemiştir.
Buna göre bu kişinin G veya D noktalarından çıkmış olma
olasılığını bulunuz.
Edinilen kazanımın başka disiplinlerde de kullanılabildiğini
göstererek daha kalıcı öğrenme olması için derinleştirme
basamağı kapsamında aşağıdaki etkinlikler uygulanır:
3. ETKİNLİK
Öğrencilere biyoloji dersindeki kalıtım ve biyolojik çeşitlilik konusu hatırlatılır.
İnsanda ABO kan grubunun belirlenmesinde görev alan genin üç alel gen vardır. A ve B alelleri alyuvar hüc-
relerinin zarında antijen oluşumunu sağlayarak kan gruplarını belirler. Sadece A antijeni bulunduranlar A kan
grubu, sadece B antijeni bulunduranlar ise B kan grubudur. A ve B antijenini birlikte bulunduranlar AB kan
grubu, hiç antijen taşımayanlar ise O kan grubudur. Kanda yabancı antijenlere karşı akyuvarlar tarafından üre-
3-DERİNLEŞME fenotip ve genotipleri aşağıda verilmiştir: FENOTİP ALYUVARDAKİ PLAZMADAKİ
tilen proteinlere antikor adı verilir. Antikorlar kan plazmasında bulunur. Kan gruplarının antijen-antikor ilişkisi,
GENOTİP
GENLER
A
Anti-B
A
AA A0 (Kan Grubu) ANTİJEN ANTİKOR
A
BB B0 B B Anti-A
B
AB AB A ve B Yok
0
00 0 Yok Anti-A ve Anti-B
İnsanlarda ABO kan grubundan başka Rh kan grubu vardır. Kanda Rh karakteri, biri baskın (R) diğeri çekinik (r)
iki alel tarafından kontrol edilmektedir. İlk kez Rhesus maymununda tespit edildiği için adının ilk iki harfi kul-
lanılıp Rh sistemi olarak adlandırılmıştır. Rh sisteminin antijen-antikor ilişkisi, fenotip ve genotipleri aşağıda
verilmiştir.
FENOTİP ALYUVARDAKİ PLAZMADAKİ
GENOTİP
(Kan Grubu) ANTİJEN ANTİKOR
RR Rr Rh + Rh Antijeni Yok
Rh antijenine karşı ilk
rr Rh - Yok
karşılaşmada oluşur.
Yukarıda verilen bilgilere yönelik daha fazla içerik için Biyoloji Dersi 10. Sınıf Etkileşimli Ders Kitabından yarar-
lanılabilir. İlgili içeriğe aşağıdaki linkten ulaşılabilir: https://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/panel/EKitapUni-
teOnizle.aspx?Id=192&sayfa=105
Biyoloji dersinin “Kalıtım” ünitesinin “Kan Grupları ve Rh Oluşumu” konusu ile ilişkilendirilerek disiplinler arası ilişki
kurulması hedeflenmiştir.
173
173