Page 16 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

Yukarıda verilen metin örneği matematik dersi 8. sınıf, "Dönüşüm" isimli 5. temadan alınmıştır. Örnek incelen-
diğinde Görsel Okuryazarlık (OB4) ve Dijital Okuryazarlık (OB2) becerilerinin işe koşulduğu görülmekte-
dir. Yaşantı gerçekleştirilirken öğrencilerden matematiksel araç ve teknoloji yardımıyla öteleme dönüşümünü
çözümleyebilmesi beklenmektedir. Öğrencilerin geometrik şekillerin öteleme dönüşümü altındaki görüntüleri-
ni çizerek oluşturacakları görseller aracılığı ile görseli anlama, yorumlama ve bu görseller üzerinden eleştirel
düşünerek değerlendirme becerilerinin işe koşulacağı bir yaşantı geçirmeleri beklenmektedir. Ayrıca öğren-
cilerden matematik yazılımlarını kullanarak dijital ortamlarda da bu görselleri oluşturmaları istenmektedir.
Dijital ortamlarda içerik oluşturan öğrencilerde yaratıcılık becerilerinin gelişmesi de olasıdır. Farklı öğrenme
ortamları aracılığıyla öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına cevap veren, kalıcı öğrenmelerin sağlandığı bir süreç
yaşanacağı düşünülmektedir.

Örnek 7. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi 8. Sınıf

Gruplar, kaynaklardan hareketle bir çalışma yaprağı üzerinde Atatürk inkılaplarının gerek-
çelerini ve Osmanlı Dönemi yenileşme tartışmaları ile ilişkisini belirler. Gruplardan kendi
çalışma alanları ile ilgili gerekçeleri sözlü olarak ifade etmeleri (SDB2.1, SDB3.3) istenir Süslemelerin incelenerek yapısının anlaşılması ve çözümlenmesiyle öğrencilerin görsel
(E3.7). Öğrencilerin kaynaklardan hareketle Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların etki- okuryazarlık becerilerinin gelişimi de desteklenir (OB4). Öğrencilerin özellikle Türk-İslam
lediği unsurları (siyasi, hukuki, toplumsal, ekonomi, kültür ve eğitim) incelemeleri istenir. kültürüne ait, geometrik şekillerle oluşturulmuş örnekleri incelemeleri; geometrik şekille-
Atatürk inkılapları ile bu inkılapların etkilediği unsurlar öğrenciler tarafından bir sınıflan- rin görsel sanatlar ve mimarideki kullanımına ilişkin fikirlerini paylaşmaları sağlanır (SDB2.1).
dırma tablosunda gösterilir (OB1, OB7). Türk-İslam kültürüne ait mimari eserlerde [cami (Divriği Ulu Cami gibi), medrese (Uluğ Bey

Medresesi gibi), Türk hamamı, Selçuklu yıldızı, Anadolu kilim desenleri, geleneksel Türk halı
Yukarıda verilen metin örneği T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 8. sınıf, “Türkiye Cumhuriyeti’nin ve kilimlerindeki motifler gibi] yer alan süslemeler incelenerek eserde yer alan şekiller ara-
Kuruluşu ve İnkılaplar” isimli 4. üniteden alınmıştır. Örnek incelendiğinde Bilgi Okuryazarlığı (OB1) ve sındaki örüntüler belirlenir. Farklı kültürlerdeki sanat eserleri ve mimari eserlere dair ya-
Veri Okuryazarlığı (OB7) becerilerinin işe koşulduğu görülmektedir. Yaşantı gerçekleştirilirken öğrenciler- pılacak çalışmalarla öğrencilerin farklı toplumların kültürel değerlerine duyarlı olmaları ve
den Atatürk inkılaplarının gerekçelerini ve Osmanlı Dönemi yenileşme tartışmaları ile ilişkisini belirlemeleri saygı duymaları desteklenir (D14.3). Sanat okuryazarlığı becerileri, üretkenlikleri ve ruhsal
beklenmektedir. Bu süreçte öğrenciler verilen kaynaklardan bilgi toplayacaklar ve bu bilgileri veriye dönüş- gelişimleri desteklenir (OB5, OB9). Bu çalışma ve incelemelerle öğrencilerin sanatı ve es-
türeceklerdir. Dönüştürdükleri verileri kaydetmeleri ve öğrencilerden veriyi düzenlemeleri beklenmektedir. tetiği hayatlarının parçası hâline getirmelerine katkı sunulur (D7.1). Farklı kültürlere ve millî
Ardından öğrenci elde ettiği veriyi tablolaştırarak görselleştirme becerisine de ulaşacaktır. Günümüz dünya-
sında karşılaşılan sorunları çözmek; verileri doğru okuma, yorumlama ve kullanma ile mümkün olmaktadır.
Veri okuryazarlığı becerisi sayesinde bireylerin hem günlük hayatlarında hem de çalışma hayatlarında yanlış
varsayımlardan uzak, gerçeklere dayanan doğru kararlar alabilecekleri düşünülmektedir.
Bu bölümde Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli ortaöğretim kademesi öğretim programlarında yer alan
okuryazarlık becerileri örneklerine ve bu örneklerin açıklamalarına yer verilmiştir.
4.1.3. Ortaöğretim Öğretim Programları Okuryazarlık Becerileri Örnekleri

1. Örnek Felsefe Dersi 11. Sınıf

Öğrencilerin teknoloji ile ilgili felsefi soru ve problemleri hayat ile ilişkilendirerek değer-
lendirmeleri amaçlanır. İletişim, sanayi ve finansal teknolojilerin birey, aile ve toplum
hayatına etkilerini araştırarak ulaştığı örnek olaylar üzerinden üretim ve tüketim ilişkileri
bağlamında teknoloji geliştirmenin ve kullanımının sağladığı konfor ve yarattığı problem-
ler hakkında tartışma yapılması sağlanır (OB1, OB3, E2.2, D2.2). Öğrencilerin bilinçli tüke-
tici olmanın önemini ifade etmeleri sağlanır (D17.1). Felsefi sorular çerçevesinde ülkemiz-
de yaşanan doğal felaketler (deprem, heyelan, yangın, sel) ve salgın hastalıklar sürecinde
teknolojinin insan hayatı için gereğinin değerlendirilmesi sağlanır (SDB2.1, KB2.10).

Yukarıda verilen metin Felsefe Dersi Öğretim Programı'ndan alınmıştır. Finansal Okuryazarlık (OB3) bece-
risine, 11. sınıf "Teknoloji ve Hayat" başlıklı 2. ünitede yer verilmiştir. Felsefe dersindeki "Teknoloji ve Hayat"

16