Page 59 - ANTRENMAN BİLGİSİ 12

5. Dairesel Antrenman Metodu: Seçilen hareketlerin, dinlenme aralığı olmadan ya da çok az aralık- 4.3. Sürat
larla, dairesel döngü içinde birden fazla tekrar edilmesine denir. Her sette kullanılan tekrar sayısı yüksek
olduğu için daha çok vücut ağırlığı kullanılır. Bu da kuvvet dayanıklılığı ve koordinasyonunu geliştirir. Bu Sporcunun en kısa zamanda en yüksek performansla be-
metotla kardiyovasküler sistem ve vücut kasları çalıştırılır, kalori yakılır. Bu antrenman yöntemi ile zaman- deninin tamamını ya da bir kısmını bir yerden bir yere hareket
dan tasarruf sağlanır. ettirmesidir. Koşu yoluna atılan bir topa rakibinden önce ha-
reketlenen bir futbolcunun sürati ile yüksekten gelen bir topa
Çabuk Kuvvet Antrenmanı tenisçinin smaç vuruşu yaparken kolunun sürati buna örnek
Çabuk kuvvet antrenmanı tüm spor branşlarında ve sportif oyunlarda etkinliği yüksek olan bileşik moto- verilebilir.
rik bir özelliktir. Özellikle sportif oyunlarda daha çok kullanılır. Çabuk kuvvet; başlangıç ve reaksiyon kuvve- Schnabel/Thiesse’e (Şinabıl/Ties) göre sürat, belirli ko-
ti, hareket frekansı ve hızına bağlıdır. Buna bağlı olarak da çabuk kuvvet şekil Şekil 4.3’te yer alan ögeleri şullarda motorik aksiyonu en yüksek yoğunlukta ve en kısa
kendi içinde barındırır. zaman içerisinde gerçekleştirebilme yeteneğidir.
Grosser’ya (Gosa) göre sporda sürat, bilişsel (kognitif)
sürece dayalı, irade gücünün katkısıyla belirli koşullarda si- Görsel 4.4: Sürat
İrade Sürat nir-kas sisteminin mümkün olan en büyük hızla tepki ve hare-
ket süratini gerçekleştirme yeteneğidir.
Bauer’ya (Bauva) göre sürat; sportif oyunlar için daha geniş olarak algılama sürati, antisipasyon sürati,
karar verme sürati, tepki sürati = oyun geliştirmeleri, devirli ve devirsiz hareket sürati, hareket sürati – aksi-
Çabuk Kuvvet
yon sürati ve davranış sürati şeklinde tanımlanır (Görsel 4.4).
Fiziksel açıdan sürat ise birim zamanda alınan yol olarak tarif edilebilir. V=x/t olarak formülleştirilir.

Teknik Maksimal Kuvvet Sürat Çeşitleri
Sürat; sporun türüne, fizyolojiye ve antrenman bilimine göre üç başlıkta toplanır.
Şekil 4.3: Çabuk kuvvet ögeleri Spor Türlerine Göre Sürat
Spor türlerine göre sürat iki başlıkta incelenir.
Çabuk kuvvet antrenmanlarında hareket hızının yükseltilmesi ve temel kuvvet artışının sağlanması, ya- Devirli Sporlarda Sürat: Her hareket döngüsel olarak tekrarlanır. Örneğin koşu, yüzme, bisiklet vb.
pılan branşın tekniği ile uyumlu bir şekilde geliştirilmelidir. Kasların patlayıcı özelliğini ortaya çıkarmak için (Görsel 4.5).
yapılan işe konsantre olmak önemlidir. Bu da ancak irade ile gerçekleşebilir. Çabuk kuvvet antrenmanında Devirsiz Sporlarda Sürat: Her hareket bir döngüde tekrarı olmadan başlar ve biter. Örneğin futbol,
hafif ve orta şiddette çalışmalar uygulanmalıdır. Yüklenmelerde maksimal kuvvetin %40-60’ı kadar ağırlık jimnastik, boks, güreş, eskrim vb. (Görsel 4.6).
çalışması uygun görülmüştür. Ağırlık çalışmaları orta seviyede ve 10-20 tekrarlı patlayıcı hızda yapılmalıdır.
Patlayıcı hızda yapılacak çalışmalarda yorgunluk oluşacağından yüklenme ve dinlenme süreleri iyi ayar-
lanmalıdır.

Kuvvette Devamlılık Antrenmanı
Kuvvet antrenmanları ya da kuvvet geliştiren işlerde metabolizmanın yorgunluğa karşı direnç göstermesi
söz konusudur. Kuvvetin ve dayanıklılığın farklı oranlarda bir araya gelmesi olarak da tanımlanır (Şekil 4.4).

Kuvvet Dayanıklılık Görsel 4.5: Devirli spor Görsel 4.6: Devirsiz spor
A) Fizyolojiye Göre Sürat
Bu sürat türü altı çeşitten oluşur.

Kuvvette Devamlılık Fizyolojik Açıdan Sürat

Şekil 4.4: Kuvvette devamlılık ögeleri

Çalışma esnasında kaslarda birikecek olan laktik asidin oluşmasını önlemek için orta seviyede egzersiz
temposunda antrenman gerçekleştirilir. Antrenman %20-30 düşük yüklenme ve 20-40 arası tekrar sayısı ile Hareket Sürati Algılama Reaksiyon İvme Sürati Ortalama Maksimum
gerçekleştirilir. Kuvvet ve devamlılık antrenmanının amaca uygun gerçekleştirilen çalışmalarında en elve- Sürati Sürati Sürat Sürat
rişli metotlar istasyon ve piramidal çalışmadır. Şekil 4.5: Fizyolojik açıdan sürat türleri

56 57