Page 18 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

3. Örnek Biyoloji Dersi 10. Sınıf

Öğrencilerden araştırmalarından elde ettikleri bilgileri kullanarak sürdürülebilirliği kısıtla-
yan diğer olaylar ve bu olaylarda insanın rolü hakkında çıkarımda bulunmaları istenir. İnsa-
nın rolünü çevreye duyarlı olmak ve yaşadığı ülkenin doğal güzelliklerine sahip çıkmak açı-
sından değerlendirmeleri istenerek duyarlılık ve vatanseverlik değerleri vurgulanır (D5.2,
D19.4). Çıkarımlarını kendi davranışlarıyla ilişkilendirmeleri beklenir (E3.11). Öğrenciler, ya-
şantılarında sürdürülebilirliğe katkı sağlayacak davranışlar geliştirebilmeleri için gönüllü
faaliyetlere katılmaları konusunda desteklenir. Gönüllü faaliyetlere katılmanın sorumluluk
değerinin bir gereği olduğu hatırlatılır (OB6, D16.2).

Yukarıda verilen metin Biyoloji Dersi Öğretim Programı 10. sınıf "Ekoloji" temasından alınmıştır. Verilen
öğrenme-öğretme uygulamaları incelendiğinde Vatandaşlık Okuryazarlığı (OB6) kapsamında öğrencilere
çevre sorunları ve bu sorunların toplum üzerindeki etkileri konusunda farkındalık kazandırmak amacıyla on-
lardan çeşitli gözlem ve deneyimlerini paylaşmaları istenebilir. Bu paylaşımlar öğrencilerin çevreyle ilgili
konulara duyarlılığını artırmak ve toplumsal sorumluluklarını anlamalarını sağlamak amacıyla yapılmaktadır.
Öğrenciler, çevresel sorunlarla ilgili farkındalıklarını artırırken Vatandaşlık Okuryazarlığı (OB6) kapsamında
da eyleme geçme becerileri geliştirirler. Bu süreçte öğrencilere çevre sorunlarıyla ilgili bilgi sahibi olmanın
yanı sıra bu sorunlara karşı harekete geçme sorumluluğu da aşılanmaktadır. Öğrencilerin, çevre kirliliği gibi
konuları anlamlandırmaları beklenir. Öğrenciler, toplumda aktif bir rol oynamanın ve karşılaşılan problemlere
çözüm bulma sürecine katkıda bulunmanın önemini de kavrarlar.

4. Örnek Biyoloji Dersi 10. Sınıf

c) Öğrencilerden sürdürülebilirliğin canlı çeşitliliği, madde döngüleri, canlılar arası beslen-
me ilişkilerine etkisi ve sürdürülebilirliğin sağlanamaması durumunda karşılaşılabilecek
olumsuzluklar hakkında ulaştıkları sonuçları sunmaları istenir (KB3.3,SDB3.3, OB8, D5.2).

Biyoloji Dersi Öğretim Programı 10. sınıf "Ekoloji" adlı 2.temasında yer verilen Sürdürülebilirlik Okur-
yazarlığı (OB8) bağlamında canlı çeşitliliği, madde döngüleri ve beslenme ilişkileri gibi konular öğrencilere
sunulurken bu konuların çevre üzerindeki etkileri ve sürdürülebilirlik açısından önemi üzerinde durulur. Öğ-
renme yaşantısı aracılığıyla ortaya çıkan sürdürülebilirlik okuryazarlığı ile öğrencilerin çevrelerini koruma
bilincinin gelişmesi beklenmektedir. Böylelikle öğrencilerin sürdürülebilirliğin yaşam ve çevre için öneminin
farkına varması, sürdürülebilirlik için bilinçli kararlar alması eylemleri desteklenmiş olacaktır. Bu şekilde,
öğrencilerin çevre bilinci geliştirilecek ve sürdürülebilirlik konusunda aktif bir rol almaları teşvik edilecektir.
Böylece sürdürülebilirlikle ilgili bilgilerini kullanarak çevresel sorunlara karşı vatandaşlık görevlerini yerine
getirecekleri öngörülmektedir.

5. Örnek Coğrafya Dersi 12. Sınıf

COĞ.12.3.3.
Sıcaklık, nem ve yağış, topoğrafik faktörler, toprak, su kaynakları, arazi kullanımı gibi bitki
örtüsünün dağılışını etkileyen coğrafi faktörlerin gösterildiği haritalarla bitki örtüsü dağılış
haritaları karşılaştırılır (SBAB10.2). Bu karşılaştırmadan yola çıkılarak Türkiye ve dünyada
bitki örtüsünün çeşitliliği ve dağılışı ile ilgili çıkarımlarda bulunulur (OB4).

Yukarıda verilen metin Coğrafya Dersi Öğretim Programı'ndan alınmıştır. 12. sınıfın 3. ünitesi olan "Doğal
Sistemler ve Süreçler", öğrencilerde Görsel Okuryazarlık (OB4) kapsamında coğrafya dersinde öğrencilerin

18