Page 31 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Klavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

1.4.1.3. Eğilimler
Eğilim, bireylerin sahip oldukları becerileri gerekli durumlarda niyet, duyarlılık, isteklilik ve değerlendirme
ögeleri doğrultusunda nasıl kullandığı hakkındaki zihinsel örüntüleri ifade eder. Bu açıdan eğilimler; bilgi,
beceri, motivasyon, strateji, hedef, öğrenme yaklaşımı gibi birçok öğretimsel unsuru bünyesinde barındırır.
Bu açıdan eğilimler becerilerin eyleme dönüştürülme biçimini doğrudan etkiler ve görevin başarıyla
tamamlanmasına katkı sağlar. Ayrıca bireylerin sahip oldukları becerileri hem ayrı ayrı hem de bütüncül olarak
destekler ve günlük yaşamda kullanmalarına olanak sağlar.

Öğrenme sürecinde beceriler sergilenirken eğilimlerin önemli bir rolü vardır. Eğilimler, geliştirilebilir davranış
kalıplarıdır ve becerilerin eyleme dönüştürülmesinde gerekli olan yatkınlıkları ifade eder. Yatkınlıklar ise bir
davranışa karşı hissedilen dürtü ve motivasyondur. Kısacası bireylerin becerilerini ortaya çıkaran ve destekleyen
başlıca faktörler olarak öğretim programlarında eğilimlere yer verilmiştir.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde eğilimler; benlik eğilimleri, sosyal eğilimler ve entelektüel eğilimler olmak
üzere üç kategoride ele alınmıştır.

SOSYAL
BENLİK
EĞİLİMLER EĞİLİMLERİ EĞİLİMLER ENTELEKTÜEL
EĞİLİMLER

Bilgi Görseli: Eğilimler

Eğilimler, işlevsellik ve yönetilebilirlik ilkeleri göz önünde bulundurularak sınıflandırılmıştır. Bu eğilimler
yoluyla öğrencilerin kavramsal becerileri, sosyal-duygusal öğrenme becerileri, okuryazarlık becerileri ve alana
özgü becerileri etkili ve verimli bir biçimde işe koşulur. Ayrıca bu sınıflandırma sayesinde eğilimlerin daha
anlaşılabilir ve uygulanabilir hâle getirilmesi, kültürel ve bireysel farklılıkların dikkate alınması sağlanmıştır.

Öğretim programlarına bağımsız birer öğrenme çıktısı olarak yer almayan eğilimlere becerilerin eyleme
dönüştürülmesi sürecinde, öğrenme-öğretme yaşantısı bölümlerinde yer verilmiştir. Öğretim programlarının
uygulanması sürecinde eğilimlerin ortaya çıkarılmasını ve desteklenmesini sağlamak üzere uygun öğrenme
ortamlarının oluşturulması son derece önemlidir. Bu yolla eğilimler somut olarak gözlemlenecek ve öğrenciler
yeni öğrenme deneyimleri kazanacaktır.

Benlik Eğilimleri

Benlik eğilimleri, bireyin kişisel özelliklerini ve ruhsal durumunu sahip olduğu becerilere yansıtmasını ifade
eder. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde (I) merak, (II) bağımsızlık, (III) azim ve kararlılık, (IV) kendine
inanma (öz yeterlilik) ve
(V) kendine güvenme (öz güven) olmak üzere beş adet benlik eğilimi bulunmaktadır. Uygun temalarda ele
alınan benlik eğilimleri, öğrenme-öğretme uygulamaları bölümlerinde gösterilmiştir. Aşağıda bununla ilgili
bazı örnekler verilmiştir.

31