Page 17 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

3.2.5. Nasıl Yansıtıldı?

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli öğretim programları, erdemli insanı yetiştirmek için
erdemlerin alt boyutları olan değerleri ve eylemlerini programlar arası bileşenler
olarak ele almaktadır. Böylece değerler programın diğer ögelerinden, becerilerden
ve alan içeriğinden ayrık bir şekilde değil programa kaynaşık olarak işlenmektedir.
Bu yolla değerlerin bağlama uygun olarak desteklenmesi ve içselleştirilmesinin
kolaylaştırılması hedeflenmektedir. Bu noktada değerler ünite/tema/öğrenme
alanı ile tutarlı biçimde öğrenme-öğretme yaşantılarında ele alınmaktadır. Değerler
programın dikey düzleminde hiyerarşik bir yapıda değil, öğrencilerin gelişim özellikleri
de göz önünde bulundurularak birikimli bir yapıda desteklenmektedir. Nihayetinde,
programın diğer bileşenleri ile bütüncül bir şekilde ve öğretim sürecinin doğasına
uygun olarak kişilerin sahip olduğu değerlerin gelişimine ve içselleştirilmesine katkı
sağlanmaktadır.

Okullarda öğrencilerin değerleri kazanması formal ve informal şekilde gerçekleşmektedir. Eğitim programında
yer alan, örtük olarak kazandırılması planlanan birtakım değerler okul ortamındaki ilişkilerle pekiştirilmekte-
dir. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde öğretim programının tamamına yansıtılmış bir yaklaşım esas alınmıştır.

Öğrencinin yaparak yaşayarak öğrenmelerine alan açmak adına etkinliklerde öğrencinin merkeze alındığı,
etkinlik temelli uygulamalara yer verilmesine özen gösterilmiştir. Bununla birlikte hikâyeler nasihatler, rol
model olacak şahsiyetler, tarihî olaylar, tecrübeler paylaşılarak telkin yoluyla öğretim, değer analizi yaklaşımı,
ahlak temelli yaklaşımlar gibi birçok yaklaşım bir bütün olarak işlenmiştir. Bu bağlamda öğrenme-öğretme
yaşantılarında değerlere üç şekilde yer verilmiştir.
Tema İçeriklerinde Değerler

FİZ.9.3.6

Öğrenciler, kaldırma kuvveti ile ilgili yaptıkları deneyden elde ettikleri verileri yorumla-
yarak kaldırma kuvvetinin büyüklüğü ile yer değiştiren sıvının ağırlığının büyüklüğü ara-
sındaki ilişkiye dair hipotezler kurar. Deneyden elde ettikleri verilerle kaldırma kuvveti-
nin matematiksel modeline ulaşır (OB7). Matematiksel model pekiştirilirken modeldeki
nicelikler arasındaki orantısal ilişkilerle sınırlı kalınır. Öğrenciler, sıvı basıncı ve kaldırma
kuvveti arasındaki ilişkiyi fark edebilecekleri görsel veya dijital içeriklerden yararlanarak
kaldırma kuvveti ve sıvı basıncına ait matematiksel modelleri karşılaştırır. Bu karşılaş-
tırmada sıvılardaki kaldırma kuvveti ile sınırlı kalınır. Öğrenciler karşılaştırmalardan elde
ettikleri bilgiyi kullanarak kaldırma kuvveti ile sıvılardaki basınca neden olan kuvvet ara-
sındaki ilişkiye dair önermelerde bulunurlar. Öğrencilere Arşimet İlkesi’ni pekiştirmeleri
için Türkiye’nin millî çıkarları doğrultusunda geliştirdiği (D19.3) gemi, denizaltı gibi deniz
araçları üzerinden kaldırma kuvvetinin uygulamaları hakkında bilgilendirici bir metin veri-
lir. Görsellerle desteklenen bu araçların Türkiye’nin ekonomik kalkınması için tasarruf ve
yatırım stratejileri kapsamında geliştirildiği belirtilir (OB3). Denizlerdeki plastik atıklardan
kaynaklanan kirliliğin oluşturduğu çöp adaları hakkında görsel ögeler kullanılarak öğren-
cilere bilgi verilir (OB8). Bu plastik atıkların suyun yüzeyinde kaldırma kuvvetinden dolayı
yüzdüğü vurgulanır. Öğrencilerden beyin fırtınası tekniği ile topluma olumlu katkıda bu-
lunmak için bu atık sorununa kaldırma kuvvetinden yararlanarak çözüm üretmeleri (D5.2,
D9.3, D18.3, SDB2.3) istenir. Öğrenciler, verilen örneklerden yararlanarak kaldırma kuvveti
ile ilgili yaptıkları deneyden elde ettikleri verileri Arşimet İlkesi kapsamında değerlendirir.
Öğrenciler, kaldırma kuvvetinin bağlı olduğu değişkenler ve kaldırma kuvvetinin sıvılarda-
ki basınca neden olan kuvvet ile ilişkisine dair bir çalışma yaprağı ile değerlendirilebilir.

17