Page 68 - SPOR VE BESLENME 11

1.2.4.4. Sporcu Beslenmesinde Vitaminlerin Önemi

Vitaminler, metabolik faaliyetler için gerekli olduğundan sporcular için vitamin gereksinimi daha yüksektir.
Vitamin eksiklikleri, performansın düşüşüne sebep olur. Vitamin alımı, bu düşüşü yok edebilir ve performansın norma-
le dönmesini sağlar. Fazla dozda vitamin alımının performansı yükselteceği görüşü ise yanlıştır.
Bir sporcunun vitamin ihtiyacının yaptığı sporun seviyesi ve yoğunluğuna bağlı olarak spor yapmayan bir
insana nazaran 3-4 kat daha fazla olduğu prensip olarak kabul edilir. İyi beslenme alışkanlığı olan, yeterli ve dengeli
beslenen sporcularda vitamin desteğinin performansı artırmadığı bilinmektedir.
Vitaminlerin tümü sporcular için gereklidir. Ancak antioksidan özellik taşıyan A, C, E vitaminlerinin alınması
sporcular için çok daha önemlidir. Enerji ve besin ögesi ihtiyaçlarını tam karşılayan bir diyet takip eden ve vejetaryen
olmayan sporcuların ek vitamin desteği almasına gerek yoktur. Yetersiz besin tüketen sporcular, gebe sporcular, ane-
misi olan sporcular için besin desteği gerekebilir.
Sporcular için vitamin gereksinimi, spor yapmayan bireylerden daha yüksektir. Bu yüzden sporcular, vita-
minlerin yeterli miktarda tüketilmesine özen göstermelidir. Dayanıklılık sporlarıyla uğraşan sporcular özellikle B, A, C,
E vitaminlerinin tüketimine önem vermelidir. Ayrıca antioksidan vitaminler, uzun süreli egzersizler sırasında oluşan
serbest radikallere karşı koruyucu etki göstermektedir.
Vitamin tüketimi, diğer spor branşlarında olduğu gibi takım sporlarında da yeterli seviyede olmalıdır. Yeter-
sizliğinin belirlendiği durumlarda tüm sporcular için uzman önerisi ile ek vitamin kullanımına başvurulmalıdır.

Görsel 1.60: C vitamini içeren besin

B vitaminlerinin egzersiz ile iki temel nedenden dolayı ilişkisi bulunmaktadır. Birincisi tiamin, ribof avin, B6
vitamini, niasin, pantotenik asit ve biotin egzersiz sırasında enerji oluşumuna yardımcı olmaktadır. İkincisi folik asit ve
B12 vitaminleri ise kırmızı kan hücresi oluşumu, protein sentezi, doku yapımı ve onarımı için gerekmektedir.
C vitamininin de egzersizle ilgili pek çok görevi vardır. Doku oluşumu için ve egzersiz sırasında üretilen ad-
renalin gibi bazı hormonlar için gereklidir. Kırmızı kan hücresi oluşumunu sağlar. Demir emilimini çoğaltır. Güçlü bir
antioksidandır (Görsel 1.60). E vitamini gibi egzersizle oluşan hücre yıkımına karşı koruma sağlar.
E vitamini, kas yaralanmalarının iyileşmesinde ve rejenerasyon sırasında oluşan iltihabik durumların gideril-
mesinde etkilidir.
Yeterli ve dengeli beslenen bir sporcu, vücudu için gerekli olan tüm vitaminleri almış olur. Bu yüzden bu spor-
cunun ekstra vitamin kullanmasına gerek yoktur.

66 BESLENME VE BESİN ÖGELERİ