Page 25 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Klavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

Görüldüğü üzere bazı kavramsal beceriler alan becerileri içerisinde doğrudan yer almaktadır. Alan becerileri
oluşturulurken kavramsal becerilerden de yararlanılmıştır. Bu durum kavramsal becerilerin farklı derslerde
kullanılabilen beceriler olduğuna işaret etmektedir.

Temel Beceriler
ILK0KUL MATEMATIK DERSI ÖĞRETIM PROGRAMI
Temel beceriler, genellikle karmaşık olmayan ve gözlemlenebilir eylemleri ifade eder. Bu eylemler, genellikle
2. İLKOKUL MATEMATİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
öğrenme sürecinin başlangıcında edinilir ve geniş bir yelpazede bulunabilir. Örneğin, saymak, okumak, yazmak,
SINIF DÜZEYLERİNE AİT TEMALAR
çizmek, bulmak, seçmek, belirlemek, işaret etmek, ölçmek, sunmak, çevirmek, kaydetmek gibi eylemler temel
beceriler arasında yer alır. Bu temel beceriler okul öncesi programında sıklıkla kullanılmıştır. Fakat temel beceri
1. SINIF
diğer bütünleşik becerilerin alt yapısı olduğu için farklı disiplinlerde yansımalarını da görmek mümkündür.
1. TEMA: SAYILAR VE NİCELİKLER (1)
Bu temada öğrencilerin rakam ve sayıları, niceliklerin büyüklüklerini temsil edebilmek için
Saymak, temel bir matematik becerisi olarak kabul edilir ve sayıları belirli bir sırayla ifade etme yeteneğidir.
kullanabilmeleri, 20’ye kadar olan nesne grubunu sayarken (20 dâhil) parçalar arasındaki
Okuma ve yazma, temel dil becerileridir ve iletişim kurma yeteneğini geliştirir. Çizme, görsel sanatlar ve
ilişkileri ve sayıların sırasını belirleyebilmeleri, iki niceliğin büyüklüğünü karşılaştırabilme-
İLK0KUL MATEMATİK DERSİ
İ
ifade yeteneğinin bir parçası olarak önemlidir. Bulma ve seçme, problem çözme becerilerinin başlangıcıdır ve
leri, 100’e kadar (100 dâhil) ileriye ve 20’den geriye ritmik sayabilmeleri, artan ve azalan
ÖĞRENME ÇIKTILARI VE
sayı örüntüleri ile tekrar eden şekil örüntülerini çözümleyebilmeleri ve 20’ye kadar olan
çevremizdeki bilgiyi işleme sürecine katkı sağlar. İşaret etme, ölçme ve kaydetme gibi eylemler ise gözlem
SÜREÇ BİLEŞENLERİ
MAT.1.1.1. Rakamları ve 20’ye kadar olan sayıları (20 dâhil), niceliklerin büyüklüklerini
nesnelerin sayısını tahmin edebilmeleri amaçlanmaktadır.
yapma, veri toplama ve bilgiyi organize etme yeteneklerini içerir. Bu beceriler her ne kadar farklı derslerle
temsil etmek için kullanabilme
a) Niceliklerin büyüklüklerinin farklı temsillerini tanır.
DERS SAATİ 57
özdeşleşmiş gibi görünse de birçok farklı disiplinde bulunduğunu söylemek mümkündür. Temel beceriler
b) Karşılaştığı niceliklerin büyüklüklerini, farklı temsilleri bağlamında belirler.
ilkokul öğretim programlarında sıklıkla kullanılmıştır. Örneğin İlkokul Matematik Dersi Öğretim Programında
ALAN c) Karşılaştığı niceliklerin büyüklüklerini rakam ve sayılarla okur ve yazar.
1. Tema: Sayılar ve Nicelikler temasından örnek verilmiştir.
BECERİLERİ MAB3. Matematiksel Temsil (MAB3.1. Matematiksel Temsillerden Yararlanma)
MAT.1.1.2. Ögeleri dağınık veya düzenli bir şekilde bulunan bir nesne grubunu sayarken
parçalar arasında ilişkileri çözümleyebilme
KAVRAMSAL
a) Ögeleri dağınık veya düzenli bir şekilde bulunan bir nesne grubunun parça-
BECERİLER KB1. Temel Beceriler, KB2.4. Çözümleme, KB2.7. Karşılaştırma, KB2.11. Gözleme Dayalı
Tahmin Etme larını belirler.
İ
İLK0KUL MATEMATİK DERSİ
b) Ögeleri dağınık veya düzenli bir şekilde bulunan bir nesne grubunu sayarken
ÖĞRENME ÇIKTILARI VE parçalar arasındaki ilişkileri belirler.
EĞİLİMLER E1.1. Merak, E2.5. Oyunseverlik kadar olan sayıları (20 dâhil), niceliklerin büyüklüklerini
MAT.1.1.1. Rakamları ve 20’ye
SÜREÇ BİLEŞENLERİ MAT.1.1.3. Nesnelerin sıra sayısını gösterebilme
temsil etmek için kullanabilme
MAT.1.1.4. İki niceliğin büyüklüğünü “çok”, “daha çok”, “az”, “daha az” veya “eşit” terimle-
PROGRAMLAR ARASI riyle karşılaştırabilme
a) Niceliklerin büyüklüklerinin farklı temsillerini tanır.
BİLEŞENLER
b) Karşılaştığı niceliklerin büyüklüklerini, farklı temsilleri bağlamında belirler.
a) İki niceliğin büyüklüğünü “çok”, “daha çok”, “az”, “daha az” veya “eşit” terimle-
riyle ifade eder.
Sosyal-Duygusal c) Karşılaştığı niceliklerin büyüklüklerini rakam ve sayılarla okur ve yazar.
b) İfade edilen büyüklüklere ilişkin benzerlikleri listeler.
Öğrenme Becerileri SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık Becerisi), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenle-
MAT.1.1.2. Ögeleri dağınık veya düzenli bir şekilde bulunan bir nesne grubunu sayarken
parçalar arasında ilişkileri çözümleyebilme
me Becerisi), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
c) İfade edilen büyüklüklere ilişkin farklılıkları listeler.
MAT.1.1.5. 100’e kadar ileriye ve 20’den geriye doğru ritmik sayabilme
a) Ögeleri dağınık veya düzenli bir şekilde bulunan bir nesne grubunun parça-
Değerler D3. Çalışkanlık, D7. Estetik
larını belirler.
MAT.1.1.6. Artan veya azalan sayı ve şekil örüntülerini çözümleyebilme
b) Ögeleri dağınık veya düzenli bir şekilde bulunan bir nesne grubunu sayarken
a) Sayı ve şekil örüntülerinin ardışık ögelerini belirler.
Okuryazarlık Becerileri OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB7. Veri Okuryazarlığı
parçalar arasındaki ilişkileri belirler.
b) Sayı ve şekil örüntülerinin ardışık ögeleri arasındaki ilişkiyi belirler.
Bu temel beceriler, bireylerin günlük yaşamlarında etkili bir şekilde iletişim kurmalarını, çevrelerini
MAT.1.1.3. Nesnelerin sıra sayısını gösterebilme
DİSİPLİNLER ARASI MAT.1.1.7. Verilen bir çokluktaki ilişkilerden yararlanarak 20’ye kadar (20 dâhil) olan nes-
anlamalarını ve çeşitli bilgileri işlemelerini sağlar. Bu beceriler, bireylerin daha karmaşık düşünme ve öğrenme
MAT.1.1.4. İki niceliğin büyüklüğünü “çok”, “daha çok”, “az”, “daha az” veya “eşit” terimle-
İLİŞKİLER Beden Eğitimi ve Oyun, Müzik, Görsel Sanatlar
nelerin sayısını tahmin edebilme
riyle karşılaştırabilme
süreçlerine adım atmalarını sağlayan temel taşları oluşturur.
a) Verilen bir çokluktaki ilişkileri gözlem ve deneyimleri ile ilişkilendirir.
BECERİLER ARASI a) İki niceliğin büyüklüğünü “çok”, “daha çok”, “az”, “daha az” veya “eşit” terimle-
b) Bir çokluğun büyüklüğünü stratejiye dayanarak tahmin eder.
İLİŞKİLER KB2.8. Sorgulama, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.12. Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin
riyle ifade eder.
c) Tahmin edilen sonuç ile gerçek sonucu karşılaştırarak kendi tahminîne yö-
Bütünleşik Beceriler Etme, KB2.16.2. Tümdengelimsel Akıl Yürütme
b) İfade edilen büyüklüklere ilişkin benzerlikleri listeler.
nelik bir yargıda bulunur.
Bütünleşik beceriler, karmaşık ve birden fazla adımdan oluşan eylemleri kapsar. Bu eylemler, belirli bir sürecin
c) İfade edilen büyüklüklere ilişkin farklılıkları listeler.
İÇERİK ÇERÇEVESİ Sayılar
MAT.1.1.5. 100’e kadar ileriye ve 20’den geriye doğru ritmik sayabilme
başlangıcından sonuna kadar takip edilen adımlardan oluşur ve genellikle bir sonuca veya ürüne ulaşmayı
MAT.1.1.6. Artan veya azalan sayı ve şekil örüntülerini çözümleyebilme
amaçlar. Örneğin, bir problemi çözmek veya bir projeyi tamamlamak için gerekli adımları belirlemek ve
Genellemeler/
a) Sayı ve şekil örüntülerinin ardışık ögelerini belirler.
organize etmek anlamına gelir. Bu süreç, genellikle belirli bir yöntem veya iş akışı izleyerek gerçekleştirilir.
Anahtar Kavramlar/ Genellemeler
b) Sayı ve şekil örüntülerinin ardışık ögeleri arasındaki ilişkiyi belirler.
Sembol ve Gösterimler
• Sayılar çoklukları temsil eder.
Süreç modellemesi yapılırken, belirli bir problemi çözmek veya bir hedefe ulaşmak için gereken adımların
MAT.1.1.7. Verilen bir çokluktaki ilişkilerden yararlanarak 20’ye kadar (20 dâhil) olan nes-
• Sıra sayıları bir örüntü oluşturur.
ayrıntılı bir şekilde planlanması ve belgelenmesi önemlidir. Bütünleşik beceriler, herhangi bir disiplin veya
nelerin sayısını tahmin edebilme
Anahtar Kavramlar
alanla ilişkilendirilebilir ve farklı bağlamlarda kullanılabilir.
a) Verilen bir çokluktaki ilişkileri gözlem ve deneyimleri ile ilişkilendirir.
• rakamlar, sayılar, sıra sayısı, çözümleme, ritmik sayma, karşılaştırma, sayı ve
b) Bir çokluğun büyüklüğünü stratejiye dayanarak tahmin eder. 19
şekil örüntüleri
c) Tahmin edilen sonuç ile gerçek sonucu karşılaştırarak kendi tahminîne yö-
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli öğretim programlarında (I) çelişki giderme, (II) gözlemleme, (III) özetleme,
Sembol ve Gösterimleryargıda bulunur.
nelik bir
(IV) çözümleme, (V) sınıflandırma, (VI) bilgi toplama, (VII) karşılaştırma, (VIII) sorgulama, (IX) genelleme,
• -
(X) çıkarım yapma, (XI) gözleme dayalı tahmin etme, (XII) mevcut bilgiye/veriye dayalı tahmin etme, (XII)
İÇERİK ÇERÇEVESİ Sayılar
yapılandırma, (XIV) yorumlama, (XV) yansıtma, (XVI) muhakeme (akıl yürütme), (XVII) değerlendirme,
ÖĞRENME
Genellemeler/
KANITLARI Bu temanın öğrenme çıktıları; eşleştirme ve boşluk doldurma sorularından oluşan çalışma
(XVIII) tartışma, (XIX) mantıksal denetleme ve (XX) sentezleme olmak üzere yirmi bütünleşik beceri
Anahtar Kavramlar/ Genellemeler
(Ölçme ve yaprağı, kontrol listesi, izleme testleri ve gözlem formu ile değerlendirilebilir.
Sembol ve Gösterimler • Sayılar çoklukları temsil eder.
Değerlendirme)
• Sıra sayıları bir örüntü oluşturur. 25
Anahtar Kavramlar
20
• rakamlar, sayılar, sıra sayısı, çözümleme, ritmik sayma, karşılaştırma, sayı ve
şekil örüntüleri
Sembol ve Gösterimler
• -
ÖĞRENME
KANITLARI Bu temanın öğrenme çıktıları; eşleştirme ve boşluk doldurma sorularından oluşan çalışma
(Ölçme ve yaprağı, kontrol listesi, izleme testleri ve gözlem formu ile değerlendirilebilir.
Değerlendirme)
20