Page 12 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

Örnek

OB1. Bilgi Okuryazarlığı Okuryazarlık becerisi

OB1.1. Bilgi İhtiyacını Fark Etme
OB1.2. Bilgiyi Toplama
OB1.3. Bilgiyi Özetleme Okuryazarlık becerisine ait bütünleşik beceriler
OB1.4. Bilgiyi Yapılandırma
OB1.5. Bilgiyi Sentezleme

Yukarıda verilen bütünleşik becerilerin tamamı dersin öğretmeni tarafından işe koşulabileceği gibi uygun olan
bir veya birkaç bütünleşik beceriyle de etkinlik ya da ders uygulamaları kurgulanabilir. Burada önemli olan
nokta öğrenme çıktısına yönelik kurgulanan dersin akışını bozmadan ilgili bütünleşik becerinin süreçle bü-
tünleşmesidir. edilmesidir. Okuryazarlık becerilerinin sarmal yapısı gereği bu beceriler ve becerilere ait süreç
bileşenleri; farklı öğrenme çıktıları, farklı ders ve farklı sınıf seviyelerindeki ders etkinlik ve uygulamalarında
yer alabilir. Örneğin 3. sınıf Türkçe, 6. sınıf matematik, 12. sınıf kimya dersinde bilgi okuryazarlığına ait bilgi
ihtiyacını fark etme bütünleşik becerisine yönelik etkinlikler yer alabilir. Örneğin fen bilimleri 3. sınıf 2. tema-
sında iki okuryazarlık (görsel ve sanat okuryazarlığı) becerisi işe koşulmuştur. Buradan anlaşılacağı üzere söz
konusu beceriler birbirini destekler ve tamamlar. Bu sayede söz konusu beceriler dersin akışını bozmadan aynı
etkinlik içerisinde yer alabileceği gibi farklı etkinlik veya sınıf içi uygulamalarında da yer alabilir.

(...) Bu nedenle program kapsamında belirlenen öğrenme çıktılarına yönelik sınıf içinde ve dışında
10
yapılacak olan tüm etkinliklerde uygun yerlere okuryazarlık süreç bileşenleri nüfuz ettirilerek
okuryazarlık becerilerinin kazandırılması hedeflenmektedir. (...)

Okuryazarlık becerilerinin mevcut öğretim programlarının öğretim etkinliklerine dâhil edilerek öğrencilere
kazandırılması daha işlevsel ve uygulanabilir görünmektedir. Örneğin finansal okuryazarlıkla ilgili bilgi ve
becerilerin sosyal bilgiler ve matematik dersi konularına dâhil edilip sınıf içi uygulamalara yansıtılması ya da
sanat ve kültür okuryazarlıklarının sosyal bilgiler, hayat bilgisi, Türkçe, tarih vb. derslerin konuları kapsamında
sürece dâhil edilerek verilmesi gibi. Hikâyelerde, tarihsel olayların anlatımında ve fen bilgisi deneylerinde bile
bu tür bilgisel yapıları içeren sıralamalardan bahsetmek mümkündür. Sebep-sonuç ilişkileri edebiyatta, fen
bilimlerinde ve sosyal bilimlerde yer almaktadır. Öte yandan okuryazarlık becerileri bileşenlerini edindirmek
için ders içi etkinliklere ek olarak öğrencilere ödevler, performans görevleri verilebilir; okul dışı gezi ve ziya-
retler düzenlenebilir.
Okuryazarlık becerileri sınıf içi etkinliklerinde bir bütünleşik beceri başka bir sosyal-duygusal öğrenme be-
cerisi veya eğilimle ilişkilendirilebilir. Burada esneklik ilkesine uygun durum ortaya konulmaya çalışılmıştır.

12