Page 56 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Klavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

Türkiye Yüzyılı
Maarif Modeli’nde
temel kabullerin
Temel Kabuller
yeri

BECERİLERİN DESTEKLEYİCİSİ EĞİLİMLER Ön Değerlendirme Süreci F A R K L I L
ÖĞRENCİ PROFİLİ
KAVRAMSAL BECERİLER - ALAN BECERİLERİ - İÇERİK ÇERÇEVESİ (ALAN BİLGİSİ)
ÖĞRETİM
ÖĞRENME KANITLARI
PROGRAMLARININ ÇIKTILARI (ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME) ÖĞRENME-ÖĞRETME Ö Ğ R E T M E N YA N S I T M A L A R I
ÖĞRENME
YAŞANTILARI
TEMEL YAKLAŞIMI Köprü Kurma A Ş T I R M A
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri Öğrenme-Öğretme Uygulamaları
Erdem-Değer-Eylem
PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER Sistem Düşüncesi

Bilgi Görseli: Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli
Öğrenme-öğretme yaşantılarının ilk basamağını temel kabuller oluşturmaktadır. Temel kabuller, öğrencilerin
günlük yaşamlarından ya da önceki eğitim süreçlerinden kazanmış oldukları kabul edilen bilgi ve becerileri
ifade eder. Temel kabuller öğretim modelleri içerisinde ön bilgiler olarak adlandırılan bölüme karşılık
gelmektedir ancak ön bilgiler yalnızca kavram, ilke ve genellemelerden oluşurken temel kabuller becerileri
de içerebilmektedir. Öğrencilerin yeni bilgi ve becerileri uygun şekilde kullanabilmeleri için belirli bilgi ve
KİMYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
beceri temellerine sahip olmaları beklenmektedir. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde temel kabullerin nasıl
yer aldığına yönelik farklı derslere ait örnekler aşağıda sunulmuştur.
ÖĞRENME Bu temanın öğrenme kanıtlarında ve öğretme-öğrenme uygulamalarında etkinlik kâğıdı,
KANITLARI deney raporu, yansıtma notu, kısa cevaplı sorular, çalışma yaprağı, akran değerlendirme
Kimya dersi 10. sınıf Etkileşim temasının kapsamı ve bu temaya ilişkin temel kabuller aşağıdaki gibidir:
(Ölçme ve formu, öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Değerlendirme) Öğrencilerden seçtiği kimyasal bir tepkimenin gerçekleşme sürecini farklı materyaller
kullanarak süreç aşamalı modellemesi istenebilir. Performans görevi “tepkimeyi belirle-
10. SINIF TEMALARI me, uygun materyal seçme, tepkime aşamalarını takip etme, kendi modelinin bilimsel mo-
1. TEMA: ETKİLEŞİM
dele uygunluğu” ölçütlerini içeren derecelendirme ölçeği ile değerlendirilebilir.
Öğrenciler, performans görevi çerçevesinde gazların madde miktarı, hacmi, basıncı ve sı-
Bu tema Kimyasal Tepkimeler ve Gazlar olmak üzere iki farklı bölümden oluşmaktadır. Bu
caklığı arasındaki ilişkileri ortaya koyacağı bir deneyi tasarlayabilir; uygulayabilir ve rapor-
layabilir. Sürecin bütünü “araştırma sorusu oluşturabilme, bağımlı-bağımsız değişkenleri
temada öğrencilerin kimyasal değişimlere ilişkin bilimsel gözlem yapmaları ve model oluş-
ve kontrol değişkenlerini belirleyebilme, denemeler yapabilme, elde ettiği sonuçlara da-
turmaları, kimyasal tepkime türlerinin oluşum sürecine ilişkin bilimsel gözlem yapmaları,
yalı grafik çizebilme ve belirlediği ilişkileri matematiksel modelleyebilme” ölçütlerini içeren
mol kavramına ilişkin operasyonel tanımlama yapmaları, stokiyometrik hesaplamalara
derecelendirme ölçeği ile değerlendirilebilir.
ilişkin tümdengelimsel akıl yürütmeleri, gazların özelliklerine ilişkin bilimsel gözlem ve bi-
Sınav kâğıtları ve temanın işleniş sürecinde ortaya çıkan ürünler, öğrenci ürün dosyasında
limsel sorgulama yapmaları, ideal gaz denklemini tümevarımsal akıl yürütme yoluyla oluş-
toplanarak değerlendirme amaçlı kullanılabilir.
turmaları, gazların farklı ortamlarda yayılmasına ilişkin deney yapmaları amaçlanmaktadır.
ÖĞRENME-ÖĞRETME
YAŞANTILARI
Temel Kabuller Öğrencilerin fiziksel ve kimyasal olayları, fiziksel ve kimyasal bazı olayların sembolik
gösterimlerini, asit-baz kavramlarını, kütlenin korunumu kanununu, maddenin tane-
cikli yapısını, atom ve molekül kavramlarını, gazların temel özelliklerini bildiği kabul
edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci
kimyasal tepkimenin gerçekleşme süreci ile kütlenin korunumu kanunu arasında ilişki kur-
maları, maddenin gaz hâline ait bilgilerini katı ve sıvı hâline ait bilgileri ile karşılaştırmaları
Kimya dersi öğretim programından alınan kesitte görüldüğü gibi öğrencilerin kimyasal
istenebilir.
değişimlere ilişkin bilimsel gözlem yapabilmeleri ve model oluşturabilmeleri için
öncelikle fiziksel ve kimyasal olaylar hakkında bilgi sahibi olmaları beklenmektedir.
Köprü Kurma Öğrencilere bir değişimin kimyasal olup olmadığının nasıl anlaşılabileceği sorulabilir. Gün-
lük hayatta karşılaşılabilecek kimyasal bir olay örnek verilir. Bu örnek aracılığı ile olayın
alt mikro boyutuna, makroskobik boyutuna ve sembolik gösterimine öğrencilerin dikkati
56 çekilebilir.
Öğretme-Öğrenme
Uygulamaları KİM.10.1.1
Öğrencilerden herhangi bir kimyasal değişimin gözlemlenebilir göstergelerinin neler oldu-
ğuna ilişkin fikirlerini açıkça paylaşmaları istenir (SDB2.1). Öğrenciler; kimyasal değişim-
lerin kanıtları olarak enerji değişimi (sıcaklık değişimi veya ışık oluşumu), gaz çıkışı, renk
değişimi veya yeni bir katının oluşumu gibi göstergeleri tanımlar (OB1). Öğrenciler, farklı
gözlemlenebilir göstergelere sahip kimyasal tepkimelere ilişkin deneyleri gözlemler; veri
toplar ve gözlem sonucunda bilimsel bakış açısıyla elde ettiği veri sonuçlarını etkinlik kâğı-
dına kaydeder (KB2.2, D3.3, OB1, OB7). Bu şekilde araştırmacı olmaya teşvik edilerek ça-
lışkanlık değeri kazanmaları desteklenir. Öğrencilerin gözlemlenen göstergeleri alt mikro
seviyede tepken taneciklerinin yeniden düzenlenmesi (kimyasal değişim) temelinde açık-
lamaları açık uçlu sorular sorularak sağlanır (OB1). Etkinlik kâğıtları “öğrencilerin kimyasal
değişimlerin kanıtlarını tanımlayabilmesi, kanıtlara ilişkin veri toplayabilmesi ve kanıtları
açıklayabilmesi” ölçütlerine ilişkin derecelendirme ölçeği ile hem öğretmen hem de öğ-
renci tarafından değerlendirilebilir (SDB1.2).

42