Page 51 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Klavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

Öğrenme-Öğretme MAT.7.7.1
Uygulamaları Bu sınıf düzeyinde seçilen olayların teorik olasılıkları üzerinde akıl yürütülür. Öğrencilerin
seçilen bir deneyde (örneğin madenî para atma deneyi) incelenen olayın (örneğin tura
gelmesi) olasılığı ile ilgili örnek uzayı ve olaya ait çıktıları gözlemlemeleri istenir. Herhangi
bir deney sonucu elde edilebilecek tüm çıktıların tamamının örnek uzay, örnek uzaydan
elde edilebilecek bütün alt grupların ise birer olay olduğunu ifade etmeleri sağlanır. Bu
süreçte öğrencilerin deney yapmadan teorik olarak ilerlemeleri sağlanır. Fen bilimleri ile
ilişkili bağlamlar seçilerek (kan gruplarının birbirine kan verme durumları gibi) eşit olasılıklı
olan ve eşit olasılıklı olmayan olaylar öğrenciler tarafından incelenir (E1.1, E3.8). İncelenen
olaylardaki tüm çıktıların liste yöntemi ya da ağaç şeması gibi farklı temsiller ile göste-
rilmesi istenir (MAB3). Öğrencilerin tahminleri üzerinden seçilen olayın olasılığını hesap-
lamaya yönelik tekrar eden yapıyı keşfetmeleri sağlanır. Buradan hareketle öğrencilerin
bir olayın olasılık değerinin olaya ait çıktıların sayısının, tüm olası çıktıların sayısına oranı
Ortaokul 7. sınıf Matematik Dersi Öğretim Programının “Veriden Olasılığa” temasının
n
ö y a
u
d l o
u
ğ
p
m
e t e v ı r a l a
e l l e
m
a y e
r i d
m
a s i r e l e
a r o ı ğ ı l ı s a l o k i r o
e l i k ş i l i e l i n
n
g k i l e
n
e
n
MAT.7.7.1. öğrenme çıktısına ait öğrenme yaşantısında eşit olasılıklı olan ve eşit olasılıklı a l ğ . r ı n
Teorik olasılık hesaplamalarında hile içeren örneklere yer verilmez.
olmayan olayların anlamlandırılması için kan gruplarının birbirine kan vermesi gibi eşit
ORTAÖĞRETİM MATEMATİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
olasılıklı olan ve eşit olasılıklı olmayan durumlara ilişkin fen bilimleri alanıyla ilişki
Öğrenme-Öğretme
kurulmuştur.
Uygulamaları MAT.H.5.1
Öğrencilerin başkaları tarafından oluşturulan istatistiksel bilgilere eleştirel bakabilme-
leri (E3.10) ve bu bilgileri tartışabilmeleri önemlidir. Bu bağlamda öğrencilere nicel veya
kategorik verilerden hareketle oluşturulan; hatalı/yanlı sonuç, yorum, çıkarım veya tah-
minleri içeren istatistiksel görsel veya özetlerden hazırlanmış çalışma kâğıdı verilerek bu
çalışma kâğıtlarını grup çalışmasıyla ya da bireysel olarak incelemeleri istenir (SDB2.2,
Öğrenme-Öğretme MAT.H.5.1
D3.4). Grup tartışması sürecinde öğrencilerin birbirlerinin fikirlerini nezaketle dinlemeleri
Uygulamaları
ve arkadaşlarının düşünceleriyle empati yapabilmeleri sağlanır (D14.1). Ele alınan durumlar
farklı disiplinlerden (fizik, coğrafya, biyoloji) seçilerek öğrencilerin günlük hayatta karşıla-
rına çıkan durumları istatistiksel gözle değerlendirmeleri desteklenir. Örneğin öğrenciler-
den matematik ile coğrafya dersini ilişkilendirmek için ülkelerin farklı yaş gruplarına ilişkin
verileri içeren grafiklerden hareketle gelecek yıllar için tahminî nüfus değerlerini içeren
grafikleri incelemeleri beklenebilir. Öğrencilerin var olan istatistik bilgileri doğrultusun-
da ele aldıkları durumlar için istatistiksel temellendirme yapmaları sağlanır (SDB3.3). Bu
süreçte öğrenciler, bireysel veya iş birliğini sağlayacak şekilde gruplar hâlinde çalışmaya
teşvik edilir. Böylelikle öğrencilerin istatistiksel temellendirmelerini gruplar hâlinde ger-
Ortaöğretim hazırlık sınıfı Matematik Dersi Öğretim Programının “İstatistiksel Araştırma
çekleştirmeleri desteklenir (D3.4). Öğrencilerden verilen durumlara eleştirel bakmaları
(E3.10), istatistik bilgilerini kullanarak hataları/yanlılıkları tespit etmeleri istenir. Hataları/
Süreci” temasının MAT.H.5.1 öğrenme çıktısına ait öğrenme yaşantısında Coğrafya
yanlılıkları tespit ederken öğrencilerin yakınlık, menfaat, ön yargı gözetmeksizin tarafsız
disiplininin konu alanıyla ilgili disiplinler arası ilişki gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel gözle
davranmalarının önemine dikkat çekilir (D1.2). Öğrencilerin belirlediği hatalar ve yanlılıklar
değerlendirme yapabilmek için ülkelerin nüfus verilerinden hareketle Coğrafya disipliniyle
tartışmaya açılır (SDB2.1). Öğrencilerden bu hata ve yanlılıkları eleştirel gözle değerlen-
ilişki kurulmuştur.
dirmeleri beklenir (KB3.3). Sınıf içi tartışmalarla öğrencilerin değerlendirmelerini paylaş-
maları ve gerekçelendirmeleri istenir (SDB2.2, SDB3.3). Bu süreçte düşüncelerini ifade
etmelerinin yanı sıra diğer arkadaşlarının düşüncelerini nazik bir şekilde dinleyerek onlarla
1.4.6. BECERİLER ARASI İLİŞKİLER
empati kurabilmelerine yönelik yönlendirmeler yapılır (D14.1). Öğrencilerin sunduğu fikir-
lerden ve yaptığı değerlendirmelerden hareketle ele alınan veri dağılımlarına ilişkin hatalı/
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli öğretim programları öğrencilerin ihtiyaç duyacakları ve sahip olması beklenen
yanlı sonuç, yorum, çıkarım veya tahminler çürütülür veya kabul edilir (D6.1). Bu süreçte
becerilerle şekillendirilmiştir. Bu becerilerin öğrenme sürecinin bir parçası olarak öncelikli hale getirilmesi ve
öğrencilerden fikir ve değerlendirmelerini dijital araçlar yardımıyla paylaşmaları ve etkile-
programlar aracılığıyla öğrencilere kazandırılması amaçlanmaktadır.
şimde bulunmaları beklenir (OB2). Öğrencilere istatistiksel görsel, özet, sonuç, yorum, çı-
karım veya tahminlere ilişkin değerlendirme yapabilecekleri performans görevi verilebilir.
Görev sonunda öğrencilerin elde ettiği sonuçların benzerlik veya farklılıklarının nedenleri
Beceriler, öğretim sürecinde edinilen bilgileri belli bağlamlarda kullanılmasını sağlayarak karmaşık
üzerine sınıf içi tartışma yapılabilir. Öğrencilerin gruplarla yaptığı sınıf içi tartışma etkinlik-
problemlerin üstesinden gelmeyi hedefler. Beceri kavramının temel özelliklerinden biri de süreç içeriyor
leri öz, akran ve grup değerlendirme formları ile değerlendirilebilir (SDB1.1, SDB1.2).
oluşudur. Bu süreçler belirli girdiler üzerinde işe koşulan ve sonuçta bir çıktı üretmesi beklenen durumlar
gerektirmektedir. Beceriler, bilgi kümeleri arasında ilişkilerle farklı alanlara transfer edilebilen özelliklere
FARKLILAŞTIRMA
sahiptir. Beceriler içerisinde yer alan her bir bileşen sadece o beceriye özgü nitelikte olabileceği gibi, farklı
Zenginleştirme Öğrencilerin toplumsal durumlara (halk sağlığı, doğal kaynakların tükenmesi gibi) ilişkin
becerilere de transfer edilebilir. Böylece öğrenme çıktılarının odağında yer almayan becerilerin odaktaki
istatistiksel görsel, özet, sonuç, yorum, çıkarım veya tahminleri araştırmaları; bu araştır-
becerilerle ilişkilendirilebilmesi yapı bakımından mümkün hale gelmektedir. Sürecin doğal akışı hazırlanan
malarda fark ettikleri noktaları eleştirel olarak değerlendirmeleri istenir. Örneğin öğren-
programlarda becerilerin ilişkilendirilmesini kolaylaştırmıştır. Dolayısıyla öğrenme çıktılarının odağında
cilerden salgın bir hastalıkla ilgili yayımlanan bir habere ilişkin iki farklı yayılıma sahip (her-
yer almayan becerilerin süreç bileşenlerinden bağımsız ana bileşenlerinin odaktaki becerilerle temasının
hangi bir önlem almadan salgın hastalığa yakalanan insanların verileri, önlemlere dikkat
ettiği hâlde salgın hastalığa yakalanan insanların verileri) dağılımları incelemeleri istenir.
oluşturulması beceriler arası ilişkinin gerçekleşmesini sağlamaktadır.
Ayrıca salgın hastalığa yakalanan bireylerin ülkelere göre nasıl bir dağılım gösterdiğini içe-
51
verilerini içeren grafikler arasında tutarlılık olup olmadığı; yanlı, yanlış veya eksik bilgilerin
olup olmadığı incelenerek öğrenciler tarafından değerlendirilir. Öğrencilerin yaptıkları bu
değerlendirmeleri sunum, poster, bilgi görseli gibi araçlarla veya dijital ortamlarda içerik
oluşturarak diğer arkadaşları ile paylaşmaları; deneyimlerini ifade etmeleri sağlanır.
41